Ceza infaz kurumundaki hükümlülerin bilişsel/kognitif süreçlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Nöropsikoloji, beyin ile zihinsel işlevler ve davranış arasındaki ilişkiyi inceleyen bir bilim dalıdır. Nöropsikolojik ölçme ve değerlendirme teknikleri, tanıya ilişkin çözümlenmesi zor sorulara cevap getirmek amacı ile kullanılmaktadır.Bu araştırmada, ceza infaz kurumundaki hükümlülere; yönetici tipte karmaşık dikkat işlevlerine yönelik olarak geliştirilen Stroop Testi (Stroop Color Word Test), sözel öğrenme ve belleğin çok faktörlü araştırılması için geliştirilmiş olan Öktem Sözel Bellek Süreçleri Testi (Öktem-SBST), sözel malzeme ve şekil belleğini, somut ve soyut malzeme belleğini, anlık ve gecikmeli belleği ayrı ayrı ölçebilen Wechsler Bellek Ölçeği (WMS-R), nöropsikolojik bir test olan Yüz Tanıma Testi (Benton FacialRecognition Test), karmaşık görsel algıyı ve mekânsal konumlamayı değerlendirerek genelde görsel-uzaysal algılamayı ölçtüğü kabul edilen Benton Çizgi Yönü Belirleme Testi, sözel akıcılık ve sözel üretimi değerlendirmek için akıcılık testleri (Hayvan sayma ve kontrollü kelime çağrışım testi (K,A,S), planlama becerisini ölçmek için Saat Çizme Testi uygulanmıştır. Uygulanan tüm nöropsikolojik testler; ilk giriş, 1. ay ve 3. ay da uygulanmış ve zamansal değişime bakılmıştır. Ceza infaz kurumunda kalan hükümlülerin bilişsel/kognitif süreçleri ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir. Söz konusu testler üzerinde yürütülen istatistiksel analizlerin sonucunda; Stroop görevi altında elde edilen bulgular cezaevine girişten 1. ve 3. aylara kadar geçen süre içerisinde sürekli olarak anlamlı bir kötüleşme göstermiştir. Saat çizimi, Benton yüz tanıma, Benton çizgi yönü belirleme ve Öktem toplam hatırlama puanları 1. aya kadar anlamlı bir değişiklik göstermemiş ancak 3. aya kadar geçen süre içerisinde anlamlı bir kötüleşme göstermiştir. Diğer testlerde zamansal açıdan anlamlı bir farklılık görülmemiştir.

Neuropsychology is a science that examines the relationship between brain and mental functions and behavior. Neuropsychological measurement and evaluation techniques are used in order to answer difficult questions about the diagnosis.In this study, several tests were applied to convicts in penal institution: Stroop Color Word Test developed for executive type complex attention functions; Öktem- SBST developed for multi-directional researching into verbal learning and memory; WMS-R developed for separately evaluating verbal material and verbal image memory, tangible and intangible material memory, instant and delayed memory; Benton Facial Recognition Test, a neuropsychological facial recognition test; Benton drawing direction positioning test to measure visual – spatial perception by evaluating complex vision perception and spatial positioning; Fluency tests such as animal counting and controlled word association test for evaluating verbal fluency and production; Clock drawing test for evaluating planning skill.All neuropsychological tests were applied in entrance, first and third months and temporal variance was monitored. Cognitive processes of convicts in penal institution have been evaluated in detail.Statistical analysis carried out on above mentioned tests shows thatfindings derived under Stroop task consistently deteriorated from entrance time to third monthscores collected from Clock drawing test, Benton Facial Recognition test, Benton drawing direction positioning test and Öktem total recall (recognition) test did not show a significant change until the end of first month. However scores showed a significant deterioration from first month to end of third month.Other tests did not show a meaningful deviation on time basis.