Türkiye`de sosyalistlerin İslam`ı ele almaları bakımından yöntemsel bir farklılaşma örneği olarak hikmet kıvılcımlı

Abstract

Bu tez çalışmasında İslam'ı ele almada Hikmet Kıvılcımlı'nın kullandığı yöntem ortaya konularak, İslam'ın incelenmesinde kullanılan yöntemlere katkı sağlamak amaçlanmıştır. Hikmet Kıvılcımlı, İslam'ı sistematik olarak maddeci bir şekilde ele alan ilk ve tek Türkiyeli sosyalisttir. Kıvılcımlı İslam'ı, üretimin gerçekleşmesi ve dolayısıyla toplumsal gerçekliğin oluşması sırasında etken olan tarihsel ve maddi koşullarla birlikte izah etmeye çalışmıştır. Kıvılcımlı İslam'ı bu koşullar içerisindeki toplumsal yapının öğelerinin karşılıklı olarak mücadeleleriyle birlikte birbirleriyle kurdukları ilişkisellik üzerinden açıklayarak, Marksizm'den kopmadan Ortodoks Marksist gelenekte bulunmayan yöntemleri ortaya koyarak Marksizm'i geliştirmeye hedeflemiştir.

This thesis aims at contributing to the methods used in Islam research by assessing Hikmet Kıvılcımlı's method of studying Islam. Hikmet Kıvılcımlı was the first socialist in Turkey to systematically discuss Islam in a materialist way and remains the only one to this day. Kıvılcımlı sought to analyze Islam together with the historical and material conditions that constitute a factor in the realization of production and thus the constitution of social reality. Kıvılcımlı explained Islam via the elements of the social structure in these historical and material conditions and via the dialectical relations those elements form with social struggles. Thus, he aimed at a further development of Marxism, not by breaking with Marxism, but by putting forth methods outside of the orthodox Marxist tradition.