Kaygusuz Abdal`ın Mesnevi-i Sâni ve Mesnevi-i Sâlis`inde tasavvuf anlayışı

Abstract

Kaygusuz Abdal'ın Mesnevî-i Sânî ve Mesnevî-i Sâlis adlı mesnevileri daha önce yapılan çalışmalar ile ortaya çıkarılmış, Eski Anadolu Tükçesi ile yazdığı bu eserlerin günümüz Türkçesine çevrilerek dil özellikleri ortaya konmuştur. Bu tezin amacı bu mesneviler ana ekseninde, Kaygusuz'un hayatını, mensubu olduğu geleneği ve diğer eserlerini de dikkate alarak Kaygusuz Abdal'ın dini tasavvufi çizgideki gerçek kimliğini belirlemektir.Anadolu ve yakın coğrafyanın tasavvuf anlayışını derinden etkileyen bu şahsın menkıbevi ve tarihi hayatı bugüne kadar yapılan çalışmalar titizlikle incelenerek aktarılmış, şeyhi ve bağlı olduğu gelenek ortaya konmuştur.Kaygusuz'un hayatı ve geleneği unutulmadan başka bir deyişle eser müellifinden koparılmadan mesnevilerde geçen ana kavramlar tespit edilerek tasavvuf perspektifinden açıklanmış, O'nun bu kavramları temellendirdiği tasavvufi unsurlar incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Kaygusuz Abdal, Şeriat-Hakikat, Mürid-Mürşid, Nefs, İnsan-ı Kamil, Vahdet-i Vücud, Tevhid, Aşk

Both Mesnevii Sani and Mesnevii Sâlis written in old Anatolian Turkish by Kaygusuz Abdal have been studied and translated to contemporary Turkish previously with revealing specific language features. The purpose of this thesis is to define the true identity of Kaygusuz Abdal in the religious mystical line while considering his life, the tradition he followed and his other works in the main axis of these mesnevis.The anecdotal and historical life of this important figure who deeply influenced the Sufi understanding of Anatolia and the nearby geography has been carefully examined by the studies carried out up to date, and his sheikh and the tradition which he was connected have been revealed.Keeping Kaygusuz's life and tradition in mind, the fundamental concepts in his mesnevis were identified and explained from the sufi perspective, and the main sufistic elements which he grounded these concepts were examined.KeyWords: Kaygusuz Abdal, Shari'a-Haqiqa, Murid- Murshid, Nafs, İnsan-ı Kamil, Wahdet-i Wujd, Tawhid, Ishq (ashq)