Divan şairlerinin kasidelerinde dua kısmı

Abstract

Bu çalışma genel anlamda dua ve Klasik Türk edebiyatı geleneği içerisinde kasidelerin dua bölümlerinin incelenmesini kapsamaktadır. Burada, çalışmaya dâhil edilen on beş Klasik Türk şairinin kasidelerinden hareketle Klasik Türk şiirinde dua bölümlerinin nasıl oluşturulduğu görülmüş ve genel bir değerlendirme yapılmıştır. Çalışmanın sonunda XV. yüzyıl ile XIX. yüzyıl arasında yazılmış kasidelerin dua bölümlerinin farklı şairler tarafından aynı gelenek içerisinde nasıl yazıldığı incelenmiş olunacak benzer ve farklı yönler ortaya konacaktır. Bu inceleme dâhilinde öncelikle dua bir kavram olarak ele alınmış ardından kronolojik olarak Türk inanç ve kültüründe duanın önemi, gelişimi, değişiminin görülebilmesi açısından farklı dönemlerde verilen edebi ürünlere birkaç örnek verilmiştir. Daha sonra çalışmamız dâhilindeki Klasik Türk şiiri şairlerinin kasideleri üzerinden duaya ve dua bölümlerine bakışları değerlendirilmiştir. On beşinci yüzyıldan on dokuzuncu yüzyıla kadar Klasik Türk şiiri geleneği içerisinde ürün vermiş on beş şairin kasidelerinin dua bölümleri tespit edilip açıklandıktan sonra dualar sınıflandırılmış ve dua bölümlerine geçişte kullanılan kalıp ifadeler tablolaştırılmıştır. Son olarak çalışmamızda kasidelerini incelediğimiz şairlerin yazdıkları dua bölümleri üzerinden bu bölümlerin oluşumuna tesir eden birkaç kavram üzerinde kısaca durulmuştur. Çalışma sonunda elde edilen önemli bulgular sonuç kısmında belirtilmiştir.

This work includes analysing the pray parts of odes which fall under the tradition of Classical Turkish literature in general. Hereby, based on odes of Classical Turkish poets included in the study, it is clearly understood that how the pray parts were created in Turkish poetry. A general assessment was done. At the end of the search, similar and different aspects will be revealed and it will defined how the pray parts of the odes (produced between XV-XIX centuries) were written in the same tradition by different poets. In this study, firstly pray is considered as a concept and then, chronologically, the importance of pray in the Turkish faith and culture, in order to see the change, change of literary products given in different periods are given a few examples. Then, the views of classical Turkish poetry poets were evaluated on the basis of their odes and their pray sections. The fifteen poets who produced work within the tradion of Classical Turkish poetry from the 15th era to 19th were ascertained and explained. Then, the prays were classified and the terms that used in the praying parts were tabularized. Finally, we focused on a few terms that affects the formation of praying sections which were written by the poets whose odes examined in our work earlier. Important findings that obtained at the end of the study are stated in the conclusion.