İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin oluşturdukları öyküleyici metinlerin bağdaşıklık ve tutarlılık ölçütlerine göre değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı sosyo-ekonomik yönden `üst'', ``orta'' ve ``alt'' grupta yer alan okullarda öğrenim gören 83 ilköğretim 7. sınıf öğrencisinin oluşturduğu öyküleyici metinlerin bağdaşıklık ve tutarlılık ölçütlerine göre; cinsiyet ve sosyo-ekonomik değişkenler gözetilerek incelenmesidir. Bağdaşıklık, metni oluşturan yapılar arasındaki küçük bağlantılardır. Tutarlılık ise, metni oluşturan cümlelerin oluşturduğu mantıksal bütünlüktür. Araştırmada ``ilişkisel tarama modeli'' kullanılmıştır. Araştırma, niteliği itibariyle ``uygulamalı alan araştırması''dır. Araştırma verileri daha önce uzman görüşü alınarak belirlenen 10 hikâye konusu ile ilgili öğrencilere yazdırılan hikâye edici metinlerden elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde Çoşkun (2005) tarafından geliştirilen ``bağdaşıklık düzeyi değerlendirme ölçeği'', ``öyküleyici anlatım tutarlılık değerlendirme düzeyi'' ölçekleri kullanılmıştır. Bu ölçekler sayesinde elde edilen verilerin analizi t-testi ve ANOVA istatistiki yöntemlerinden faydalanılarak yapılmıştır. Araştırmada elde edilen verilere göre öğrencilerin oluşturdukları metinlerde kâğıt başına bağdaşıklık ögelerinin kullanım ortalamaları şu şekildedir: Gönderim (13,43), eksiltili anlatım (23,22), değiştirim (0,45), bağdalama ögeleri (18,06), kelime bağdaşıklığı (17,09). Araştırmada elde edilen verilere göre öğrencilerin oluşturdukları metinlerden elde edilen tutarlılık düzeyi ortalaması (3,10)'dur.``T testi' sonucunda öğrencilerin oluşturdukları metinlerde cinsiyete göre bağdaşıklık araçlarının kullanım sıklığı açısından sadece ``gönderim'' ögesinin kullanımında kızlar lehine anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Sosyo-ekonomik bakımdan bağdaşıklık araçlarının kullanımı ile ilgili yapılan ``Anova analizi'' sonucunda: Gönderim, değiştirim, eksilti ve kelime bağdaşıklığı ögelerinde grupların puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık gözlenmiştir. Tutarlılık düzeyi değerlendirme ölçeğine göre elde edilen verilerin ``t testi'' ve ``anova tesi'' ne göre yapılan analizlerde cinsiyet ve sosyo-ekonomik açıdan anlamlı biçimde farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular öğrenci kâğıtlarından alınan örneklerle açıklanmıştır. Araştırmanın sonuç kısmında elde edilen bulgular ışığında bağdaşıklık ve tutarlılık açısından metin oluşturmaya yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Bağdaşıklık, tutarlılık, metin, öyküleyici metin,

The purpose of this research is to examine the narrative texts created by 7th grade 83 students which study in different socio-economic schools including ?upper?, ?moderate? and ?bottom? level according to criteria of cohesion and coherence by considering gender and socio-economic variables. Cohesion is the small connections between structures that make up the whole text. Coherence is the logical unity which is formed by sentences that composes the text. In this study the ?relational model? was used. In general, it is an applied field research. The research data was obtained from narrative texts which were printed by 7th students regarding 10 different story topics that are recommended by the authorities. While analyzing data the scales of ?The Scale For Evaluating Cohesion Level? and ?The Scale for Evaluating Coherence in Story? developed by Çoşkun (2005) were used. The new data found through these scales were analyzed by statistical methods of T-test and ANOVA. According to data obtained in this study, the average use of Cohesion elements per paper created by students are as follows: Reference (13,43), ellipsis (23,22), substitution (0,45), conjunctions (18,06), lexical cohesion (17,09). According to data found in the study, the average of coherence level obtained from texts created by students is (3, 10).Through the result of T-test it was found on the text created by students that there is a significant difference in favor of girls only in the use ?reference? element. According to the result of ANOVA analysis which was done regarding the use of cohesion methods related to socio-economic terms: A significant difference between mean scores of the groups was observed in the terms of Reference, substitution, ellipsis and lexical cohesion. While analyzing the data according to T-test and ANOVA methods it was identified that there is no significant difference in gender and socio-economic perspective. The findings of the study are described through the examples obtained from student?s paper. At the conclusion of the research some recommendations are made regarding creating a text in terms of cohesion and consistency.Keywords: Cohesion, consistency text, story text