Dolaylı travma ölçeği: Türkçe uyarlama ve sosyal hizmet uzmanlarının dolaylı travma açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Dolaylı Travma Ölçeği'nin Türkçe' ye uyarlanması ve Sosyal Hizmet Uzmanları örnekleminde geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılmasıdır. Araştırmanın örneklemini alanda aktif olarak çalışan 103 Sosyal Hizmet Uzmanı oluşturmaktadır. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda özdeğeri 3.53 olan toplam varyansın %58.8'ini açıklayan tek faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Ölçeğin faktör yük değerleri. 65 ile. 87 arasında değişmektedir. Yapılan doğrulayıcı faktör analizinde Uyum indeksi değerleri tek faktörlü yapı için GFI=.93, CFI=.96, IFI=.96, SRMR=.06 olarak bulunmuştur. İki faktörlü yapı için uyum indeksi değerleri ise GFI=.93, CFI=.96, IFI=.96, SRMR=.05 olarak bulunmuştur. Bu uyum indeksi değerleri tek faktörlü ve iki faktörlü modelin de uyumlu olduğunu ortaya koymaktadır. Dolaylı Travma Ölçeği'nin uyum geçerliğini sınamak amacıyla İkincil Travmatik Stres Ölçeği ve Tükenmişlik Ölçeği-Kısa Formu ile arasındaki ilişkiler Pearson Çarpım Momentler Korelasyon Analizi ile incelenmiş, Dolaylı Travma Ölçeği'nin Tükenmişlik Ölçeği-Kısa Formu ve İkincil Travmatik Stres Ölçeği toplam puanı ile pozitif yönde anlamlı ilişki gösterdiği bulunmuştur. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı. 86 olarak bulunmuştur. Ölçeğin test tekrar test güvenirliği için test tekrar uygulamasına gönüllü olarak katılmak isteyen 32 Sosyal Hizmet Uzmanına Dolaylı Travma Ölçeği iki hafta ara ile tekrar uygulanmıştır. Dolaylı Travma Ölçeği'nin öntest ve sontest puanları arasında yüksek düzeyde pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Araştırmanın sonucunda, Dolaylı Travma Ölçeği'nin Türkiye'de Sosyal Hizmet Uzmanları örnekleminde geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir. Bu araştırmada Sosyal hizmet uzmanlarının dolaylı travma düzeyinin cinsiyete, medeni duruma, öğrenim düzeyine ve travma yaşayan bireylerle çalışma sıklığına göre farklılaşmadığı, travmatik deneyime ve meslekte çalışma yıllarına göre farklılaştığı bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Dolaylı Travma, Sosyal Hizmet Uzmanı, Dolaylı Travma Ölçeği, Geçerlik, Güvenirlik

The aim of the present study was to adapt Vicarious Trauma Questionnaire into Turkish and study its properties of reliability and validity in a sample of Social Workers. 103 Social Workers who were actively working in the field, attended to this study.As a result of exploratory factor analysis, a single structure was obtained which explained 58.8% of the total variance with an eigenvalue of 3.53. Factor loadings of the questionnaire vary between .65 to .87. In the confirmatory factor analysis, the fit index values for single-factor structure were found to be GFI=.93, CFI=.96, IFI=.96, SRMR=.06. On the other hand, the fit index values for two-factor structure were found to be GFI=.93, CFI=.96, IFI=.96, SRMR=.05. Fit index values revealed congruency for both single-factor structure and two-factor structure models. In order to examine the concurrent validity of Vicarious Trauma Questionnaire the relationship between the Secondary Traumatic Stress Scale and Burnout Measure- Short Version were analyzed with Pearson Product-Moment Correlation Coefficient. It was found that Vicarious Trauma Questionnaire was positively correlated both with Secondary Traumatic Stress Questionnaire and with Burnout Questionnaire- Short Forms' overall score. The internal consistency coefficient of the scale was .86. Vicarious Trauma Questionnaire was re-administered two weeks later to 32 Social Workers who agreed to participate voluntarily to assess the test-retest reliability. It was determined that, statistically, there was a significantly high positive correlation between pre-test and post-test scores of the Vicarious Trauma Questionnaire. The results confirm that the Vicarious Trauma Questionnaire in a sample of Social Workers in Turkey is a valid and reliable instrument.In this study, Social Worker's vicarious trauma levels did not show a significant difference in terms of sex, marital status, education level and frequence of working with traumatized individuals. However, Social Worker's vicarious trauma levels did show significant difference in terms of traumatic experiences and working experience in the field.Key words: Vicarious Trauma, Social Workers, Vicarious Trauma Questionnaire, Validity, Reliability