Erzurum Arkeoloji Müzesinde bulunan Maraş (dival-sırma) işi işlemeli ürünlerin incelenmesi

Abstract

Araştırmanın konusu `Erzurum Arkeoloji Müzesinde Bulunan Maraş (Dival-Sırma) İşi İşlemeli Ürünlerin İncelenmesi` olarak belirlenmiştir. Araştırmanın amacı; Erzurum Arkeoloji Müzesinde Bulunan Maraş (Dival-Sırma) işi tekniği ile işlenmiş ürünlerin tür, boyut, gereç, teknik, renk, motif ve kompozisyon özelliklerini incelemek, desenlerini çizerek belgelemek ve kaynak oluşturmaktır. Bu araştırmanın evrenini, Erzurum Arkeoloji Müzesinde bulunan ürünler; örneklemini de müzedeki Maraş işi tekniğiyle işlenmiş 37 adet ürün oluşturmaktadır. Bu araştırma, tarama modeline dayalı betimsel bir araştırmadır. Maraş işi işlemeli 37 adet ürüne bilgi formu uygulanmış, genel ve detay fotoğrafları çekilerek, desenleri bilgisayar ortamında CorelDRAW X5 programında çizilmiştir. Bilgi formlarından elde edilen bilgiler tablolar halinde sayısal verilere dönüştürülüp çalışmanın bulgular ve yorum bölümünde sunulmuştur. Müzedeki ürünlerin tamamı satın alma yoluyla gelmiş ve Maraş işi tekniği çoğunlukla bindallı, entari ve cepken üzerinde uygulanmıştır. Eserlerin genelinde belirgin bir deformasyon olduğu görülmüştür. Ürünlerde Maraş işi iğne tekniklerinden düz sarma ve yarma sarma genellikle birlikte kullanılmıştır. Zeminde çoğunlukla bordo rengi kadife kumaş, işlemede ise 36 üründe altın sarısı rengi sim, süslemede pul, kurt tırtıl kullanılmıştır. Ürünlerde en çok bitkisel bezeme uygulanmış az da olsa nesneli ve sembolik bezemelerin de kullanıldığı görülmüştür. Eserlerin ana motiflerinde en çok bağlantılı sıralamalı ve düzgün sıralamalı kompozisyonlar, kenar sularında ise düzgün sıralamalı kompozisyonlar kullanılmıştır.Anahtar Kelimeler: El sanatları, işleme, nakış, Maraş işi, Erzurum, arkeoloji, müze

The subject of the research was determined as `Examination of Works Embroidered with Maras (Dival-Sırma) at Erzurum Archeology Museum`. The purpose of the research is to examine the type, size, material, technique, color, motif and composition features of the works embroidered with Maras (Dival-Sırma) technique at Erzurum Archeology Museum, to document their designs by drawing and to create resources. The target population of the research consists of the products at the Erzurum Archeology Museum, and the sample consists of the 37 products embroidered with Maras work technique at the museum. This research is a descriptive research based on the scanning model. An information form was applied to 37 products with Maras handwork, general and detailed photographs were taken and their patterns were drawn in computer environment by using CorelDRAW X5. The information obtained from the information forms are converted into numerical data in tables and presented in the findings and discussion section of the study. All of the products in the museum came through purchasing and the Maras technique was mostly applied on bindalli, entari and cepken. It is seen that there is a significant deformation throughout the works. Maras needle techniques, flat tambouring and split tambouring, are used together in the products. On the floor, mostly maroon velvet fabric is used, in embroidery, 36 products have golden yellow glitter, and scales and wolf caterpillars as embellishment. It is seen that most of the products are decorated with plantal patterns and few objects and symbolic decorations are used. In the main motif of the works, mostly connected and well-ordered compositions, as for the corners, well-ordered compositions were used.Keywords: Handicrafts, embroidery, Maras work, Erzurum, archeology, museum