Yemen iç savaşında İran`ın rolü

Abstract

Geçmişte halkının refah ve huzur içinde yaşadığı, mutluluklar diyarı gibi anlamlara gelen isimlerle anılan Yemen, günümüzde bu sıfatlardan çok farklı olarak tam bir kaos ve kargaşa içinde varlığını sürdürmektedir. Aden Körfezi-Bab'ül Mendeb Boğazı-Kızıldeniz-Süveyş Kanalı suyolunun güneyini kontrol eden stratejik bir mevkide bulunan Yemen'e farklı devletlerin kendi çıkarları için yapmış oldukları müdahaleler, ülkenin kırılgan bir yapıya sahip olmasına ve devlet yönetiminin zayıf kalmasına sebep oldu. Her ne kadar ülkenin kuzey ve güney bölgeleri birleşmiş olsa da otorite boşluğu ile gelen iç çatışmalar Husilerin bağımsızlık yönündeki isteklerini körüklemiştir. Tüm bu karışıklığın faturası klasik olduğu üzere ülkenin halkına yani Yemenlilere kesilmiştir.Bu çalışmada ilk altı bölümde Yemen ve iç dinamikleri esas alınırken, yedinci bölümden itibaren İran'ın Yemen'deki rolü ve bu ülkeye olan etkilerine odaklanılmıştır. İran'ın Yemen'deki rolü doğası, büyüklüğü ve hedefleri konusunda daima tartışmalı olmuştur. Bu rol ile bölgesel güvenlik arasında olumsuz bir ilişki olduğu söylenebilir. Her zamanki alışılagelmiş kurumsal kanalların ve İran ile Yemen arasındaki resmi ilişkilerin ötesine geçen bu müdahaleler zincirinde İran, siyasi düzenlemeleri ve dengeleri değiştirmek için bölünmeyi ve istikrarsızlığı teşvik etmek amacıyla aynı mezhep ve ideolojinin bazı gruplarını yanına çekerek süreç içerisinde Yemen hükümetine güvenmediğini göstermektedir. Yemen topraklarındaki İran'ın rolü, müdahaleleri ve etkileri mutlak değildir. Tüm hedeflerine ulaşma ve bunu başarma ihtimalini azaltan çeşitli engeller ve sınırlamalar ile karşılaşmaktadır. Bu sınırlamalardan bazıları Yemen'deki iç koşullarla, diğerleri ise İran'ın kendi yetenekleriyle ilgilidir.

Yemen, whose people lived in prosperity and peace in the past, which is known as the land of happiness, continues to exist in chaos and turmoil very different from these adjectives today. Yemen stands at very strategic location where Aden Gulf, Bab'ül Mendeb Strait, Red Sea, Suez Canal are met. For this strategic location, the intervention of different states for their own interests made the country with fragile structure and the state administration has remained weak. Although the northern and southern regions of the country are united, internal conflicts with the authority gap have fueled the Houthis' desire for independence. The bill of all this confusion was cut to the people of the country, the Yemenis, as it is classic.This study focuses on Yemen and its internal dynamics in the first six chapters, from the seventh chapter it is focusing on the role of Iran in Yemen and its impact on this country. Iranian role in Yemen has always been controversial about its nature, size and goals. It can be said that there is a negative relationship between this role and regional security. In this chain of interventions that go beyond the usual institutional channels and official relations between Iran and Yemen, Iran shows that it does not trust the Yemeni government in the process by attracting certain groups of the same sect and ideology to encourage division and instability to change political arrangements and balances. The role, interventions and effects of Iran in Yemen's territory are not absolute. It faces various obstacles and limitations that reduce the likelihood of achieving all of its goals. Some of these restrictions are related to the internal conditions in Yemen, while others are related to Iran's own capabilities.