Sosyal hizmet uzmanlarının `akış` deneyimlerini etkileyen faktörlerin niteliksel olarak incelenmesi

Abstract

Sosyal hizmet mesleğinin multi-disipliner oluşu diğer meslek dallarından uygulamalar ve kuramlarla besleniyor olması oldukça önemli bir gerçektir. İnsan ve toplum bilimleri bağlamında özellikle psikoloji alanından birçok kuram ve teknik Sosyal hizmete kaynaklık etmiştir. Pozitif psikolojinin bir konusu olan `Akış kuramı` birçok farklı alana destek sağlamaktadır. Bu kuramın sosyal hizmet disiplininde uygulanabilirliği ve sosyal hizmet uzmanlarının akış deneyimlerini etkileyen faktörlerin tespit edilmesi sosyal hizmet mesleğinin güçlenmesi, uzmanların farkındalık kazanması, uzmanlar tarafından aktarıcı bir role dönüşebilmesi amacı ile gelecek için önemli bir çalışmadır. Bu çalışmanın amacı Akış kuramını sosyal hizmet disiplininde tartışmaya açmak ve sosyal hizmet uzmanlarının akış deneyimlerini etkileyen faktörlerin niteliksel olarak incelenmesi ile sosyal hizmet mesleğine ve uygulayıcılarına bir perspektif kazandırmaktır.Bu araştırma için öncelikle 18 sorudan oluşan derinlemesine görüşme için yarı yapılandırılmış mülakat formu düzenlenmiştir. Aynı zamanda 29 sorudan oluşan Oxford Mutluluk Ölçeği kullanılmıştır. Aktif olarak çalışan `Sosyal Hizmet Uzmanı` unvanına sahip bireylere uygulanmıştır. Elde edilen mutluluk puanı ve derinlemesine görüşmede verilen cevaplar akış literatüründe elde edilen bilgilerle karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Araştırmanın örneklemi İstanbul ilinde bulunan rasgele seçilmiş kurumlarda aktif olarak çalışan Sosyal hizmet uzmanları oluşturmaktadır. Araştırmanın sonuçlarına göre Sosyal hizmet mesleği akış deneyimi yaşamak için uygun ortamı sağlamamaktadır. Bunun dışında uzmanların işi anlamlı bulmaları göre değişkenlik göstermektedir. Mesleki deneyim yılı yüksek olan uzmanların mutluluk düzeyleri mesleğe yeni başlayan uzmanlara göre daha yüksektir. Bireysel yeteneklerini vakalarda kullanabilen uzmanların daha fazla akış yaşadığı tespit edilmiştir. Eşit statüde çalışan insanların yeteneklerini daha iyi kullanabildiği tespit edilmiştir. Vaka yoğunluğuna göre anda kalma ve iş doyumlarının değişkenlik gösterdiği bulgusuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Akış, Akış kuramı, Sosyal hizmet, Mutluluk, Güçlendirme, Hedonik Adaptasyon

ABSTRACTIt is a very important fact that the social work profession is multi-disciplinary and fed by the practices and theories from other profession. In the context of humanities and social sciences, many theories and techniques, especially from the field of psychology, have been the source of social work. ''Flow theory'', which is a subject of positive psychology, supports many different fields. The applicability of this theory in the discipline of social work and the determination of the factors affecting the flow experiences is an important work for the future with the aim of strengthening the social work profession, gaining awareness of the experts and turning them into a transmissive role by the experts. The aim of this study is to open the discussion of flow theory in the discipline of social work and to provide a perspective to the social work profession and its practitioners by qualitative analysis of the factors affecting the flow experiences of social workers. For this research, primarily a semi-structured interview form was prepared for in-depth interview consisting of 18 questions. The Oxford Happiness Scale, which consists of 29 questions, was also used. It has been applied to individuals who work actively as `Social Workers`. The happiness score obtained and the answers given in the in-depth interview were compared with the information obtained in the flow literature.The sample of the research is composed of social workers who work actively in randomly selected institutions in Istanbul province.According to the results of the research, the social work profession does not provide the appropriate environment to flow experience. Apart from this, it varies according to the fact that experts find the job meaningful. The happiness scale of workers with professional experience is higher than those who have just started the profession. It was found that experts who could use their individual abilities in cases experienced more flow. The research proved that workers who believe in equality are able to use their talents in betterways.According to the case density, it was found that staying in the moment and job satisfaction were variable.Keywords: Flow, Flow theory, Social work, Happiness, Empowerment, Hedonic Adaptation