Ayvalık Sarımsaklı kumsalı deniz suyu ve kum örneklerinde K-40 radyoizotopu tayini

Abstract

Bu çalışmada, Ege denizi kıyısında yer alan Küçükköy Belediyesi'ne bağlı Ayvalık sahil kasabasındaki Sarımsaklı plajından alınan deniz suyu ve kıyı kumu örnekleri incelenmiştir. Bu kapsamda, örneklerdeki doğal 40K gama radyoaktivitesi yüksek ayırma güçlü gama spektroskopisi sisteminde Gamma Vision-32 yazılımı kullanılarak, tayin edilmiştir. Ayrıca, kum ve deniz suyu örneklerinden alınan temsili örneklerde, nötron aktivasyon analizi yöntemiyle ITU TRIGA Mark II Nükleer Araştırma Reaktörü tavşan sisteminde kısa ışınlama ile 41K ve potasyum elementi miktarları belirlenmiştir.Hazırlanan deniz suyu ve kıyı kumu örneklerinde miktar, hacim, ölçüm süresinin ölçüm sonuçlarıyla değişimi incelenmiştir. Ayrıca deniz suyunun radyoaktivite seviyesinin pH ve Eh ile değişimi incelenmiştir. Çalışma sonucu ortalama kıyı kumu radyoaktivitesi 1026,82±88,35 Bq kg-1 ve deniz suyu radyoaktivitesi 10,84±1,5 Bq kg-1 olarak bulunmuştur. Çalışma kapsamında Sarımsaklı plajından alınan deniz suyu ve kıyı kumu örneklerinde belirlenen 40K radyoizotopunun radyoaktivitesi, ulusal ve uluslararası veriler ile karşılaştırılmıştır.

In this study, sea water and sand of Sarımsaklı beach which is located in Ayvalık Village, in Küçükköy Municipality at Aegean coastal region of Turkey, was investigated. In this frame, natural gamma radioactivity of the samples was determined by high resolution gamma spectroscopy method using Gamma Vision-32 software. Additionally, 41K and elementary potassium amounts were determined by applying neutron activation analysis methodology in ITU TRIGA Mark II Nuclear Research Reactor rabbit system with irradiation of representative samples of sea water and beach sand samples.Variations of results were observed with the varying quantity, volume and measurement time of the prepared samples of the sea water and beach sand. Moreover, change in level of radioactivity of sea water against pH and Eh was examined. The mean radioactivity was about 1026,82±88,35 Bq kg-1 for the beach sand, while it was about 10,84±1,5 Bq kg- for the sea water in the study area. 40K isotope radioactivity levels of sea water and sand from Sarımsaklı beach were also compared with that of national and international data.