Ergenlerde algılanan ebeveyn tutumu ve erken dönem uyumsuz şemaları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, ergenlerin algılanan ebeveyn tutumları ve erken dönem uyumsuz şemaları arasındaki ilişkinin incelenmesini amaçlamaktadır. Çalışma için, yaşları 15- 18 arasında değişen 100 ergen katılımcının ebeveyn tutumları ve ergenlerin erken dönem uyumsuz şemaları karşılaştırılmıştır. Ayrıca, 15-18 yaş katılımcıların demografik değişkenleri, araştırma değişkenleri ile karşılaştırılmıştır. Çalışma, betimsel tarama modellerini kapsayan nicel çalışma olarak yürütülmüştür.Çalışmanın sonuçlarına göre, algılanan ebeveyn tutumlarının demografik değişkenlere göre farklılıkları olduğu görülmüştür. Algılanan demokratik ebeveyn tutumlarının zedelenmiş otonomi şema alanı ile negatif yönlü ilişkisi olduğu saptanmıştır. Ergenlerin bildirdiği otoriter ebeveyn tutumunun tüm şema alanlarıyla (Zedelenmiş otonomi, zedelenmiş sınırlar, reddedilmişlik, başkaları yönelimlilik, aşırı duyarlılık olmak üzere) pozitif yönlü ve anlamlı ilişkili olduğu saptanmıştır. Zedelenmiş otonomi ve reddedilmişlik şema alanlarının, ergenlerin algıladığı ebeveyn tutumlarını yordadığı tespit edilmiştir. Çalışmada elde edilen bulguların, erken dönem uyumsuz şemalar ile ailesel faktörlerin ilişkisini incelemesi bakımından önemli katkıları olduğu düşünülmektedir. İlerleyen dönemlerde yapılacak çalışmalarda çalışmanın daha geniş örneklem gruplarıyla genişletilerek tekrarlanabileceği düşünülmektedir.

This study aimed to examine the relationship between perceived parental attitudes and early maladaptive schemas of 15-18 year-old adolescents. As participants, 100 adolescents and took part the survey research. This research included comparative and descriptive analyses with research and sociodemographic variables.Based on the findings, perceived parental attitudes and early maladaptive schemas were found significantly different in term of participants' demographic variables. Adolescents' democratic parental attitudes were found as negatively associated with impaired autonomy. All schema categories including disconnection/rejection, impaired autonomy, impaired limits, other-directedness, overvigilance/inhibition were found as positively correlated with adolescents' perceived parental attitudes.The result of the study is prominent in terms of providing results regarding early maladaptive schemas and family-related factors. However, further studies may be needed by extending the scope of the study by including different samples.