Matei Visniec`in `Pandaların Hikâyesi` adlı oyununda yabancılaşma

Abstract

Bu çalışmada Matéi Visniec'in 1993 yılında yazımını tamamladığı Pandaların Hikâyesi adlı tiyatro metni, yabancılaşma kuramı eşliğinde analizi yapılarak incelenmiştir. Visniec yazınsal anlamda grotesk tiyatro, düşsel şiir, fantastik ve gerçeküstü öyküler üzerine yoğunlaşan bir ilgi alanına sahip olsa da, tiyatro alanında özellikle de son yıllarda eserleri ön plana çıkan ve Avrupa ve Güney Amerika'da olduğu kadar ülkemizde de oyunları sık sık sahnelenmeye başlayan bir yazardır. Avrupa genelinde aldığı birçok ödülüne son olarak 2016 yılındaki Jean Monnet Edebiyat Ödülü'nü de ekleyen yazar; ülkemizi sahnelenen oyunlarının prömiyer gösterimleri ve sanat alanındaki çeşitli söyleşiler için ziyaret etmektedir. Pandaların Hikâyesi adlı eseri, ülkemizde bazı özel tiyatrolar tarafından sahneye konmuş olup; bir prolog, dokuz gece ve bir sabah olmak üzere toplamda on bir sahne ve tek perdeden oluşmaktadır. Metinde ele alınan hikâye; oyunun başkahramanı olarak yer alan Erkek adlı bir karakter ile gerçeküstü aşk yaşadığı, fakat daha çok fantastik bir imge olarak yer aldığı düşünülen Kadın olmak üzere iki karakter üzerinde şekillenerek işlenmektedir. Bu bağlamda çalışmamızın inceleme yönünü oluşturmada kullandığımız yabancılaşma kuramı; bireyin üretici konumunda kendi ürettiği nesnelerin egemenliği altına girerek, günden güne onların ekonomik gücünün kontrolüne geçerek, özgürlüğünü yitirme tehlikesiyle karşı karşıya kalan ve kendine yabancılaşan bir hâl almasını konu edinmektedir. Yapılan çalışmanın yenilikçi tavrı ve ilk olması yönüyle; ülkemiz sınırları içerisinde bu alanda yapılacak yeni çalışmaların önünü açacağı ve değerli katkılarda bulunacağı düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Matéi Visniec, Pandaların Hikâyesi, yabancılaşma, grotesk tiyatro, düşsel şiir

In this study, it was analyzed in the context of the theater text titled The Story of The Panda Bears which was written by Matéi Visniec in 1993, in the context of the alienation theory. Although Visniec has an interest in literary sense grotesque theater, imaginative poetry, surrealistic and fantastic stories, he is an artist who has come to the fore in his theater, especially in Europe and South America, as well as plays in our country. The author who added the Jean Monnet Literature Prize in 2016 to his many awards throughout Europe; he is visiting our country for the premiere performances of his plays and for various interviews in the issue of art. The Story of The Panda Bears, it was put on the stage by private theaters in our country; a prologue consists of eleven stages and one scene, nine nights and one morning. The story covered in the text; it is improved on two characters; a character named Him who takes place as the protagonist of the play and a Her who is thought to have surreal love, but is more likely to be a fantastic image. In this context, the alienation theory we use in forming the examination direction of our study; the subject of the individual is under the domination of the objects produced by himself in the position of the producer and the control of their economic power day by day, and their becoming alienated and faced with the danger of losing their freedom. In terms of its innovative attitude and being the first in the study; it is thought that it will open the way for new studies in this issue and make valuable contributions within the borders of our country.Key Words: Matéi Visniec, The Story Of The Panda Bears, alienation, grotesque theatre, fantastic poetry