Madde bağımlılığı tanısı almış olan bireylerde karar verme süreçleri ile aşerme (Craving) arasındaki ilişki

Abstract

Bağımlılık yapan maddelerin kullanımı, çağımızın ulusal ve uluslararası platformlarda çözüm aranılan en önemli sağlık sorunlarından biri olarak ön plana çıkmaktadır. Madde bağımlılığının tedavisine yönelik olarak, bireysel mahremiyetler ve çekinceler vesilesiyle teşhis ve tedavisi güç olmakla birlikte, günümüzde oldukça dikkate değer çalışmaların yapıldığı görülmektedir. Madde bağımlılığı tanısı alan bireylerin karar verme süreçleri ile aşermeleri (craving) arasındaki ilişkiyi anlamak amacıyla yapılan araştırmamızın hipotezi; madde bağımlılığı olan bireylerde aşerme arttıkça karar vermenin bozulduğu çerçevesindedir.Araştırmamızın örneklemini, NP İstanbul Hastanesinde; 18-50 yaş arasında Madde bağımlılığı tanısı almış Esrar kullanan bireylerden 36 kişi ve herhangi bir psikiyatrik tanı almamış 45 kişi olmak üzere 81 kişilik bir örneklem grubunun alınmasıyla ve gönüllülük esasına dayalı olarak yapılmış ve Üsküdar Üniversitesi Etik Kurulunca onaylanmıştır.Literatür çerçevesinde, Türkiye'de madde bağımlılarında karar verme süreçleri ve aşermeleri arasındaki ilişkiyi ele alan bir araştırma olmayışı göz önünde bulundurulduğunda; araştırmamız, Türkiye'de bağımlılık alanının gelişimi yönünden madde bağımlılığı tanısı almış bireylerde karar verme süreçleri ve aşerme arasındaki ilişkiyi değerlendiren ilk çalışma olması açısından önem arz etmektedir. Çalışmamıza gönüllü olarak katılan bireyler yüzyüze görüşülmek suretiyle araştırma konusunda bilgilendirildikten sonra araştırmada veri, toplamak amacıyla katılımcılara Sosyodemografik Bilgi Formu, Barratt Dürtüsellik Ölçeği, Dsm-IV'e Dayalı Erişkin Deb/Dehb Tanı ve Değerlendirme, Stroop Testi, Wisconsin Kart Eşleme Testi, Vizüel Analog Skala, Iowa Kumar Testi araştırmacı tarafından uygulanmıştır. Ayrıca aşermelerini provake etmek amacı ile yaklaşık 10 dakikalık, içeriğinde sarma esrar kullanan bir bireyin bulunduğu bir video izletilmiş ve Iowa Kumar Testi son test olarak tekrar uygulanmıştır. Burada amaç madde bağımlılığı tanısı almış esrar kullanan bireylerin karar verme süreçleri ile aşermeleri arasındaki ilişkiye ve yürütücü işlevlerine yönelik bulguları değerlendirmektir. Elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) 21,0 istatistik programı aracılığıyla istatistiksel olarak değerlendirilmeye tabi tutulmuştur. Sonuçlara bakıldığında hasta grubu ile kontrol grubu arasında dürtüsellik düzeyleri ve yürütücü işlev performansı açısından anlamlı farklar ortaya konmuştur. Karar verme performansında ise madde ipucu ile tetiklenen aşerme sonucunda hasta ve kontrol grubu arasında fark bulunmuşturAnahtar Kelimeler: Bağımlılık, esrar bağımlılığı, karar verme, aşerme (craving), yürütücü işlevler, dürtüsellik, hiperaktivite.

Abuse of addictive substances is one of the outstanding health issues for which a solution is sought both on national and international platforms. While diagnosis and treatment are difficult because of individual privacy and reservations, there are remarkable studies in the recent literature. The hypothesis of this study, which aims at establishing the association between decision-making processes and craving, is that in addicted individuals, decision making will get impaired as craving increases.The sample used is comprised of 36 cannabis addicts diagnosed between ages 18-50 and 45 controls without any psychiatric diagnosis. The study was done on a voluntary basis and was approved by Uskudar University Ethics Committee.Regarding the absence of any study investigating into the association between decision-making and craving in addicts in the Turkey, this study is a first among addiction studies in Turkey.After the volunteers were informed face to face about the study, they were given Sociodemographic Form, Barratt Impulsiveness Scale, Adult ADD/ADHD DSM IV- Based Diagnostic Screening and Rating Scale, Stroop Test, Wisconsin Card Sorting Test, Visual Analogue Scale and Iowa Gambling Test. The volunteers also watched a video depicting an individual smoking cannabis to provoke craving and Iowa Gambling Test was given again. The aim was to assess the association between craving and decision making and executive functions. The data were analyzed by SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) 21,0.As a result, there was significant difference between the patient and control groups regarding impulsivity and executive functions. There was significant difference between the two groups regarding decision making performance after craving was induced by substance cues. Keywords: Addiction, cannabis addiction, decision making, craving, executive functions, impulsivity, hyperactivity.