Ameliyat sonrası yoğun bakımda mekanik ventilasyona bağlı hastalarda müzik dinlemenin anksiyete üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma ameliyat sonrası yoğun bakımda mekanik ventilasyona bağlı hastalarda müzik dinlemenin anksiyete üzerine etkisinin değerlendirilmesi için yarı deneysel olarak yapıldı. Araştırma Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Ünitesi Yoğun Bakım biriminde ameliyat sonrası yoğun bakım ünitesinde mekanik ventilasyona bağlı hastalar araştırmanın evrenini oluşturmuştur. Bu sınırlamalara uygun olarak seçilmiş hastalar örneklemi (n=30) oluşturmuştur. Araştırmaya girecek örneklem büyüklüğünü tespit edebilmek amacı ile Power analizi yapılmıştır. Power analizine göre 15 hasta deney, 15 hasta kontrol grubundan alınmıştır. Deney ve kontrol grubu yaş ve cinsiyet gruplarına göre eşleştirilerek oluşturulmuştur. Grupların homojenliği sağlanmıştır.Veriler; hasta tanıtım formu, hasta izlem formu, Ramsey Sedasyon Ölçeği (RSÖ), Glaskow Koma Skalası (GKS),Yüz İfadesi Skalası (Face Skala), Durumluk Kaygı Envanteri (DKE) kullanılarak elde edildi.Araştırmaya katılmayı kabul eden deney ve kontrol grubundaki bireylere uygulama öncesi, hasta tanıtım formu, hasta izlem formu, Ramsey Sedasyon Ölçeği (RSÖ), Glaskow Koma Skalası (GKS),Yüz Anksiyete Skalası (Face Anxiety Scale), Durumluk Kaygı Envanteri (DKE) değerlendirilerek kaydedilmiştir. Deney grubundaki hastalara yumuşak enstrümantal müzik (öğleden sonra etkili olan insana sefa (neşe-huzur veren Rast Makamı) MP3 Player ve kulaklıkla 60 dakika dinlettirilmiştir. Fizyolojik paremetreler ve yüz ifadesi skalası müzik dinletiminden önce, müzik dinletiminin 30. dakikasında, müzik dinletiminin 60. dakikasında, müzik dinletimi bittikten yarım saat sonra (90. dakika) ölçülmüştür. Durumluluk Kaygı Envanteri müzik dinletiminden önce ve müzik dinletimi bittikten yarım saat sonra (90. dakika) değerlendirilmiştir.Çalışma verileri değerlendirilirken, tanımlayıcı istatistiksel metotların yanı sıra niceliksel verilerin karşılaştırılmasında değişkenlerin iki grup karşılaştırmalarında Student t Test ve Mann Whitney U testi kullanıldı. Değişkenlerin grup içi karşılaştırmalarında Paired Sample t test ve Wilcoxon Signed Ranks test kullanıldı. Değişkenlerin takiplerinin değerlendirmesinde Repeated Measures Test, Friedman Test ve ikili karşılaştırmalarında Bonferroni Test, Dunn's Test kullanıldı. Niteliksel verilerin karşılaştırılmasında ise Pearson Ki-Kare testi ve Fisher-Freeman-Halton testi kullanıldı. Anlamlılık en az p<0,05 düzeyinde değerlendirildi.Verilerin değerlendirilmesi sonucunda müzik dinletiminin ameliyat sonrası mekanik ventilasyona bağlı olan hastaların anksiyete belirtilerinden; sistolik kan basıncı, nabız hızı, durumluluk anksiyete puanı ve yüz anksiyete puanı değerlerini olumlu yönde etkilediği ve bu değerleri azalttığı; solunum hızı, diyastolik kan basıncı ve oksijen satürasyonu değerlerini etkilemediği saptanmıştır.Elde edilen veriler doğrultusunda, müzik dinletiminin ameliyat sonrası mekanik ventilasyona bağlı olan hastalarda anksiyete yönetiminde yararlı bir hemşirelik müdalesi olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Mekanik Ventilatör, Müzik Terapi, Anksiyete

This semi- experimental study was done for evaluating the effect of listening music on anxiety of patients who were connected to mechanical ventilation in intensive care unit after surgical operation. The universe of the research was the patients who were treated after surgical operation and connected to mechanical ventilation on the Anesthesia and Reanimation Department in the Intensive Care Unit of Kocaeli University Research and Application Hospital. Patients selected in accordance with the limitations in this universe constituted the sample (n=30). Power Analysis was performed to determine sample size. According to Power Analysis, 15 patients were taken from experience group, 15 patients were taken from control group. Experience and control groups were created by matching according to age and gender groups. Homogeneity of groups was ensured. The data were obtained by using patient introduction form, patient monitoring form, Ramsey Sedation Scale (RSS), Glasgow Coma Scale (GCS), Face Anxiety Scale, State Anxiety Inventory. Experience and control groups' patients who accepted to participate in the study were evaluated before test application by patient introduction form, patient monitoring form, Ramsey Sedation Scale (RSS), Glaskow Coma Scale (GCS), Face Face Anxiety Scale, State Anxiety Inventory. Soft instrumental music (Rast Makam which is efficient after afternoon makes people pleasure and comfortable) was played to the patients of experience group for 60 minutes with MP3 player and earphones. Physiological parameters and facial expression scale were measured before listening the music , at the 30. minutes of listening, at the 60. minutes of listening, 30 munites after listening was finished (90. minutes). State Anxiety Inventory was assessed before listening the music and 30 munites after listening was finished (90. minutes).Student t test and Mann Whitney U test were used to compare two groups of variables in the comparison of descriptive statistical methods as well as quantitative data when research data were evaluated. Paired Sample t test and Wilcoxon Signed Ranks test were used for intra-group comparison of the variables. Repeated Measures Test and Friedman Test were used to evaluate variables' follow-up and Bonferroni Test, Dunn's Test were used for binary comparison. Pearson Chi-Square Test and Fisher- Freeman-Halton Test were used for comparison of qualitative data. Significance was at least p<0,05.As a result of the evaluation of the data, it was found that musical listening was associated with anxiety symptoms of the patients who were dependent on postoperative mechanical ventilation; systolic blood pressure, pulse rate, state anxiety score and facial anxiety score positively influenced and decreased these values; respiratory rate, diastolic blood pressure and oxygen saturation were not affected.In the direction of the obtained data, it has been concluded that music listening can be used as a useful nursing intervention in the management of anxiety in patients who are dependent on postoperative mechanical ventilation. Key Words: Mechanical Ventilatory, Music Therapy, Anxiety