Türkiye`deki üniversite öğrencilerinin internete bağımlılık düzeyleri ile sıkıntıya dayanma, başaçıkma stratejileri, kişilik özellikleri ve bazı demografik değişkenler arasındaki ilişki

Abstract

Giriş ve Amaç: Çalışmada Türkiye'deki üniversite öğrencileri örnekleminde internet bağımlılık düzeyleri ile sıkıntıya dayanma düzeyleri, başaçıkma stratejileri, kişilik özellikleri ve bazı demografik değişkenler arasındaki ilişki araştırılacaktır. Bu çalışmanın diğer bir amacı da, üniversite öğrencilerinin internet kullanım örüntülerini bulmak (kaç yıldır internet kullandığı, internete nereden bağlandığı, internette hangi aktiviteleri gerçekleştirdiği, haftada kaç saat internet kullandığı vb.) ve internet kullanımının patolojik hale gelmesinde kişilik özelliklerinin, başaçıkma stratejilerinin ve sıkıntıya dayanma düzeylerinin etkisini saptayabilmektir.Gereç ve Yöntem: Araştırma İstanbul'da eğitim gören üniversite öğrencileri ile yapılmıştır. Örneklem 74 kız, 54 erkek toplam 128 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Öğrencilerin internet kullanabilecek düzeyde bilgisayar bilgisine ve ölçekleri dolduracak bilişsel yeterliliğe sahip olmaları araştırmaya dâhil edilme kriteri olarak belirlenmiştir.Bulgular: Çalışmadan elde edilen verilere göre; erkeklerin internet bağımlılığı oranının kadınlara göre daha fazla olduğu; anne-baba durumu (hayatta olup olmamaları durumu) ile internet bağımlılığı arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. İnternette geçirdiği vakit dolayısıyla çevresinden şikâyet alanlar, şikayet almayanlara göre daha fazla internet bağımlısı olduğu; oyun sitelerini ve eğitim sitelerini sıklıkla kullananların ve az kullananların internet bağımlılığı arasında anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. SCL-90 Psikolojik Belirti Tarama Ölçeği somatizasyon, obsesif –kompulsif, psikotizm alt ölçekleri puanı ile ölçeğin toplam puanı ve Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği toplam puanı arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır. Kişiler arası duyarlılık, depresyon, öfke-düşmanlık, fobik anksiyete, paranoid düşünce alt ölçekleri toplam puanı ile Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği toplam puanı arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır. Beş Faktör Kişilik Ölçeği alt ölçeklerinden gelişime açıklık, dışa dönüklük alt ölçekleri toplam puanı ile Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği toplam puanı arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır. Yumuşak başlılık, öz-denetim sorumluluk, duygusal dengelilik alt ölçekleri toplam puanı ile Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği toplam puanı arasında ilişki saptanmamıştır. Beş Faktör Ölçeği toplam puanı ile Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği toplam puanı arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır. Başaçıkma Stratejisi Ölçeği alt ölçeklerinden problem çözme puanı ile Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği toplam puanı arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır. Sosyal destek alma alt ölçeği toplam puanı ile Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği toplam puanı arasında negatif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır. Kaçınma alt ölçeği toplam puanı ile Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği toplam puanı arasında ilişki saptanmamıştır. Başaçıkma Stratejisi Ölçeği toplam puanı ile Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği toplam puanı arasında negatif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır. Sıkıntıya Dayanma Ölçeği alt boyutlarından tolerans ve özyeterlilik puanları ve ölçeğin toplam puanı ile Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği toplam puanı arasında negatif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır. Regulasyon alt ölçeği toplam puanı ile Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği toplam puanı arasında ilişki saptanmamıştırSonuç: Bu çalışmanın sonucunda internet bağımlılığı ile kişilik özelliklerinin, psikolojik semptomların anlamlı düzeyde ilişkili olduğu bulunmuştur. Bu bulguların alandaki araştırmacılara ve bağımlılık tedavisi üzerine çalışan ruh sağlığı uzmanlarına klinik çalışmalarında fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Bununla birlikte öğrencilerin sıkıntıya dayanma düzeyleri ve kullandıkları başaçıkma stratejilerinin de internet bağımlılığı düzeyini anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür, ancak literatürdeki çalışmaların yetersiz olduğu ve bu değişkenlerle daha fazla çalışma yapılması gerektiği düşünülmektedir. Son olarak katılımcıların bazı demografik özellikleri (cinsiyet, anne- baba'nın hayatta olup olmaması durumu gibi) ile internet bağımlılık düzeyi ilişkili bulunmuştur. Çalışmada elde edilen tüm bulguların internet bağımlılığını daha kapsamlı tanımak ve daha doğru tedavi yaklaşımları geliştirebilmek için alana katkı sağlaması beklenmektedir. Bu bulgular doğrultusunda, internet bağımlılığının kişilik özellikleri ve bağımlıkla eş giden diğer bozukluklar da dikkate alınarak daha ayrıntılı biçimde değerlendirilip konuya önem verilmesi gerekli görülmektedir. Çocuk ve gençlerin internet kullanımı konusunda bilinçlendirilmesi, sanal bağımlılık konusunda daha fazla önleyici çalışma yapılması önerilebilir. Anahtar Kelimeler: Türkiye, Üniversite Öğrencileri, İnternet Bağımlılığı, Sıkıntıya Dayanma Düzeyleri, Başaçıkma Stratejileri, Psikolojik Belirti Tarama Listesi, Kişilik özellikleri.

Objective: In the present study, the relationships between the level of internet addiction, distress tolerance, coping strategies, personality traits and some demographical variables were investigated among university students. In addition; the university students' pattern of the internet use (how long they have been using internet, how many hours they use it per day/week, for what reasons they use it etc.) and the effect of some demographical variables on the pathological internet use were explored.Method: One hundred and twenty eight (male= 54, female=74) university students studying in Istanbul participated in this study. Internet Addiction Test (IAT), Distress Tolerance Scale (DIS), Coping Strategy Indicator (CSI), Big Five Inventory (BFI), Symptom Checklist-90 (SCL-90) and a demographical form were used to determine the relationships.Results: Findings showed that there was a significantly positive relationship between SCL-90 and IAS's global score (.304). The somatization, obsessive compulsive, psychoticism, depression, hostility, interpersonal sensivity, phobic anxiety, paranoid ideation subscales were found robust. It was also revealed that both of the Openness to Experience and Extraversion subscales and the global score of the Big Five Personality Scale had negative correlations with IAS (.375, .335, .303 respectively). In addition, it was shown that there were significantly negative correlations between IAS global score and CSI's Problem Solving, Seeking Social Support subscales and global score (.329, .224, .288 respectively). In this study negative correlations were found between IAS and Self-efficacy, Tolerance subscales, and entire of DIS (.197, .195, .205 respectively). Finally; analysis demonstrated that some of the demographical variables had relationships with internet addiction. Using the internet for playing game or educational reasons was also a positive predictor of ınternet addiction.Conclusion: In this sample from the Turkish university students, studying in Istanbul, analysis demonstrated that internet addiction level has significant relationships with some subscales of distress tolerance, coping strategies, personality traits (assessed with BFI), psychological symptoms (assessed with SCL-90) and some demographical variables. Key words: Internet addiction, Coping strategies, Personality traits, Distress Tolerance, Psychological Symptoms, Turkish University Students