Ken`ân Rifâî`nin İlâhiyât-ı Ken`ân adlı eserinde ilâhi aşk kavramı

Abstract

Bu çalışmada 20.yy mutasavvıflarından Ken'ân Rifâî'nin manzumelerinden oluşan İlâhiyât-ı Ken'ân adlı eseri İlâhî aşk kavramına nisbetle incelenmiştir. İlâhî aşk kavramı Tasavvuf Düşüncesinde önemli bir yer teşkil etmiştir. Ken'ân Rifâî'nin manzumelerinde de İlâhî aşk temasının baskın kavramlardan olduğu söylenebilir. İlâhî aşk kavramı tasavvufî düşüncede yaratılış ve Varlıkta ilke bir kavram olarak ele alına gelmiş ve Tanrı-alem ve Tanrı- insan irtibatını açıklamada kullanılmıştır. Çalışmada bu doğrultuda önce kavramın etimolojik kökeni ile Tasavvuf ıstılahındaki manası incelenmiştir. Kur'an ve hadislerle sevgi kavramı araştırılmıştır. Sonra da tarihsel ve teorik arka planı ortaya çıkarılarak konuya bir çerçeve çizilmiştir. Bu çerçeve dahilinde kavramın dizelerdeki ifadeleri tasavvufî düşüncedeki Devir nazariyesinin kavs-ı nüzûl ve kavs-i urûc daireleri cihetlerinden bağlantılı olduğu konu ve kavramlar üzerinden işlenmiştir. Böylelikle çalışmada İlâhî aşk kavramı yaratılış, taayyün, hareket, kalp, nur, âşığın sıfatları, seyr u sülûk, nefs tezkiyesi, imân, insan-ı kâmil ve kemâlât gibi cihetlerden incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Ken'ân Rifâî, İlâhiyât-ı Ken'ân, İlâhi Aşk, Muhabbet, Varlık, İnsan-ı Kâmil

In this study, the work of İlâhiyât-ı Ken'ân, composed of poems of Ken'ân Rifâî, one of the 20th century Sufis, was examined with regard to the concept of Divine love. Divine love concept has constitued an important position in Sufi Thought. It can be said that the theme of Divine love is one of the dominant concepts in the verses of Ken'ân Rifai. The concept of divine love is treated as one of the main principles in Creation and Being in Sufistic thought and is used to explain the interrelation of God-universe and God-human. In this study, firstly, the etymological origin of word love and the meaning of the concept in Sufi terminology were examined. How the concept of love is referred to in the Qur'an and hadiths was investigated. Then revealing its historical and theoretical background, a frame was drawn on the subject. Within this framework, the expressions of the concept of Divine love in the verses were studied with regard to the subjects and concepts that the Circle of Existence Theory in Sufi thought is related to in the descension cycle (kavs-ı nüzûl) and the ascension cycle (kavs-i urûc). Thus, in the study, the concept of Divine love was examined from the aspects of creation, self manifestation, movement, heart, light, attributes of lover, sayr-u suluq, clarification of the soul, universal-perfect man, and perfection.Key words: Ken'ân Rifâî, İlâhiyât-ı Ken'ân ,Divine Love, Love, Being, universal man