Mondros Mütarekesi`nden kurtuluşa Kağızman ve çevresinde Ermeni tedhişi (30 ekim 1918 - 1 ekim 1920)

Abstract

Osmanlı Devleti vatandası olarak yüzyıllar boyunca huzurlu bir yasam alanıbulan Ermeniler, milliyetçilik duygularıyla harekete geçmislerdir. Bu dogrultuda19.Yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı Devleti içerisinde bagımsız bir ErmeniDevleti kurabilmenin planlarını yapmaya basladılar. Bu amaçla örgütlenmeçalısmalarına hız verdiler. Osmanlı Devletinin son dönemlerinde bu ayrılıkçı Ermenifaaliyetleri, Osmanlı Devleti'ne büyük zararlar vermistir.93 Harbi neticesinde Kagızman ve çevresinin Rus isgaline ugraması ile birlikte,bölgede Ermeni istekleri artmıstır. Kagızman ve çevresindeki Ermeniler, yabancıdevletlerin de destegiyle bölgede kurulması planlanan Ermeni Devleti'nin bir parçasıolarak gördükleri Kagızman'da faaliyetlerde bulunmuslardır. Bölgede Rusya'nın isgalciolarak bulunması Ermeni teskilatlanmasına katkı saglamıstır. Birinci Dünya Savasıyıllarında Osmanlı Devleti'nin içinde bulundugu olumsuz durum, Ermenileri iyicecesaretlendirmisti. Ermeni Çeteleri bölge halkını göçe zorlamak amacıyla tedhishareketlerine baslamıstı. Bu faaliyetler Müslüman halka mezalim olarak yansıyacaktır.Bu çalısmaya konu olan Kagızman ve civarındaki Ermeni tedhisi, Müslümandokusu ile dikkat çeken Kagızman'ın, Türk-slam ahalisi üzerindeki Ermeni politika vefaaliyetlerinin aydınlatılması amaç edinilmistir. Bu çerçevede Kagızman ve civarınıntarihi süreç içerisindeki sosyokültürel durumu ve bölgedeki gelismelerdegerlendirilmistir.

Armenians who found a peace living area during centuries as a citizen of otomanstate started action with the feeling of nationalism.After the second term of nineteencentury they began to make a plan in orderto set up an independent Armenianstate.That?s why they acelerated working ogranization.These Armenian terroristactivities gave big harm to ottoman in the last time of otoman.The desire of Armenian in this region rose with 93 war and occupying Kagızmanby Russian Sovereignty.Armenian in Kagızman made activity by the help of the otherforeing states.Russian that occupyed this zone sported Armenian terroristorganization.In the first world war the bad condition that otoman was in encouragetArmenians.The Armenians terrorist gang forcet to migrate the region public.Theseactivities was reflected Muslim Turks as a oppresion.It was tried to clear up Armenian activities and politics ower Kagızman wherewas on the main and important ways and was importand with the Muslim populationwith this study.For these reasons social and culturel pozition of Kagızman in historicaland context the development of in this zone were reported.