İstanbul`daki dört vakıf üniversitesi öğrencilerinin internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amaçları problemli internet kullanıcılarının profilini belirlemek, problemli internet kullanımında etkili faktörleri saptamak ve üniversite öğrencilerinin içinde bulunduğu evre için önemli olan psikososyal etkenlerin etkisini ölçümlemek olarak belirtilebilir. Bu bağlamda İstanbul ili dahilinde Üsküdar Üniversitesi, Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi, Şehir Üniversitesi, İstanbul Ticaret Üniversitesi'nde öğrenim gören toplam 160 öğrenci ile çalışılmıştır. Araştırmada veri toplamak adına `Internet Bağımlılığı Ölçeği`, `UCLA Yalnızlık Ölçeği` ve `Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanılmıştır. Ayrıca öğrencilerin demografik özellikleri (cinsiyet, akademik başarı/ortalama, ailelerinin gelir ve eğitim düzeyleri), internette geçirdikleri süreyi, internete bağlandıkları yerleri, internet kullanım amaçları değerlendirilmiştir. Araştırmaya katılan üniversite öğrencilerinin algılanan sosyal destek düzeylerinin yaş, babasının eğitim durumu, aile gelir düzeyi, yaşamının büyük bir kısmını geçirdiği yer ve internet ortamında sürekli görüştüğü bir arkadaş ortamının olup olmama durumuna istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde farklılaşmadığı; cinsiyet, medeni durum, annenin eğitimi, beraber yaşadığı bireyler, aile tipinin anlamlı düzeyde farklılaşma yarattığı saptanmıştır. Internet bağımlılığını etkileyen faktörler arasında cinsiyet, medeni durum, annesinin eğitim durumu,aile gelir düzeyi, akademik başarı düzeyi, yaşamının büyük bir kısmını geçirdiği yer, beraber yaşadığı bireyler ve aile tipinin anlamlı etki sahibi görülmezken; yaş, babanın eğitimi, internet ortamında sürekli görüştüğü bir arkadaş ortamının olup olmama durumunun etkili olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin yalnızlık düzeyleri ile yaş, anne ve babasının eğitim durumu, aile gelir düzeyi, internet ortamında sürekli görüştüğü bir arkadaş ortamının olup olmama durumu arasında anlamlı ilişki saptanmazken; cinsiyet, medeni durum, akademik başarı, yaşamının büyük bir kısmını geçirdiği yer durumu, beraber yaşadığı birey ve aile tipi ile anlamlı ilişki ifade edilebilmektedir. Yalnızlık ile internet bağımlılığı arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki bulunmuştur. Elde edilen veriler internet bağımlılığı için risk grubunda yer alan üniversite öğrencilerini belirler niteliktedir. Bundan sonraki çalışmalarda, burada yer verilmemiş olan faktörlerin değerlendirilmesi önerilmektedir.Anahtar kelimeler: İnternet bağımlılığı, sosyal destek, yalnızlık, üniversite öğrencileri

The purposes of this study is to determine profiles of problematic internet users, to determine the effective factors in problematic internet usage, and to evaluate the psychosocial factors that are important for university students. In this scope, 160 students who study in Üsküdar University, Fatih Sultan Mehmet University, ŞehirUniversity, and İstanbul Commerce University, which are within the Istanbul city limits. In order to gather data, `Internet Addiction Test`, `UCLA Loneliness Scale`, and `Multidimensional Scale of Perceived Social Support` were used. Additionally, students' demographics (gender, academic success/GPA, families' income and education level), the time they spend online, the places where they connect to the internet, and their purposes of using the internet were evaluated. The study showed that in terms of perceived social support did not display a meaningful difference regarding age, the father's education level, family income, where they have lived most of the time, and whether they have a group of friends online that they interact regularly; however, a meaningful difference was seen in gender, marital status, mother's education, individuals they live with, and the family type. Regarding the factors that affect internet addiction, gender, marital status, mother's education, family income, academic success, where they have lived most of the time, the individuals they live with, and the family type were not meaningfully affective; however, age, father's education, and whether they have a group of friends online that they interact regularly was seen to be influential. The students' loneliness scale did not have a meaningful relation with age, mother and fathers' education status, family income, whether they have a group of friends online that they interact regularly; however, a meaningful relation was found with gender, marital status, academic success, where they have lived most of the timethe individuals they live with, and the family type. A meaningful relation was found between loneliness and internet addiction. The data that were found is determining university students in the risk group for internet addiction. It is suggested to take other factors that were not covered here into account for future studies.Keywords: Internet addiction, social support, loneliness, university students