Türkiye`de kentleşmenin ortaya çıkardığı gecekondulaşma olgusuna yönelik çözüm önerileri

Abstract

ÖZETSanayi Devrimi'nin ardından kentleşmenin hızlanmasıyla birlikte insanların; siyasi, ekonomik, toplumsal ve kültürel yapısında birtakım değişimler meydana gelmiştir. Sanayi kentleri kurulmuş ve buralara insan seli akmaya başlamıştır. Bu yoğun göç hareketlerinin bir sonucu olarak da barınma ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Kentlerin bu insan yığınına hazırlıksız yakalanması konut yetersizliği gibi mühim bir sorunu ortaya çıkarmıştır. Konut sorununa bir çözüm olarak, gelir düzeyi düşük insan kitleleri gecekondu denilen derme çatma yapılar üretmişlerdir. Bu şekilde barınma ihtiyaçlarını karşılamışlardır. Türkiye'de ilk örnekleri Ankara'da görülmeye başlanan gecekondu yapıları, zaman içinde ülkenin diğer kentlerinde yaygınlaşmıştır. Gecekondu olgusu Türkiye'de başlarda sadece bir konut yetersizliği olarak algılanmış ancak daha sonradan toplumsal bir problem halini aldığı anlaşılmıştır. 1940'lı yıllardan itibaren gecekondulaşmanın önüne geçmek isteyen devlet bu mesele için kanunlar çıkarmış ve uygulamaya geçmiştir. Bu kanunların en önemlisi 775 sayılı Gecekondu Kanunu olmuştur. Kanun ; yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılmış gecekondulara af getirmiş olup; yürürlüğe girdiği tarihten itibaren gecekondulaşmanın önüne geçmeyi hedeflemiştir. Kalkınma planlarında da yer bulan gecekondu meselesiyle devlet uzun soluklu bir şekilde mücadele etmiştir. İlerleyen süreçte özellikle 1980'li yıllardan itibaren kentsel dönüşüm projeleriyle gecekondu probleminin önüne geçmeyi amaçlayan siyasal iktidarlar, insanların daha sağlık ve güvenli konutlarda yaşaması için çabalamıştır. Çeşitli kentsel dönüşüm projeleriyle hayata geçirilen sağlıklı ve güvenli konut inşaları günümüzde de devam etmektedir. Bu çalışmamızda mevcut gecekondu probleminin çözümüne ilave olarak alternatif çözümler sunmaya çalışacağız. Bilim Kodu : 114505 Anahtar Kelimeler: Kentleşme, Gecekondu, Kentsel Dönüşüm, Toplumsal ProblemlerSayfa Numarası : 95 Tez Danışmanı : Dr. Öğrt. Üyesi Seçil Mine TÜRK

ABSTRACTFollowing the Industrial Revolution, a number of changes occurred in the political, economic, social and cultural structure of people with the acceleration of urbanization. Industrial cities were established and flood of people began to come these places. The shelter need aroused as a result of this intense movements of migration. The unprepared capture of cities to this flood of people has created a significant issue such as housing shortage. They produced the unsound structure called squatter for low-income mass of people as a solution to housing problem. In this way, they met the need for shelter. The first examples of the squatter structure in Turkey have begun to be seen in Ankara, and in due course they began to be common in large cities of the country. In the beginning, squatter phenomenon in Turkey has been perceived as only housing shortage, however later it has been understood that it became a social problem. As of 1940's, the government, which wants to prevent the squatting, made laws and carried them into effect for this issue. The most important one of these laws is Anti-Squatting Law numbered 775. The Law brings amnesty to the squatter made before the date of the entry into force of the Law and aimed to prevent squatting from the date of its entry into force. The government has struggled for a long time with the squatter issue, which is also included in the development plans. Officials who aim to prevent the squatter issue with urban transformation project as of especially 1980's in progressive process have strived for people to live in healthier and safer houses. The healthy and safe housing constructions, which has been actualized through various urban transformation projects have also been continuing today. In this study, we will try to offer alternative solutions in addition to the solution of the present squatter problem.Science Code : 114505Key Words : Urbanization, Slum, Urban Transformation, Social ProblemsPage Number : 95Supervisor: Lecturer Dr. Seçil Mine TÜRK