Doğrudan pazarlama aracı olarak firma web sitesi etkinliğinin değerlendirilmesi: Türk dış ticaret sermaye şirketleri üzerine bir alan çalışması

Abstract

İnternet teknolojilerinin oldukça önem kazandığı 21. yüzyılda şirketler, pazarlama faaliyetlerini çevrimiçi alanlara kaydırarak doğrudan pazarlama uygulamalarıyla potansiyel müşterileri ile birebir ilgilenmekte, onlara özel teklifler sunmakta ve geri bildirimler ile müşteri tatminini arttırmayı hedeflemektedir. Doğrudan pazarlama açısından önemli görülen firma web sitelerinin etkin olarak kullanılması şirketin başarısını artıran bir etmendir. Bu araştırmanın temel amacı, Türk Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) web sitelerinin doğrudan pazarlama aracı olarak etkin kullanılıp kullanılmadığını belirlemektir. Türkiye'de 2019 yılı itibariyle 61 adet Dış Ticaret Sermaye Şirketi bulunmaktadır. Bu şirketlerin 51 tanesinin kendi adına tescilli web sitesi mevcuttur ve çalışma bu şirketlerin web siteleri üzerinde uygulanmıştır. Çalışmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Örneklemde yer alan şirketlerin sitelerine önceden hazırlanmış bir ölçek uygulanmıştır. Ölçek içerik ve sunum özellikleri olarak iki ana bölümden oluşmaktadır. İçerik özellikleri kapsamında sitelerin bilgi aktarımı, haberleşme ağı ve katılımcılık durumları ölçülmüştür. Sunum özellikleri kapsamında ise sitelerin görselliği, erişebilirliği, gezilebilirliği, güncelliği ve görünürlüğü değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; DTSŞ web sitelerinin %59'u içerik özellikleri yönünden düşük düzeyde etkin iken, şirket sitelerinin %72'si sunum özellikleri yönünden orta düzeyde etkinliğe sahiptir. DTSŞ web sitelerinin sunum özellikleri yönünden daha etkin olarak kullanıldığı görülmüştür. Alt özellikler yönüyle DTSŞ web sitelerinin etkinlik düzeyleri değişmektedir. İçerik alt özellikleri açısından şirket sitelerinin %61'i bilgi aktarma yönünden orta düzeyde etkin, %96'sı ise haberleşme ağı ve katılımcılık yönlerinden düşük düzeyde etkinliğe sahip olarak belirlenmiştir. Sunum alt özellikleri açısından şirket sitelerinin %82'si görsel yönden düşük düzeyde, %72'si erişebilirlik ve gezilebilirlik yönlerinden orta düzeyde, %60'ı güncellik yönünden düşük düzeyde ve %90'ı görünürlük yönünden yüksek düzeyde etkinliğe sahip olarak belirlenmiştir. Ayrıca DTSŞ'nin sektörel analizi yapılmış, web sitelerinin doğrudan pazarlama aracı olarak en etkin kullanıldığı sektör sanayi sektörü olarak belirlenmiştir.

In the 21st century, where internet technologies have gained importance, companies shifting their marketing activities to online areas, dealing directly with their potential customers, offering special offers to them and aiming to increase customer satisfaction through feedback. Effective use of company websites, which are considered important in terms of direct marketing, is a factor that increases the success of the company. The main purpose of this research is to determine whether Turkish Foreign Trade Capital Companies (FTCC) websites are used effectively as a direct marketing tool. As of 2019 61 Foreign Trade Capital Companies in Turkey convenience. 51 of these companies have websites registered on their behalf and the study has been implemented on the websites of these companies. Content analysis method was used in the study. A previously prepared scale was applied to the sites of the companies in the sample. The scale consists of two main sections as content and presentation features. Within the scope of content features, information transfer, communication network and participation status of the sites were measured. Within the scope of the presentation features, the visuality, accessibility, navigability, timeliness and visibility of the sites were evaluated. According to the research results; While 59% of FTCC websites are low efficient in terms of content features, 72% of company sites have moderate efficiency in terms of presentation features. It has been observed that FTCC websites are used more effectively in terms of presentation features. In terms of sub-features, effectiveness levels of FTCC websites change. In terms of content sub-features, 61% of the company sites are determined to be moderately efficient in terms of information transfer, and 96% are determined to have low efficiency in terms of communication network and participation. In terms of presentation sub-features, 82% of the company sites are visually low, 72% are moderate in terms of accessibility and navigability, 60% are low in terms of up-to-date, and 90% are highly effective in terms of visibility. In addition, sectoral analysis of FTCC has been made and the industry where the websites are used most effectively as direct marketing tool has been determined as the industry sector.