Alt sosyo-ekonomik düzeye sahip kadınların yoksullukla baş etme stratejileri ve yaşam mücadelesi üzerine nitel bir araştırma: Ümraniye örneği

Abstract

Kadın, toplumsal yaşamdaki ikincil konumu nedeniyle ve bunun sonuçları ilebirlikte birçok sorunla karşılaşmaktadır. Bu çalışmada, toplumsal cinsiyet bakışaçısıyla kadınların yoksulluk deneyimleri, yoksulluktan nasıl etkilendikleri, nedenyoksulluğa düştükleri, yoksullukla baş etme stratejileri, kendilerine sunulanhizmetler hakkındaki farkındalık düzeyleri ve sunulan hizmetlerin yeterliliğineilişkin görüşlerine yer vererek yoksulluğu nasıl deneyimlediklerini anlamakamaçlanmıştır. Kadınların yoksullukla baş ederken güçlü/güçsüz yönlerinedeğinilerek yoksulluk alanında sosyal hizmet perspektifiyle yürütülen çalışmalardagüçlendirme yaklaşımının uygulamadaki görünürlüğünü yansıtması açısındançalışmanın önemli olduğu düşünülmektedir. Çalışma nitel araştırma yöntemi ileyürütülmüş olup kartopu örnekleme yöntemi ile ulaşılan Ümraniye'de ikamet eden20 yoksul kadın ile yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Çalışmada yukarıda belirtilenkonular hakkında katılımcıların deneyimlerini ve algılarını ortaya koyabilmek içinyarı-yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla derinlemesine mülakat yöntemitercih edilmiştir.Çalışmanın sonucunda, kadınların yoksulluk olgusundan psiko-sosyal durumlarınınoldukça etkilendiği, eğitime erişim ve istihdama katılımda ciddi sıkıntılaryaşadıkları, hemen hemen hepsinin çocuklarının yoksulluktan kurtulabilmesi adınaeğitimin gerekliliğine vurgu yapılmıştır. Görüşülen bireylerin çoğunda kendilerineait bir gelirinin bulunmadığı, önemli bir bölümünün küçük yaşlarda evlendikleri vebu konudaki kararda özgür olamadıkları, çoğunluğunun göç öyküsünün bulunduğu,geleceğe ilişkin bir planlarının olmadığı ve gelecek konusunda karamsar oldukları,yoksulluk nedeniyle sosyo-kültürel ihtiyaçların karşılanamadığı, yoksullukla başetme stratejileri arasında çoğunlukla kamu kurumlarından yardım almak, ev içiüretim modelleri yanında merdiven ve ev temizliğine gitmek, tasarruf yapmak,öğün sayısını azaltmak, komşuda veya akrabada vakit geçirmek, marketlerden,pazarlardan, çöpten atık ürünler almak olduğu ulaşılan sonuçlardır.Anahtar Kelimeler; yoksulluk, kadın, kadın yoksulluğu, yoksulluğunkadınsılaşması, toplumsal cinsiyet

Woman faces many problems due to her secondary position in social life and theirconsequences. This study was made to understand women's experiences of povertyfrom a gender perspective, how they are affected by poverty, why they fall intopoverty, strategies to cope with poverty, awareness levels about the services offeredto them and the adequacy of the services provided. Study is important in terms ofreflecting the visibility of the empowerment approach in the studies conducted withthe perspective of social work in the field of poverty by addressing the strengths /weaknesses of women in dealing with poverty. The study was conducted withqualitative research and snowball sampling method which was proceed by face-toface interviews with 20 poor women living in Ümraniye.. In order to reveal theexperiences and perceptions of the participants about the subjects mentioned above,in-depth interview method via semi-structured interview form was preferred.As a result of the study, it was emphasized that the psycho-social conditions ofwomen was affected by poverty and they had serious problems in accessing toeducation and participation in employment, and the necessity of education in orderto get their children out of poverty. Most of the interviewed individuals do not havetheir own income, a significant portion of them get married at young age and cannotbe free in this decision, most of them have a history of migration, they have no plansand they are pessimistic about the future; Among the strategies in which they copewith poverty is mostly to get help from public institutions, domestic productionmodels as well as clean stairs and houses, save money, decreasing the number ofmeals, spend time in neighbors or relatives houses and to get waste products frommarkets, bazars, or garbage cans.Keywords; poverty, women, women poverty, feminisation of poverty, gender