Farklı yayın politikasına sahip gazetelerde çocuklara yönelik geliştirilen istismar söylemlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Çocukluk, yüzyıllardan beri tartışılan bir kavram olmuştur. Çocuk, birçok toplumda bir birey olarak görülmemektedir. Bu anlayıştan dolayı da çocuklar hayatları boyunca birçok istismara maruz kalmakta ve maruz bırakılmaktadır. Çocukların maruz kaldığı istismarlar alanları çok çeşitlidir.Çocukların gündelik yaşamda maruz kaldıkları istismar alanlarından birisi de medyadır. Özellikle günümüzde medya birçok haber üretmekte ve üretilen haber anında tüketilmektedir. Bu hızlı haber üretim sürecinde ise çocuklar bilinçli ve bilinçsiz bir şekilde haberin nesnesi yapılarak istismara uğramaktadırlar. Gazete haberlerinde meydana gelen bu çocuk istismarının çok çeşitli sebepleri vardır. Bu sebeplerin başında gelen ve tezin de konusunu oluşturan gazetelerin yayın politikalarını belirledikleri siyasi söylemler ve egemen güçlerin ideolojileridir. Rekabetin arttığı günümüzde medya kurumları ayakta kalabilmek için bir ideolojiye hizmet etmek zorundadır. Hizmet edilen bu ideoloji ya mevcut hükümetin sahip olduğu egemen ideolojiler ya da muhalif kesimlerin benimsediği alternatif ideolojilerdir. Gazeteler bu belirlenen ideolojiler ile haberde kullanılan dili ve söylemleri şekillendirmektedir. Bu söylem ve dil çocuk haberlerine de yansımaktadır. Bu tezde farklı yayın politikalarını benimsemiş olan altı farklı gazetede (Sabah,Yeni Şafak,Yeni Akit, Sözcü, Birgün ve Hürriyet) yer alan çocuk haberleri kullanılan dil ve söylemler açısından incelenmiştir. Elde edilen bulgular ise söylemlerin, gazetelerin benimsemiş olduğu siyasal ideolojiler tarafından şekillendiğini göstermiştir.Yapılan bu tez çalışmasında bir aylık süreç içerisinde altı farklı gazetede 304 çocuk haberi incelenmiştir. İncelenen bu çocuk haberlerinde gazetelerde kullanılan söylem ve temsiller ile habere konu olan çocuklar en fazla duygusal istismara maruz kalmıştır. Çocuk haberlerinin gazete sayfalarında sıklıkla magazinsel ve sansasyonel sayfalar olarak bilinen ikinci ve üçüncü sayfalarda yer aldığı görülmüştür.

Childhood has been a controversial concept for centuries. The child is not seen as an individual in many societies. Because of this understanding, children are exposed and abandoned many abuses throughout their lives. The areas of abuse that children are exposed to are very diverse.Children are exposed to media exploitation in everyday life. Especially nowadays, the media is producing a lot of news and consumed at the moment of the news produced. In this fast news production process, children are being exploited by consciously and unconsciously making news objects. There are a wide variety of reasons for this child abuse that has taken place in newspaper news. One of these reasons is the ideology of the political discourses and ruling forces that the newspapers define the publishing policies. In the days of increasing competition, media institutions have to serve an ideology to survive. This ideology served is alternative ideologies either adopted by dominant ideologies or dissident groups that the current government has.The newspapers constitute the languages and discourses that are used in the news with these determined ideologies. This discourse and language is also reflected in children's news. In this thesis, children's news in six different newspapers that have adopted different publishing policies have been examined in terms of the language and discourse used. This six newspapers are; Sabah, Yeni Şafak, Yeni Akit,Sözcü, Birgün and Hürriyet. Findings have shown that discourses are shaped by political ideologies, which newspapers have embraced. In this thesis, three hundred four children in six different newspapers were investigated within a one month period. In these children's news, the children who were reported with the speeches and representations used in the newspapers were exposed to the most emotional abuse. It has been seen that child news is often found on newspaper pages on the second and third pages, which are known as magazine and sensational pages.