İş stresinin kadının evlilik hayatına etkisi

Abstract

Bu çalışmada da evli kadınların çalışma değişkenine bağlı olarak genel yaşamlarında tecrübe ettikleri stres düzeyinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Başka bir deyişle, bu araştırmayla kadınların iş hayatlarında yaşamış oldukları sorunların gündelik hayatlarının nasıl etkilendiği araştırmak amaçlanmıştır. Çalışmada temel olarak bir literatür taramasıyla iş stresi kavramı ve kadınların iş hayatındaki konumlarına paralel olarak bu süreçte karşılaştıkları sorunlar ele alınmaktadır. Çalışmanın son bölümünde ise konunun pratikteki sonuçlarının incelenmesi adına, gönüllü katılımcılar aracılığıyla gerçekleştirilen bir anket çalışmasına dayalı olarak elde edilen veriler ile sonuçlar değerlendirilmektedir. Çalışmanın evrenini oluşturmak üzere; İstanbul'da ikamet eden, en az lise ve üzerinde eğitim düzeyine mazhar, toplamda 150 kişi rastgele olarak seçilmiştir. Çalışan ve çalışmayan olarak ayrılmış olan bu katılımcıların hepsi evlidir. Çalışma ve çalışmama durumuna göre 2 gruba ayrılan bireylerin, 80'i çalışan, 70'i ise çalışmayan kadınlardan oluşmaktadır. Çalışan kadınlar normal (08.00-17.00) veya vardiya düzeninde çalışmakta olup, kamu sektöründe veya özel sektörde çalışmaktadırlar.Araştırmada elde edilen veriler `SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 22.0` programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemleri olarak sayı, yüzde, ortalama, standart sapma kullanılmıştır. Gruplu değişkenler arasındaki ilişki ki-kare analizi ile test edilmiştir. İki bağımsız grup arasında niceliksel sürekli verilerin karşılaştırılmasında t-testi, ikiden fazla bağımsız grup arasında niceliksel sürekli verilerin karşılaştırılmasında Tek yönlü (One way) Anova testi kullanılmıştır. Anova testi sonrasında farklılıkları belirlemek üzere tamamlayıcı post-hoc analizi olarak Scheffe testi kullanılmıştır. Araştırmanın sürekli değişkenleri arasında pearson korelasyon ve regresyon analizi uygulanmıştır. Bu tez çalışmasının anket bölümünde dikkati çeken iki önemli sonuca erişilmiştir. İlk olarak kadınların iş yaşantılarında yaşamış oldukları sorunların doğrudan doğruya hayatlarına olan olumsuz etkisidir. Kadınlar, işleri ile evleri arasında çatışma içerisinde olmalarına sebebiyet verecek bir durum yaşadıklarında bu durum, iş yaşantılarından ziyade aile yaşantılarına zarar vermektedir. İkinci olan önemli nokta iş stresinin kadınların işteki ortamlarından ziyade kendilerinin özel yaşantısına olan olumsuz etkileridir. Buna göre kadınlar iş ortamında stres unsurlarıyla karşılaştıkları süre zarfında bu durum onları mutlak olarak, doğrudan doğruya özel hayatlarının bu durumdan olumsuz etkilenmesine sevk etmektedir. Kadınların üzerinde iş hayatında var olan mevcut baskının üzerine eklenen diğer iş ile ilgili sorunlar, nihai olarak kadınların bu süreçten son derece olumsuz etkilenmelerine sebebiyet vermektedir. Fakat bu olumsuz etkilenme durumu sadece iş ortamıyla ile sınırlı kalmamakta, aynı zamanda kadınların ev hayatlarındaki sorumluluk da fark yaratmaktadır.Konuya genel olarak bakıldığında, kadınlar iş hayatında kendilerine bir yer edinseler de bu yer yeterince kalıcı olmamakta ve toplumun sürekli olarak yaratmış olduğu baskı kadınların iş hayatında yoğun bir stres ile mücadele etmesine sebebiyet vermektedir. Her ne kadar kadınların iş hayatı içerisinde tutunma konusunda zorunlulukları bulunsa da toplumun yaratmış olduğu baskı, kadınların, iş stresi ile birlikte sürece yabancılaşmalarına sebebiyet vermektedir (Sankır, 2010: 14). Öte yandan evlilikler açısından bakıldığında kadınların çalışıyor olmaları, eşleri tarafından yeterince olumlu bir şekilde değerlendirilmemekte ve yarattıkları/yaratabilecekleri baskı, kadının iş stresini tetiklemektedir. Ayrıca bu süreç eşlerin ayrılığına kadar uzanabilmektedir. Bu durum yine kadının iş stresine doğrudan etki edebilmekte ve onun başarısızlığını körüklemektedir (Yeşilorman, 2001: 275).

In this research, it is aimed to evaluate the experinced stress level in general life of married women in dependence with the working variable. In other words, it is being investigated in the research that the effect of the problems that women face in the working envouriment to the everyday life. The study mainly deals with the concept of job stress through a literature survey and the problems that women face in this process in parallel with their positions in business life. In the final part of the study, the results and data obtained based on a questionnaire survey conducted through volunteer participants are evaluated in order to examine the practical results of the subject.In order to crate the universe of the study; it has been picked 150 women randomly, which are living in Istanbul and have at least a high school degree. All of the participants, which are seperated in to two groups as working subjects and non-working subjects, are married. The working subjects group consists of 80 women and the non-working subjects group consists of only 70 partcipants. The participants are picked from private and state positions and also there are participants from both women working in shifts and routine hours (08.00-17.00). The data obtained through out the study were analyzed via `SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 22.0` program. Number, percentage, mean, standard deviation were used as descriptive statistical methods in the evaluation of the data. The relationship between group variables was tested by chi-square analysis. One-way ANOVA test was used for comparison of quantitative continuous data between two independent groups and comparison of quantitative continuous data between two independent groups. The Scheffe test was used as a complementary post-hoc analysis to determine the differences after the Anova test. Pearson correlation and regression analysis were applied among the continuous variables of the study.Two important results have been concluded in the questionnaire section of this study. The first one of them is the negative effect of the problems women experience in their work-life directly to their family-lives. When women face against a dire incident in the work, this situation causes more harm to their family-life rather than their work-life. The second important point is the negative impact of work stress on the women. Stressful work environment effects mainly the family-life. According to this, during the time when women meet with stress elements in the business environment, their private lives are negatively affected. Other work-related problems that add to the existing pressure on women in their work life, ultimately cause women to be extremely negatively affected by this process. However, this negative situation is not only limited to the work environment, but also the responsibility of women in their home is making the effects amplify.Generally speaking, when women manage to take a place in the business-world, this place is not long lasting and the oppression that society has created constantly on the women causes them to live under constant pressure. Although women try their best to holding it together, the pressure created by the society causes the women to become alienated from the process along with their work stress (Sankır, 2010: 14). On the other hand, when it comes to marriages, the fact that women are working, not being evaluated sufficiently by their husbands, and the pressure they create is making the life of the women harder. In addition, this process may end up with the separation of partners. This situation may also directly affect women's work stress and fuels its failure (Yeşilorman, 2001: 275).