Okul öncesi otizmli çocuklarda, duyusal işlemleme ve aktivite performansı arasındaki ilişki

Abstract

Bu tez çalışmasının amacı okul öncesi Otizm Spektrum Bozukluğu tanılı çocuklarda görülen duyusal işlemleme problemleri ile aktivite performansları arasındaki ilişkinin incelenmesidir.Çalışma, 3-6 yaş aralığında bulunan Otizm Spektrum Bozukluğu tanısı almış çocuğa sahip 51 ebeveyn ile yürütülmüştür. Çocukların; yaş, cinsiyet, eğitim durumu, kullandıkları ilaçlar ve birincil bakımını kimin üstlendiğine ilişkin, ebeveynlerin ise meslek, gelir durumu ve medeni durumuna ilişkin sosyo-demografik özellikleri incelenmiştir. Bunun yanında katılımcılara, Ebeveyn Stres İndeksi-Kısa Form, Duyu Profili Anketi ve Aktivite Performans Anketi uygulanmıştır. Aktivite Performans Anketinin geçerlik güvenilirlik çalışması yapılmış olmadığı için öncelikle bu ölçeğin geçerlik güvenilirliği inceleniştir. Güvenilirliğin belirlenmesinde Cronbach Alfa katsayısı kullanılmıştır. Yapı geçerliliğinin oluşturulmasında ise özdeş formlar ile yapılan korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Aktivite Performans Anketine ilişkin Cronbach Alpha değeri, `0,93` olarak yüksek derecede güvenilir bulunmuştur. Aktivite Performans Anketi ana bölümleri ve alt bölümleri ile özdeş formlar arasında gerçekleştirilen korelasyon analizlerinde; ana bölümlerin tamamı ile anlamlı ilişkiler bulunmuştur, alt bölümlerden ise `uyku, akran ve grup etkileşimi, bireysel ve grup oyunu` bölümleri dışında anlamlı ilişkilere rastlanmıştır. Bulunan sonuçlar ile Aktivite Performans Anketinin güvenilir ve geçerli olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimler: Otizm Spektrum Bozukluğu, duyusal işlemleme, aktiviteperformansı

The aim of this thesis is to investigate the relationship between sensory processing problems and activity performances in preschool children with Autism Spectrum Disorder.The study was carried out with 51 parents with children diagnosed with Autism Spectrum Disorder between 3-6 years. Children; The socio-demographic characteristics of age, gender, educational background, drugs used and who took care of primary care, and parents' occupation, income and marital status were examined. In addition, Parental Stress Index-Short Form, Sense Profile Questionnaire and Activity Performance Questionnaire were applied to the participants. Since the validity and reliability study of the Activity Performance Questionnaire was not conducted, the validity reliability of this scale was examined first. Cronbach's alpha coefficient was used to determine reliability. Correlation analysis with identical forms was used in construct validity. The Cronbach's Alpha value of the Activity Performance Questionnaire was found to be highly reliable as `0.93`. In the correlation analysis performed between the main sections and subsections of the Activity Performance Questionnaire and identical forms; meaningful relationships were found with all of the main sections, and significant relationships were found in the sub-sections with the exception of `sleep, peer and group interaction, individual and group play` sections. The results showed that the Activity Performance Questionnaire was reliable and valid.Keywords: Autism Spectrum Disorder, sensory processing, activity performance