9-11 yaşları arasındaki çocukların güvenli bağlanma düzeyi ve annelerinin ödül - ceza yöntemini kullanma düzeyi ile aynı çocukların olumsuz davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, orta çocukluk evresindeki çocuklarda, anneye güvenli bağlanma düzeyi ve annelerin ödül-ceza yöntemini kullanma düzeyi ile çocukların olumsuz davranışları arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Ayrıca, bağlanma ile ödül-ceza yönteminin demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığına ve annelerin kullandığı ödül ve cezaların türlerine göre kullanım yüzdelerine bakılmıştır.İstanbul'un Üsküdar ilçesinde bulunan özel bir okulda 3. 4. ve 5. Sınıfa giden 115 çocuk ve annelerinden veri toplanmıştır. Kerns Güvenli Bağlanma Ölçeği (KSS) çocuklara uygulanmıştır. 6-18 yaş Çocuk ve Gençler için Davranış Değerlendirme Ölçeği (CBCL) ve araştırmacı tarafından hazırlanan Ödül-Ceza Anketi ile Kişisel Bilgi Formu annelere uygulanmıştır. Veri analizinde, tanımlayıcı istatiksel metotlar (Frekans, yüzde, ortalama, standart sapma), Pearson momentler çarpımı korelasyon analizi, t-testi ve tek yönlü varyans analizi tukey testinden yararlanılmıştır. Veri analizine göre, güvenli bağlanma ile içe ve dışa yönelim problemleri arasında anlamlı, negatif bir ilişki bulunmuştur. Güvenli bağlanmanın içe yönelim sorunlarından; içe kapanıklık, dikkat sorunları ve sosyal sorunlarla; dışa yönelim sorunlarından; karşı gelme ve saldırgan davranışlarla ilişkili olduğu görülmüştür. Güvenli bağlanma cinsiyet, yaş, annenin eğitim düzeyi ve çalışma durumuna göre farklılaşmamaktadır.9 yaş grubunda kurallara karşı gelme, sosyal sorunlar ve dışa yönelim problemleri, 11 yaş grubuna kıyasla anlamlı olarak daha yüksektir.Ödül-ceza yöntemi kullanımı ile olumsuz davranışlar arasında anlamlı, negatif ilişki tespit edilmiştir. Çalışan annelerde ödül-ceza kullanma oranı çalışmayanlara göre anlamlı olarak daha yüksektir. Bunun yanı sıra, ödül ile ceza arasında anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur. Fiziksel ceza % 50; mola %80.9; bağırmak %96.5; tehdit etmek %72.6; küsmek, tavır koymak %94.8; sevdiği şeyden mahrum bırakmak % 91.3; maddi ödül % 67; sembolik ödül % 48.2; övgü %100; ayrıcalık artırma %79.8 oranında kullanıldığı belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Bağlanma, ceza, davranış problemleri, dışa yönelim, içe yönelim, disiplin, orta çocukluk, ödül.

The aim of this research is to identify the relationship between attachment security of 9-11 years old children and mothers' usage of reward-punishment method with behavioral problems. Attachment security level of children and the usage of reward-punishment were examined basen on demografic variables. Furthermore, frequency of different reward-punishment methods were calculated.The sample of the research consists of 115 primary school students at 3rd, 4th and 5th grades, whose average age is 9,85. Kerns Security Sacale (KSS) was used. 6-18 Age Child Behavior Checklist, Demografic Form and Reward-punishment survey were filled by the mothers. In the anaysis of the data, descriptive statistical methods (Frequency, percentage, mean, standart deviation), one way anaysis of variance, tukey test, t-test, and Pearson product-moment correlation analysis were used.Based on the findings of the research, it has been observed that security attachment of the children and behavioral problems differ significantly. There is a negative correlation between security attachment with internalized problems (Social withdrawvn, attention and social problems) and externalized problems (Aggression and oppositional defiant disorder). According to gender, sex, mother's educational level and working status, security attachment level does not differ significantly.9 years old children have more oppositional, social and externalized problems, compared to 11 years old children.In the analysis of regarding behavioral problems and reward-punishment it is found that there is a negative and a significant relationship between them. Also there is a pozitive relationship between reward and punishment. Use of reward and punishment differs significantly due to mother's working status. Corporal punishment % 50; time-out %80.9; yelling %96.5; threatening %72.6; huffing %94.8; depriving favorite things % 91.3; monetary rewards % 67; symbolic prize % 48.2; compliment %100 increasing privileges %79.8 are used by mothers.Key Words: Attachment, behavior problems, discipline, externalizing, internalizing, middle childhood, punishment, reward