Kayıt dışı ekonominin boyutları, etkileri ve kayıt dışı ile mücadele yöntemleri: Türkiye örneği

Abstract

Ekonomik olarak nedenleri ve sonuçları bakımından çok karmasık bir yapı olarakortaya çıkan kayıt dısı ekonomi, daha çok iktisadi faktörler dısında sosyal, psikolojik, siyasive ahlaki boyutlarıyla incelenmesi gereken bir olgudur. Bu olguya ortaya çıkıs nedenlerinegöre çesitli isimler verilmistir. Bazen karsımıza kara ekonomi, nakit ekonomisi, gizliekonomi, saklı ekonomi, yasadısı ekonomi, informel ekonomi, yer altı ekonomisi,gözlemlenemeyen ekonomi gibi kavramlarla çıksa da genel olarak kayıt dısı ekonomi olarakadlandırmak mümkündür. Dünya ülkelerinin çogunda bu olguyla ilgili çesitli kanunidüzenlemeler yapılmıs ve kayıt dısı ekonomi engellenmeye çalısılmıstır. Ancak budüzenlemelerde genelde kayıt dısı ekonomi öncül bir suç kapsamında degerlendirilmistir.Kayıt dısı ekonominin birçok nedeni oldugu gibi, bu nedenlerin olusturdugu veekonomiyi etkileyen sonuçlar da vardır. Kayıt dısı ekonomiyi belirlemek ve ölçmek içinekonomistler tarafından çesitli yöntemler gelistirilmistir. Bu çalısma, benzer çalısmalarda dagörüldügü üzere kayıt dısı ekonominin ülkemiz ekonomisi içinde gerçekten çok olumsuzsonuçlar dogurdugunu göstermektedir. Ülkemizde bazı vatandasların yükümlülüklerindenkaçarak kayıt dısı faaliyetlerde faaliyetlerde bulunmaları, vergi yükümlülügünü yerinegetirenler için adaletsiz bir durum ortaya çıkarmaktadır. Kayıt dısı ekonominin kayıt altınaalınması çalısmaları hali hazırda politik karar alıcıların ve uygulayıcıların en büyükamaçlarından biri olmustur. Bu baglamda daha çok belge ve kayıtların saglıklı bir biçimdeolması için gerekli hukuki düzenlemeler yapılmaktadır.Sonuçta kayıt dısı faaliyetleri önlemenin yolu, saglıklı bir altyapı hazırlamak ve bunuhukuki açıdan baglayıcı kılmakla mümkün olacaktır. Ülkemizde büyüme ve kalkınmaaçısından çok önemli bir yer tutan vergiler saglıklı toplanmalı ve her vatandasın busorumluluk bilincine sahip olması gerekmektedir.

Outrecorded economy is a fact that not only it needs to analyze with the dimensions ofsocial, psychological, political and moral but also it needs to analyze with the dimension ofeconomical. According to the appearance of some reasons; it has been given kinds of titles.It?s possible to name this fact outrecorded economy. But sometimes this fact occurs as darkeconomy, cash economy, secret economy, hidden economy, underground economy, informaleconomy, unobserved economy. Several of legal arrangements has been made about this factand this outrecorded economy has been tried to prevent. Out- recorded economy has beenevaluated in main crime content. There are not only many reasons about this fact but alsothere some results which affected the economy.Various methods have been improved in order to measure and determine theoutrecorded economy by the economists. These studies have been showing the reasons ofoccurring this fact and also its negative results in our country?s economy.Citizens in our country mostly create illegal mostly create illegal situations byignoring their responsibilities and not paying their taxes. The most important matter is theinjustice of paying the tax. Studies about recording the outrecorded economy is the mostimportant aim of our leaders in our country. They have been making necessary legalarrangements so as to make the records accurately.Consequently, the way to prevent the outrecorded functions is to prepare healthy baseand make it compulsory on the point of legal. So each citizen should have responsibility ofpaying their taxes and these taxes must be collected regularly and because it takes main partin our country?s development.