Tek ve iki ebeveynli aile çocuklarının benlik saygı düzeylerinin karşılaştırılması üzerine bir araştırma (Bursa örneği)

Abstract

Araştırmanın amacı, tek ve iki ebeveynli çocukların benlik saygılarının incelemektir. Bu doğrultuda araştırmamız boşanma, ayrılık ve ölüm gibi nedenlerle tek ebeveyni ile yaşamak zorunda kalan öğrenciler ile bütünlüğünü koruyan ailede yaşayan öğrencilerin benlik saygılarının farklılaşma olup olmadığı, aralarındaki ilişkilerin ne düzeyde olduğunu belirlemeyi ve farklılaşmayı belirleyen nedenleri bulgulamak hedeflenmiştir. Araştırma, Bursa İl Merkezindeki Ortaöğretim okullarını temsilen seçilen dört lisede öğrenim gören 110'u tek ebeveyn, 100 tanesi iki ebeveyn olan 210 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada betimsel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu ve Rosenberg Benlik Saygı Ölçeği kullanılmış olup verilerin analizinde SPSS veri analiz programı kullanılmıştır. Verilerin normal dağılım göstermesi sonucunda istatistiksel analizlerde T-testi, Anova ve korelasyon analizleri kullanılmıştır. Araştırmadan sonucunda; tek ebeveyn ile iki ebeveynli çocukların benlik saygılarında anlamlı fark bulunamamıştır. Bu nedenle yapılan çalışmalardan örnekler verilerek hipotezler desteklenmiştir. Erkeklerin eleştiriye duyarlılık ve ana baba ilgisi boyutlarının kızlara göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 17-18 yaş grubundaki bireylerin ana baba ilgisi düzeylerinin daha yüksek olduğu ve bireylerin yaşlarının artmasına bağlı olarak baba ile ilişki düzeylerinin de artış gösterdiği bulunmuştur. Anne eğitim durumu daha düşük olan öğrencilerin kişiler arası ilişkilerde tehdit algısı düzeylerinin daha yüksek olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Ebeveynleri ayrıldığında 6-11 yaş grubunda olan öğrencilerin kendilik kavramının sürekliliği düzeylerinin daha yüksek olduğu, 12-18 yaş grubunda olan ve ailesiyle yaşayan öğrencilerin eleştiriye duyarlılık düzeylerinin daha düşük olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Benlik saygısının artması ana baba ilgisi ve baba ile ilişki düzeylerini olumsuz etkilediği sonuçlarına ulaşılmıştır. Ölçekte yer alan 12 alt boyutu; benlik saygısı, insanlara güvenme, depresif duygulanım, tartışmalara katılabilme becerisi, baba ile ilişki, kendilik kavramının sürekliliği, eleştiriye duyarlılık, anne baba ilgisi, hayalperestlik, psiko-motor bilgiler, kişiler arası ilişkilerde tehdit algısının yetersizliğine sebep olan sorunların önlenebilmesi ve gereksinimlerin ortaya konulması bakımından öneriler sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Aile, Tek ve İki ebeveynli çocuklar, Benlik Saygısı

The purpose of the study is to examine the self-esteem of single and two-parent children. In this regard, our research aims to determine whether the self-esteem of the students who have to live with their single parents due to divorce, separation and death, and the students who live in the family who maintain their integrity, have differentiation, determining the level of relations between them and determining the reasons for differentiation. The research was carried out with 210 students, 110 of whom are single parents, 100 of them are two parents, studying in four high schools selected to represent the secondary schools in Bursa City Center. Relational scanning method, one of the descriptive research methods, was used in the research. In the research, personal information form and Rosenberg Self-Esteem Scale were used as data collection tool, and SPSS data analysis program was used to analyze the data. As a result of the normal distribution of the data, T-test, Anova and correlation analyzes were used in statistical analysis. As a result of the research; No significant difference was found in the self-esteem of single-parent and two-parent children. Therefore, hypotheses are supported by giving examples from the studies. It was concluded that boys' sensitivity to criticism and parental interest were higher than girls. It was found that individuals in the 17-18 age group had higher levels of parental interest and that their relationship with the father increased due to the increase in the age of the individuals. It has been concluded that students whose mother education level is lower have higher levels of threat perception in interpersonal relations. When the parents were separated, it was concluded that the students who were in the 6-11 age group had higher levels of continuity in the concept of self, and that the students who were in the 12-18 age group and who lived with their family were less susceptible to criticism. It has been concluded that the increase in self-esteem affects parental interest and their relationship with the father negatively. 12 sub-dimensions included in the scale; self-esteem, trust in people, depressive affect, ability to participate in discussions, relationship with the father, continuity of the concept of self, sensitivity to criticism, interest in parents, dreamyness, psycho-motor information, preventing problems that cause insufficient perception of threats in interpersonal relationships and revealing needs suggestions are presented.Keywords: Family, Single and Two-parent children, Self-Esteem