İş kazalarının hukuki sonuçlarının değerlendirilmesi

Abstract

İş kazaları, günlük hayatımızı ve toplumun tümünü az ya da çok etkileyen, toplumsal bir sorundur. İş sağlığı ve güvenliği, uluslararası ve ulusal mevzuatımızda temel insan hakları arasında sayılmaktadır. Bu hakların kamu tarafından korunması, ihtiyaç duyulan daha etkili kanunların çıkartılması ve iş kazalarını önleyebilecek biçimde başarıyla uygulanması, bu kategoride yaşanan olumsuzlukların önlemesi yanında, sosyal barışın sağlanması için çok önemlidir. Gelişmiş ülkelerin ligine çıkabilmemiz için, emeğini satarak çalışan bireyleri, hemen veya daha sonra beden olarak ya da ruhen zarara uğratan ve ülkemizin bu açıdan kötü bir skorunun bulunduğu, toplumun vicdanını kanatan iş kazalarının, devletin aldıracağı ciddi kapsamlı düzenlemelerle, olmadan önlenmesi gerekmektedir. Bütün bu radikal önlemler sonucunda, en aza indirgenebilecek iş kazaları olduktan sonra da, yaraları sarmak, zarar görenlerin zararlarının, hakkaniyetle karşılanması gerekmektedir.Ülkemizde, iş kazalarında işverenlerin hukuki sorumlulukları çeşitli mevzuatlarda düzenlenmiştir. Bu düzenlemelerde, iş kazası sonucu ölümlerde işverenlere ve işveren vekillerine, oldukça ağır ve iş yapılırken gösterecekleri ihmallerden dolayı caydırıcılığı yüksek cezalar öngörülmüştür. Söz konusu cezalar; idari para cezaları, özel hukuk kapsamında tazminat cezaları, TCK'ya göre hürriyeti bağlayıcı hapis cezaları şeklindedir.Bu çalışmada, iş kazalarının hukuki sonuçları, iş sağlığı ve güvenliği perspektifinden, hukuki açıdan incelenmiş; iş kazalarındaki işverenlerin ve işveren vekillerinin sorumlulukları ve yükümlülükleri ele alınmıştır. İş sağlığı ve güvenlik hizmetlerinin, OSGB'ler tarafından yürütülmesi konusu da kapsama alınarak incelenmiştir. İş kazası sonucu, kaza geçiren çalışan ve hak sahiplerinin hakları ve yükümlülükleri, çeşitli örneklerle değerlendirilmiş; iş kazalarında, SGK ödemeleri ve yardımları örneklenerek, SGK'nın, işverenlere kusurları oranında rücu etmesi uygulamaları açıklanmıştır.Bütün bu değişkenler çerçevesinde; tüm toplumumuzun çok duyarlı olduğu ve evlere ateş düşüren, bir insan hakkı ihlali olan, tehlikeli çalışanların `yaşama hakkını` ağır biçimde ihlal eden iş kazalarının önlenebilmesi için, çeşitli uygulanabilir çözüm önerilerinde bulunulmuştur.Ülkemizdeki iş kazaları gelişmiş ülkelere göre bir hayli yüksektir. İş kazaları sonrası yaşanan gelişmeler, iş kazalarının sebep olduğu sorumlulukların önemini arttırmıştır. İş kazaları ve sebep olan işveren, işveren vekilleri ve hatta sorumlu üçüncü kişiler çeşitli sorumluluklarla karşılaşabilmektedirler. İşverenin sorumluluğu hukuki, cezai ve idari para cezası sorumluluğu olarak üçe ayrılabilir. İş sağlığı ve güvenliğinde iş kazaları sonucu ölüm ve yaralanmalara uygulanacak yaptırımlar TCK'da düzenlenmiştir. İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için yeterli önlemler alınmazsa, iş kazaları sonucu ölüm ya da yaralanma olursa, sebep olan işveren, işveren vekili cezai sorumlulukla karşılaşabilmektedir.Anahtar Kelimeler: İş Kazaları, Hukuki Sonuç, İş Kazası Bildirim, İş Kazası Tazminatları ve Cezaları.

Job accidents is a social problem which effect daily life and all parts of society is counted among fundemental human rights in international and Turkish law. These rights are important to ensure social peace. To prevent these right by goverment are also very important. Also to put new laws and their applications in works are also crucial. In that way, we will be able to prevent more accidents. The succesful implementtation of the prevention of the accidents is needed. Our country has to increase positive score to reach to the level of the developed countries. Society's concience has to be taken into considiration after the work accidents. As a result, all these radical measures can be reduced to a minimum.In our country, the legal respoınsibilities of employers in a variety of work places is organized by the legislation. As a result of these arrangements, work accidents such as deaths of workers has been arranged by heavy money penalties. These penalties is quite heavy. The a fore mentioned penalties, administrative fines, damages took place in Turkish Penalty Code (TCK). It also contain prisonment of the employers.In this study, the legal consequences of work related accidents, occupational health, safety perspective are examined. Employers responsibilities and obligations is discussed. Occupational health and safety services based on the subject of courage carried out OSGB is examined. Various examples on occupational accidents, workers rights employers responsibilities and their obligations. Are given. After the occupational accidents, social security payments and benefits in Turkey are given. Social security Instition (SGK) payments would reduce the rate of accidents.In this framework of above variables, We list the recomendations in the related accidents, which are very bad fort he family life and to the right of `right to live`.Our country has a high evel of work accidents comparing to the developed countries. Developments after the job accidents has increased the importance of the responsibility caused by job accidents. Workplace accidents and the accidents caused by the employer, employer's representatives and third parties come across with the various responsibilities. The employer's liability can be divided into three parts as legal, criminal and administrative liability for fines. The work-place related accidents of occupational health and safety which result as of death and injury are arranged in Turkish Penal Code sanctions. The employer who did not take sufficient precautions at the work place that caused of work-related accidents, death or injury, has to come across employers criminal penalties.Keywords: Work Accidents, Legal Result, Occupation Accident Notification, Fines