Bir devlet lisesinde okuyan ergenlerde benlik saygısı ve kişilik özelliklerinin ana-baba tutumları açısından yordanması

Abstract

Ergenlik döneminde benlik saygısı ve kişilik özelliklerinin anne-baba tutumları açısından inceleyen araştırmamız 2014-1015 eğitim-öğretim yılında İstanbul Pendik İlçesinde bulunan 80.Yıl Nuh Çimento Anadolu Lisesi öğrencileri arasından rastlantısal olarak seçilen 100 öğrenciyle gerçekleşmiştir. Uygulanan Demografik Bilgi Formu, Coopersmith Benlik Saygısı Ölçeği, NEO Beş Faktör Kişilik Envanteri ve Ana-baba tutum ölçeği öğrenciler tarafından doldurulup veriler sayısal değişken karşılaştırması için T Testi, sınıfsal değişken karşılaştırması için Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) yapılmıştır. Verilerin çözümlenmesi 0.05 manidarlık düzeyinde sınanmıştır. Araştırma sonucu elde edilen bilgiler SPSS paket programı yardımı ile çözümlenmiştir. Öğrenciler Beş Faktör Kişilik Envanterinin duygusal dengesizlik alt boyutundan göreceli olarak en yüksek puanı ( x = 43,26), sorumluluk alt boyutundan ise en düşük puanı (x = 38,81) almışlardır. Anne Baba Tutum Ölçeğinin Koruyucu/İstekçi Anne Baba Tutumu alt boyutundan göreceli olarak en yüksek puanı ( x = 32,72), Otoriter Anne Baba Tutumu alt boyutundan ise en düşük puanı (x = 24,60) almışlardır. Öğrenciler Benlik saygısı Ölçeğinden ortalama 42 puan almışlardır. Bu bulgunun, öğrencilerin içinde bulunduğu gelişim dönemi olan ergenlik döneminde kendilerine olan saygı ve güven duygusunun az olduğunu göstermektedir.Neo beş faktör kişilik ölçeğinin alt ölçekleri, ana-baba tutumları ölçeğinin alt ölçekleri , coopersmith benlik saygısı ölçeği ve demografik formdaki bazı değişkenler arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırma sonucuna göre; Geçimlilik alt boyutunda anneleri hayatta olan öğrencilerin geçimli kişilik özellikleri sergilediklerini göstermektedir. Ana-baba tutumları alt ölçeklerine göre babaları hayatta olmayan öğrencilerin ailelerinde otoriter olmayan bir tutum sergilendiği ve bu öğrencilerin dışa dönük ve açık kişilik özellikleri sergiledikleri bulgulanmıştır. Otoriter anne baba tutumunu yüksek algılayan bireylerin kişilik özelliklerinde duygusal dengesizlik özellikleri daha fazla sergilediği saptanmıştır. Benlik saygısını yüksek algılayan bireylerin kişilik özelliklerinden duygusal dengesizlik özellikleri daha fazla sergilediği ve koruyucu/istekçi anne baba tutumlarını daha fazla benimsedikleri saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Ergen, Benlik saygısı, kişilik özellikleri, ana-baba tutumu

Our research, which examines the self-esteem and personality traits in teenagers in terms of parental attitudes, has applied to 100 students who got randomly selected from the 80th Year Nuh Cimento Anadolu High School which is at Istanbul-Pendik in 2014-2015 academic year. The Demographic Information Form which has applied, Coopersmith Self-esteem Scale, NEO Five Factor Personality Inventory and Parental Attitudes scale got filled by the students and the T Test has done for numeric variable comparison, One Way Analysis of Variance has done for denominational variable comparison. The analysis of the datas got tested at the level of 0.5 significance.The informations which are obtained by the research, have got solved by the SPSS package program. Students have got the notional highest point (x=43,26), from neuroticism sub-dimension and got the lowest point (x=38,81) from the responsibility sub-dimension. Also they got the notional highest point (x=32,72) from the Parental Attitude Scale's, Protector Parental Attitude sub-dimension, and they got the lowest point (x=24,60) from the Authoritative Parental Attitude sub- dimension. The students got 42 points from the Self-esteem Scale on an average. This discovery shows that, at puberty, a term of self-development, self-esteem and self-confidence is low.It has been found that there's a meaningful relationship between the NEO Five Factor Personality Scale's sub-scales, Parental Attitude Scale's sub-scales, Coopersmith Self-esteem scale and some variables which are in demographic form. According to the result of the research, at Compatibility sub dimension, the students, whose mothers are alive, show compatible personality traits. According to the Parental Attitude Scale sub-scales, the students, whose fathers have passed away, doesn't show authoritative attitude, instead they act extroverted and have open personality traits. It has been confirmed that the individuals, who perceive the authoritative parental attitude, high, show more neuroticism in their personality traits. Also it has been detected that, the individuals, who perceive self-esteem, high, show more neuroticism and adopt the protective parental attitudes more.Keywords: Adolescent, self-esteem, personality traits, attitudes