Üstbiliş ve ahlaki üstbiliş ile sebatlı olma arasındaki ilişkinin EEG tekniğiyle gözlemlenmesi

Abstract

Bu araştırma bireylerin gerek akademik başarıları gerekse iş hayatındaki başarıları için vazgeçilmez olan sebatlı olma yetkinliğinin bireylerin üstbilişsel farkındalıkları ve ahlaki üstbiliş becerileri ile ilişkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma sırasında uygun örnekleme metodu ile 129 üniversite öğrencisinin öncelikle demografik verileri toplanmış ve akabinde üstbilişsel (Bilişötesi) Farkındalık Envanteri, Kısa Sebat Ölçeği, Ahlaki (Etik) Üstbiliş Ölçeği kullanılarak öğrencilerin özbildirime dayalı puanları belirlenmiştir. Sebatlı olma ve üstbilişsel farkındalık puanları esas alınarak deney ve kontrol grupları belirlenmiştir. Her iki grubun göz açık ve kapalı dinlenme EEG leri çekilmiştir. Özbildirime dayalı ölçekler arasındaki ilişki basit lineer regresyon analizi ile incelenirken deney ve kontrol gruplarının EEG verilerinin ortalamaları arasında istatistiki açıdan anlamlı bir fark olup olmadığı bağımsız örneklem t-testi ile kontrol edilmiştir. Son olarak ölçek verileri ile EEG verileri arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığı basit lineer regresyon analizi ile tespit edilmeye çalışılmıştır.Araştırma verilerinin analizi sonucunda, ölçekler arasındaki ilişki incelendiğinde üstbilişsel farkındalık ve ahlaki üstbilişin, bireyin sebatlı olma düzeyine her bir alt boyut seviyesinde farklılaşan ilişki katsayılarında etki ettiği tespit edilmiştir. Sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel unsurlar, bireylerin sebatlı olma düzeylerini negatif etkilerken cinsiyet ve yaşın etkisinin olmadığı gözlenmiştir. Üstbilişsel farkındalık ve ahlaki üstbiliş ile demografik unsurların hiçbiri arasında anlamlı bir ilişki gözlemlenmemiştir. EEG verilerinin güç ve koherens değerleri incelendiğinde deney ve kontrol gruplarının ortalamaları arasında istatistiki açıdan anlamlı bir fark bulunmamıştır. Öte yandan koherens değerleri yakından incelendiğinde delta, teta ve alfa bantlarında kontrol grubunda deney grubuna kıyasla daha fazla aktivite olduğu tespit edilmiştir. Bulgular literatür verileri ile tartışılmıştır.

The aim of this research is to examine the relationship among metacognition, moral metacognition and grit, which is sought as a crucial competency in order to achieve academic as well as occupational success. The primary data were collected using convenience sampling of 129 undergraduate students. Students self-reported their metacognitive awareness, moral metacognition and grit levels over the metacognitive awareness inventory, moral metacognition scale, and short grit scale. High score students and low score students, in terms of grit skills and metacognition levels, were divided into experimental and control groups. Resting state EEG signals of both groups were recorded while eyes are open then closed. The relationship among self-report scales were assessed using simple linear regression analysis whereas independent sample t-test was used to compare the mean scores of experimental and control groups to evaluate whether there is significant difference between groups or not. The findings emerged from the analysis indicated that metacognitive awareness and moral metacognition influence grit skills of students in each subdimensions, at varying coefficients. While socio-economic and socio-cultural factors had negative influence on students' grit skills, neither age nor gender seemed to have any influence. Metacognitive awareness and moral metacognition scores revealed no significant relationship with demographic factors either. When EEG signals' power and coherence values are examined, no significant difference is detected between groups. However the inspection of coherence values suggested that control group demonstrated increased delta, theta and alpha activities compared to experimental group. Findings were discussed with the literature.