Yaşlı bakımı ve hizmetleri alanında Finlandiya ve Türkiye örnekleri

Abstract

Yaşlanma olgusu tüm canlılar için geçerlidir. Dünyada yaşanılan çok değişkenli (sosyal, siyasal, teknolojik, ekonomik) gelişim süreci ve sağlık koşullarındaki iyileşmeye paralel olarak doğum ve doğumda yaşanan ölüm oranları azalmakta, insan ömrü gittikçe uzamakta, yaşam süresi ve beklentisi daha da artmaktadır. Buna bağlı olarak yaşlı insan sayısı ve yaşlı nüfus oranı artarak toplumlar yaşlanmaktadır. Bu süreç gelişmiş ülkelerde zamana yayılarak ilerlemişken gelişmekte olan ülkelerde ise daha hızlı ve kısa sürede yaşanabilmektedir. Toplumlarda yaşlı nüfusun hızla artması ile yaşlı bireylerin ihtiyaçlarında da çeşitlenmeler ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak yaşlı bireylerin ihtiyaç duyduğu hizmetlerin sunumu noktasında devletlere çeşitli görev ve sorumluluklar yüklenmiştir. Çalışmada, Birleşmiş Milletlerin ülkelerin gelir, sağlıklı yaşam beklentisi, sosyal destek sistemleri, özgürlük, güven gibi değişkenleri baz alarak yayınladığı 2019 yılı mutluluk raporunda dünyanın en mutlu ülkesi seçilen Finlandiya ile Türkiye yaşlı bakım ve hizmetleri alanında karşılaştırılmıştır. Çalışmanın konusu yaşlı bireylere yönelik sunulan hizmetlerin, gelişmekte olan Türkiye ile gelişmiş bir ülke olan Finlandiya örneği ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesinden oluşmuştur. Nüfusunun yaklaşık %22'si 65 yaş üzeri ve bireylerden oluşan Finlandiya'da yaşlı bakımı alanında bir çok yeniliğe öncülük etmektedir. Ülkemizde de son yıllarda yaşlı nüfus oranındaki artışla birlikte uluslararası sınıflandırmalar bakımından yaşlı toplumlar sınıfına dahil olmuştur. Ülkemizde yaşlı nüfusun artmaya devam edeceği ön görülmektedir. Dolayısıyla yaşlılara yönelik sunulan hizmetlerin önemi de artmaktadır. Yaşlı bakımı alanında iki ülke arasındaki benzerlikler ve farklılıklar ortaya çıkarılarak bu alanda ülkemizde uygulanan hizmetlere ilişkin çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Yapılan karşılaştırma ile bu alanda yenilikleri ve uygulanabilir gelişmeleri tanımak, yeni sistemleri ülkemize transfer etmek ve bu bağlamda literatüre katkı sağlamak amaçlanmıştır. Çalışmayı gerçekleştirmek için 2018 yılının 15 Nisan-30 Temmuz tarihleri arasında Finlandiya'da bir yaşlı bakım merkezinde gönüllü olarak çalışılıp, bu süre zarfında Finlandiya'daki yaşlı bakım sistemleri hakkında araştırmalar yapılmıştır. Yaşlı bakımı alanında hizmet veren çeşitli kurumlar ziyaret edilmiş ve çeşitli meslek profesyonelleri (sosyal hizmet uzmanı, kurum yöneticileri, hemşire, psikolog vs.) ile görüşmeler yapılmıştır. Dolayısıyla bu çalışmada alan gözlemleri ve doküman incelemesi üzerinden karşılaştırma yapılmıştır.

All living things age.. Parallel to the multivariate (social, political, technological, economic) development process and improvement in health conditions in the world, birth and death rates are decreasing, human life is getting longer and life expectancy is increasing. Consequently, the number of elderly people and the proportion of elderly population are increasing and societies are getting older.This study is based on the United Nations' happiness report founded on criteria as freedoom, healty life expectancy, social support systems, trust. İt compares Finland (chosen as the most happy country) and Turkey from the point of view of elderly care, and services. In Finland whose population cousist of individuals aged over 65 years, there are mutliple innovations in old age care.Because of the increase of the aged in the last two decades, Turkey is included in the international category of old populationed countries. And, as it is forseen that this group will countinue to grow in over country, the importance of services porvided increases as well. İn this study, similarities and differences between these two countries are exposed, suggestions made about, the implementation of elderly care and services in our country. And to contribute to the concerned literature.In order to carry out this study, I voluntarily worked at an old age care center in Finland and researched old age care systems. I visited various care porviding institutions and inter viewed many professions. So, this ecposition makes use of both field observations and document analysis.