Türkiye`deki katılım bankalarının 2010-2017 dönemi performans değerlendirmesi

Abstract

Türkiye'de Katılım Bankacılığı sistemi ilk olarak 1983 yılında özel finans kurumları adıyla faaliyet göstererek finansal sistem içerisindeki yerini almıştır. Gelecek yıllarda yapılan dü-zenlemeler ile gelişen katılım bankacılığı, günümüzde finansal sistem içerisinde çok büyük öneme sahiptir. Muhafazakâr, faiz hassasiyeti olan kesimin atıl durumda bulunan fonlarını ekonomiye kazandırmak, İslam ülkeleri ile olan ticareti canlandırmak, finans sistemi içeri-sindeki bankacılık faaliyetlerini çeşitlendirmek gibi birçok önemli faaliyeti olan katılım ban-kalarının gelişimi ve güçlenmesi için performanslarının belirlenmesi büyük önem arz et-mektedir. Çalışmamızda 2010-2017 yıllarında Türkiye'de faaliyet gösteren katılım banka-larının VZA Window yöntemi ile performans değerlendirmesi yapılmıştır. Katılım bankacılığı sektörünün 2010-2017 yılları arasında belirlenen girdi ve çıktı kümeleri üzerinde etkinlik skorları belirlenerek yapılan değerlendirmede görülmüştür ki; bankaların verimliliği her yıl farklılaşmaktadır. Bu durum, bankaların uyguladığı yönetim ve finans programları ile doğrudan alakalıdır. Çalışmamız değerlendirmesine göre katılım bankaları elde ettikleri fonlarla etkin ve verimli faaliyette bulunmak için bilanço verilerine göre yapılan performans değerlendirmelerini dikkate almalı, şube sayısı artırımı, personel sayısı, öz kaynak, toplam aktiflerdeki artırımları net kar ve toplam kredi verimliliklerine göre, etkinliği kaybetmeyecek seviyede yapmalıdır. Katılım bankalarının yatırım araçlarını çeşitlendirmesi, şube ve per-sonel sayısı artırımı, toplam aktif ve kredileri arttırarak kar odaklı faaliyet sürdürmesinin etkinliği sağlayacağı görülmüştür.

Having operated first in 1983 under the name of private financial institutions in 1983 in Turkey, the participation banking system has gained a place in the financial system. The participation banking which have further developed as a result of the regulations since then is of great importance within the financial system. Evaluating the performance of the participation banks which have significant activities, such as bringing the inactive funds of the conservative social groups to economy, reviving the trade with the Islamic countries, and diversifying the banking activities with the financial system, has importance in order for their further development and empowerment. In our study, the performance evaluation of the participation banks which operated in Turkey during the period between 2010 and 2017 was conducted through DEA Window method. On the input and output clusters of the participation banking system between 2010 and 2017, their activity scores were de-termined. The evaluation demonstrated that the efficiency of these banks varied with each year. This situation is directly related to the administrative and financial programs of the banks. Our study suggests that in order to operate their funds in an efficient and effective manner, the participation banks should consider the performance evaluations conducted on the basis of balance-sheet data, and that they should conduct the increases in number of branches, staff numbers, equity and total assets on the basis of net profit and total credit efficiency and on the level that will not result in a loss of effectiveness. It was seen that the participation banks' diversification of their investment instruments, increase in the number of their branches and employees, and maintenance of profit-oriented activities by increasing total assets and credits will provide efficiency.