Fiziksel ve/ veya zihinsel engelli çocuk annelerinin depresyon düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Aile, toplumun en temel birimidir. Ailenin, herhangi bir üyesindeki sorun, diğer üyeleri de etkileyecektir. Çocuktaki bir engellilik de, sadece çocukla sınırlı kalmayıp, üyelerin hepsini belirli koşullarda etkiler. Çocuğun engellilik durumunda genellikle kadınlar bakım veren rolü almaktadırlar. Bu durum annelerde depresif belirtilerin oluşmasına neden olabilmektedir. Çocuklardaki engelin şiddeti de ruh sağlığını etkilemektedir. Engelli çocuğun bakımını üstlenen annelerde bu durum sosyal izolasyona neden olabilmektedir. Bu sebeple araştırmada, fiziksel ve zihinsel engelli (serebral palsi) ve zihinsel engelli (mental retardasyon, otizm, down sendromu) çocuğa sahip annelerin depresyon düzeylerini karşılaştırmak amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, İstanbul ili sınırları dahilinde yaşayan 2- 17 yaş aralığındaki 30 serebral palsi, 30 mental retardasyon, otizm, down sendromu tanılarını almış çocuğa sahip, 25- 45 yaş aralığındaki gönüllü 60 anne oluşturmaktadır. Fiziksel ve/ veya zihinsel engelli çocuk annelerine Beck Depresyon Envanteri uygulanmış ve anne-çocuğa ilişkin demografik bilgiler için Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada, iki veya daha fazla değişken arasındaki birlikte değişimin varlığını ve/veya derecesini belirlemeyi amaçlayan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde Mann-WhitneyU testi, ikiden fazla grup durumunda parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre depresyon ölçeği puanları açısından çocuğu fiziksel ve zihinsel engelli olan annelerin aleyhine anlamlı bir fark vardır [U=317.50, p=0.040]. Çocuğu fiziksel ve zihinsel engelli olan annelerin çocuğu zihinsel engelli olan annelere oranla depresyon düzeylerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Rehabilitasyon merkezleri, hastaneler ya da belediyeler tarafından fiziksel ve zihinsel engelli çocuk annelerindeki bakım yükü stresinin azaltılması için psikososyal destek sağlanmalı,projeler geliştirilmelidir.Anahtar Kelimeler: serebral palsi, mental retardasyon, otizm, down sendromu, depresyon

The family is the most important unit in society. The problem of any member of the family affects the other ones. Disability of child is not just limited with the child. It affects the family members under certain conditions. In case of disability of the child, caregiver role belongs to women generally. This situation may causes depressive symptoms in mothers. Also degree of disability affects the child's sanity. It could cause social isolation for mother who looks after disabled child.This study aims to comparing the level of depression of mothers who have children with physical and mental disabled (serebral palsy) and mentally disabled ( mental retardation, autism, down syndrome).There are 60 volunteer mothers aged 25-45 whose children have serebral palsi, mental retardation, otism, down syndrom and who lives in Istanbul and with children ages 2 to 17 in this study.Beck Depression Inventory has applied to mothers whose children have physically or mentally disability.Personal Information Form was used for demographic information on mother-child. Relational scanning model which used for determining existence and rating of co-changes between two or more variables is used in this study. Mann-WhitneyU test is used to obtain analysis of data in research, Kruskal Wallis H test is used to compare parameters among groups in case of there are more than two groups.According to results of analysis, there is a significant difference against mothers whose child have mental and physical disability, in depression scale scores.[U=317.50, p=0.040]. It has been detected that mothers whose child is physically and mentally disabled have more intensity of depression than mothers whose child is mentally disabled.For reducing duty stress of care, these mothers should be supported psychologically by rehabilitaion centers, hospitals or municipalities.Keywords: Cerebral palsy, mental retardation, autism, down syndrome, depression.