Klinik piskologların iş doyum düzeyleri ve etkileyen faktörler

Abstract

Bu çalışmanın amacı, klinik pskoloji alanında çalışan psikologların iş tatmin düzeylerini ve buna etki eden bireysel özellikleri belirlemektir. Bu amaçla Türkiyede, İstanbulda bir psikiyatri hastanesi polikliniklerinde ve üniversitede doktora eğitiminlerine devam eden ,serbest çalışan otuzaltı klinik psikoloğa anket uygulanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre genel olarak klinik psikologların iş tatmin düzeyleri yüksek çıkmıştır.. `İş memnuniyeti` ,insanların iş deneyimlerine karşı geliştirmiş olduğu duygusal bir tepkidir.Bireylerin işlerinden hoşlanma ve hoşlanmama derecesini gösterir.(Spector,1996)Ekonomik kazancın elde edilmesinde temel bir işleve sahip olduğu için hem kişi yönünden çok önemli bir değerdir; hem de içinde bulunduğu örgüt için etkisi büyüktür.Bu kavramın etkisi 1920 yıllarında fark edilmiştir.Fakat 1940 lı yıllarda anlaşılmış ve kişinin mutlu olması ve yaşamından haz alması için iş doyumunun etkisi araştırılmıştır. Çalışanı geliştirmek ve beceri yönünden desteklemek suretiyle iş doyumunu arttırma çabası, tarih boyunca öncelikli olarak dikkate alınan konu olmuştur. Bireyin yetenek, bilgi, beceri ve iletişim kurma özelliklerinin geliştirilmesi; gerek iş gerekse özel yaşamını daha anlamlı kılacak ve kendini değerli hissetmesini sağlayacaktır (Telman ve Ünsal, 2004,s.12) İş doyumunun önemli olmasının iki nedeni vardır: Birincisi, kişinin fizik ve ruh sağlığını doğrudan etkileyen bir yaşam doyumu sağlar. Diğer neden ise üretkenlikle ilgilidir. İş doyumsuzluğunun yarattığı dolaylı etkiler (stres, grup uyumu gibi) bireyi olumsuz etkilemekte ve performansını düşürmektedir. İş doyumu, işin özellikleri ile çalışanların beklenti ve isteklerinin kesiştiği noktada gerçekleşir. Dolayısıyla iş araştırmaların önemli bir bölümü , kişinin işinden memnun olup olmadığını ifade eden `iş doyumu` `iş memnuniyeti` ve` iş tatmini `iş tatminsizliği `gibi benzer kavramlara odaklanmaktadır. Bu çalışmada Klinik Psikologların mesleki doyumları ya da doyumsuzluğu merak edilmiştir. İş memnuniyeti çok sayıda faktörden etkilenerek ortaya çıktığı gibi , Psikologların yaptığı işler ve çalışma alanları da giderek artmıştır. Bu yüzden bir kişinin işi ile ilgili doyum düzeyini belirlemek oldukça güçtür. Psikologlar bir yandan çalıştıkları işte sürekli probleme maruz kalırlar,Bu durum onları savunmasız bırakır,bir yandan da toplumsal değişme ve iş bulma sorunu onları eğitimleri ile ilgisiz işlerde .çalışmaya mecbur bırakır.Geçen yıllara göre psikoloji mezunlarının sayısındaki artış,`rekabet` ve` işte verimli olma` ,işte kalabilme baskısı da arttırmıştır.Ayrıca 2014 yılında çıkan yeni yönetmelikte psikologların görev alanları netleştirilmiştir. Bir yandan hastanede hekime, tanı ve terapide yardımcı olan meslek alanı gibi görev yaparken diğer yandan bağımsız çalışma alanları da belirlenmiştir ve bağımsız kendi bürosunda çalışan psikologların sayısı artmıştır. Bu çalışmanın temel amacı 2014 yılından sonraki değişiklikten sonra hem hastanede çalışan hemde bağımsız çalışan psikologların iş memnuniyetini karşılaştırmak ve iş memnuniyetini belirleyen `bireysel özellikleri `incelemektir. `Genel memnuniyeti ` etkileyen çok çeşitli çevresel faktörden ziyade `İç tatmin ` Dış tatmin` `roter denetim odağı puanları araştırmanın temel kavramlarını teşkil etmiştir. Yapılan çalışma sonucuna göre klinik psikologların;`genel memnuniyet düzeyleri` %75,41 ;`iç tatmin düzeyleri ` %79,91;Dış tatmin düzeyleri %75,40 ;Rotter denetim odağı puanı ortalaması ise 9,82 olarak ölçülmüştür.Bu na göre klinik psikologların iş tatmin düzeyleri yani `genel memnuniyet` yüksektir. Analiz sonucuna göre ;`denetim odağı` ile `genel memnuniyet `arasında ters yönlü orta kuvvetli bir ilişki bulunmaktadır.(p<0,05)Denetim odağı ile iç tatmin ve dış tatmin arasında ise anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır.(p>0,05).Genel memnuniyet ile `iç tatmin ve dış tatmin `arasında pozitif yönlü çok kuvvetli ilişki bulunmaktadır.İç tatmin ile dış tatmin arasında ise pozitif yönlü çok kuvvetli ilişki bulunmaktadır.(p<0,05)

The purpose of this study is to determine the level of job satisfaction and the individual characteristics that affect psychologists working in clinical psychology. For this purpose, a questionnaire was administered to thirty-two clinical psychologists working in Turkey, in psychiatric hospital polyclinics in Istanbul and continuing their doctoral studies in universities. According to the results of the research, in general clinical psychologists' job satisfaction levels are high.`Job satisfaction` is an emotional response that people have developed in response to their work experience. It shows the degree to which individuals enjoy and dislike their work (Spector, 1996)It is an important personal value because it has a basic function in obtaining economic income; as well as for the organization the person is involved in. The impact of this concept was noticed in 1920, but it was understood and researched in the 1940s. Job satisfaction is necessary for the person to be happy and enjoy life. The effort to improve satisfaction by improving and enriching the life of employee has been a priority issue throughout history. Developing talents, knowledge, skills and communication capacity of the individual will make their private life more meaningful and make them feel valuable (Telman ve Ünsal, 2004, p.12) There are two reasons why job satisfaction is important: First, it provides a life satisfaction that directly affects one's physical and mental health. The other reason is related to productivity. Indirect effects (such as stress, group harmony) caused by job insecurity negatively affect the individual and decrease his performance. Job satisfaction occurs at the point where the characteristics of the job and the expectations and desires of the employees intersect. Therefore, a significant part of the job researches focus on similar concepts such as `job satisfaction` or `job happiness`. In this study, the professional satisfaction or dissatisfaction of clinical psychologists was investigated. As work satisfaction has been influenced by a number of factors, the work and work areas of psychologists have also diversified steadily. Therefore it is very difficult to determine the satisfaction level of one's work. On the one hand, psychologists are constantly exposed to the problems at their work place which leaves them vulnerable, while the problem of social change and lack of employment opportunities force them to work in unrelated jobs. The recent increase in the number of psychology graduates, created the pressure to retain employment and increase productivity. In addition, the new regulation, which came out in 2014 outlined the role of psychologists. Some serve as professionals in hospitals, which help doctors in diagnosis and therapy, while also the areas of independent psychology work were also outlined and the number of psychologists working in independent bureaus have increased. The main objective of this study is to compare the job satisfaction of both psychiatrists working in the hospital and the `individual characteristics` that determine job satisfaction after the change after 2014. The core concepts of the present study has been internal satisfaction, external satisfaction and rotter locus of control rather than a variety of factors affecting general satisfaction. The results show that the general satisfaction of level of the clinical psychologist in the study was 75.41%, internal satisfaction level was 79.91% ,external satisfaction level was 75.40% and rotter locus of control index was 9.82. These scores indicate that the job satisfaction, therefore general satisfaction levels of the clinical psychologists is high.According to the results of analysis, there is a negative correlation between `locus of control` and `overall satisfaction` (p <0.05). There is no significant relationship between the locus of control and internal satisfaction or external satisfaction (p> 0.05 ).There is a strong positive relationship between general satisfaction and `internal satisfaction and external satisfaction`.There is a strong positive relationship between internal satisfaction and external satisfaction (p <0.05)