Türk ve Azerbaycan toplumundaki bireylerin aile yapısı ile başa çıkma tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Türk ve Azerbaycan toplumundaki bireylerin aile yapılarının ve başa çıkma tutumlarının karşılaştırılması ve her iki toplumda aile yapıları ile başa çıkma tutumları arasında anlamlı ilişkinin olup olmadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma, 20-55 yaş aralığındaki evli ve bekar bireylerden oluşan, 100 erkek ve 100 kadın olmak üzere toplam 200 kişi arasında yapıldı. Bireylerin seçiminde uygulanacak ölçeklerin içeriklerini anlamayan ve iletişim kurmakta engel yaşayan mental engelli kişilerin olmaması esas alındı. Katılımcılara araştırmacı tarafından kişisel bilgi formu, Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) ve Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği (COPE) uygulanmıştır. Bulgular: Azeri ve Türk toplumunda yapılan Aile Değerlendirme Ölçeği ve COPE ölçeği sonuçlarına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Azeri toplumunda cinsiyet ve öğrenim düzeyine göre ADÖ'i alt boyutları arasında anlamlı fark bulumuştur, fakat yaş, medeni durum ve aile türü açısından hiç bir anlamlılık tespit edilmemiştir. Türk toplumunda ise cinsiyet, medeni durum ve aile türü açısından ADÖ'i alt boyutları arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir, ama yaş ve öğrenim düzeyine göre anlamlı farklılık bulunmamıştır. Ayrıca Azeri erkekleri ile Türk erkekleri ve Azeri kadınları ile Türk kadınları ADÖ'i alt boyutlarına göre karşılaştırılmış, her iki toplumda hem erkekler, hem de kadınlar arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. COPE ölçeği alt boyutlarına göre ise Azeri toplumunda tüm demografik değişkenler açısından anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Turk toplumunda ise Azeri toplumundan farklı olarak yaş ve öğrenim düzeyine göre COPE ölçeği alt boyutları arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Bundan başka, COPE ölçeğine göre Azeri erkekleri ile Türk erkekleri ve Azeri kadınları ile Türk kadınları karşılaştırılmış, sadece Türk toplumu erkekleri ve kadınlarında anlamlılık tespit edilmiştir. Pearson Korelasyon analizine göre her iki toplumda ADÖ'i alt boyutları ile COPE ölçeği alt boyutları arasında hem pozitif, hem de negatif yönde korelasyon bulunmuştur.Sonuç: Azeri ve Türk toplumunda aile yapısı ile başa çıkma tutumları arasındaki ilişki incelenmiş ve bu iki değişken arasında etkileşim olduğu sonucuna varılmıştır. Azeri toplumunda cinsiyet ve öğrenim düzeyinin ADÖ'i alt boyutlarında etkili olduğu, Türk toplumunda ise cinsiyet, medeni durum ve aile türünün ADÖ'i alt boyutlarında etkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca Azeri toplumunda tüm demografik değişkenlerin COPE ölçeği alt boyutlarını etkilediği, Türk toplumunda ise cinsiyet, medeni durum ve aile türünün COPE olçeği alt boyutlarını etkilediği sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Aile Yapısı, Aile içi İlişkiler, Başa Çıkma Tutumları, Kültür Kavramı, Kültür ve Kişilik İlişkisi, Bireyci ve Toplumsal Kültür, Stres, Stresle Başa Çıkma

Introduction: It is aimed to examine whether there is a meaningful relationship be-tween the individuals' family structures and the coping attitudes in Turkish and Azer-baijani society and comparison of the coping attitudes with family structures in both so-cieties.Method: The study was conducted among a total of 200 men, 100 men and 100 wom-en, composed of single and married individuals aged 20-55 years. To be applied in the selection of individuals, it was based on that the people with mental disabilities who do not understand the contents of scales and who are prevented from communicating are not present. Personal information form, Family Assessment Device (FAD) and Assess-ment Scale of Coping Attitudes (COPE) were applied to participants by a researcher.Results: A statistically significant difference was found according to the results of the Family Assessment Device and COPE scale in Azeri and Turkish society. There was a significant difference in the Azerbaijani society between the sub-dimensions of FAD according to gender and level of education, but no meaningful difference was found in terms of age, marital status, and family type. In the Turkish society, there was a signifi-cant difference between the subscales of FAD in terms of gender, marital status, and family type, but there was no significant difference according to age and education lev-el. Besides, Azerbaijani men and Turkish men and Azeri women and Turkish women were compared according to the sub-dimensions of FAD, and a meaningful difference was found between men and women in both societies. According to the COPE scale sub-dimensions, it was determined that there is a significant difference in terms of all demographic variables in Azerbaijani society. In the Turkish society, unlike the Azeri society, no significant difference was found between COPE scale subscales according to age and education level. Furthermore, according to the COPE scale, Azerbaijani men with Turkish men and Azeri women with Turkish women were compared and only Turk-ish society men and women were found to be significant.According to the Pearson Correlation analysis, there was a correlation between the FAD subscales and the COPE scale subscales, both positive and negative, in both communi-ties.Conclusion: The relationship between family structure and coping attitudes in Azerbai-jani and Turkish society has been examined and it is concluded that there is interaction between these two variables. It has been found that gender and education level in the Azerbaijani society is influential on the subscales of FAD, whereas in the Turkish socie-ty, gender, marital status, and family background are found to be effective in subscales of FAD. Furthermore, in the Azerbaijani society, all demographic variables affected the COPE scale subscales, whereas In Turkish society, gender, marital status, and family track were found to affect the COPE subscales.Keywords: A Family Structure, Family Relations, Coping Attitudes, The Culture Con-cept, A Relationship between Personality, and Culture, Individual and Community Cul-ture, Stress, Coping with Stress