78 numaralı mühimme defteri`ne göre Rum eyaleti

Abstract

Bu araştırmada 78 Numaralı Mühimme Defteri'nde yer alan Rum Eyaleti'ne ait hükümler tespit edilmiş ve şikayet konusu olayların muhtelif başlıklar altında tahlîl edilmesi neticesinde eyaletin 1609-1610 yıllarına tekâbül eden yaklaşık bir yıllık genel durumu ortaya konmuştur. Osmanlı Devleti'nde 17. yüzyıl başlarında etkisini artıran eşkıyalık olayları Rum Eyaleti'nde de yoğun bir şekilde görülmüştür. Yaşanan şekâvet olayları Celâli, Ehl-i Örf ve Ehl-i Şer zümrelerinin faaliyetleriyle vuku bulmuştur. Ülke asayişini ve toplum huzurunu bozan eşkıyalara cezai müeyyideler uygulanmış, şekâvetin sona ermesi için ise çeşitli tedbirler alınmıştır. Devletin iktisâdî, idarî ve askerî hayatının önemli bir parçası olan tımar sisteminin uygulanması hususundaki aksaklıklar da bölgedeki önemli sorunlardan olmuştur. Vakıf şartlarına mugayir hizmetlerin tahsis edilmesi ve mütevellilerin kusurlu davranışları Türk-İslam dünyasında mühim bir yer teşkil eden vakıf sistemini olumsuz etkilemiştir. Ülke güvenliğinin sağlanması noktasında ise düşmanların hudutlardan tenkili ve seferlere hazırlanılmasında Rum Eyaleti'ne çeşitli görevler verilmiştir. Bu konuların yanı sıra malî, adlî, idarî hususlarla ilgili durumlar da Divân-ı Hümâyun'a yansımıştır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Rum Eyaleti, Mühimme Defteri, Şekâvet, Zulüm

In this study, judgements which belong to the province of Rum according to the Mühimme registeries no 78 were found and as a result of an examination of complaint issues under various headings, the overall condition of the province during the year between 1609-1610 was presented. Banditry events which rose around the early 17th century were also highly seen in the province of Rum. The complaint occasions happened as a result of activities of Celali,Ehl-i Örf and Ehl-i Şer communities. The bandits, who disturbed the peace in the society, were penalized and a variety of precautions were taken to end the complaints. Failures concerned with the application of manorialism, an essential esset of the financial, administrative and military formation of the state, were among the important problems in the region. Assignment of services in contrary to the terms of foundations and faulty behaviors of trustees affected the system of foundations, which had an impotant position in the Turkish İslamic world, negatively. For providing the security of country, the province of Rum was assigned various duties in banishment of the enemies from the borders and in preparation for campaigns. Besides these; cases related to financial, judicial and administrative issues were sent to the Imperial Council.Key Words: Ottoman Empire, The Province of Rum, The Mühimme Registries, Banditry, Persecution