Okul yöneticilerinin psikolojik iyi oluş düzeyleri

Abstract

Milletlerin devamlılığı ve kültürlerini gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde aktarımları hiç şüphesiz ki eğitim yoluyla olmaktadır. İnsan odaklı hizmet anlayışıyla devam eden eğitim sürecinin başarıya ulaşması profesyonel yöneticilerce ve profesyonel yönetim biçimleriyle yönetilen örgütler aracılığıyla olmasına bağlıdır. Sağlıklı ve mutlu insanların yönettiği eğitim kurumları sağlıklı ve mutlu insanlar yetiştirecektir.Bu araştırmanın amacı, Okul Yöneticilerinin Psikolojik İyi Oluş Düzeylerinin; cinsiyetleri, çalıştıkları okul düzeyleri, mesleki deneyim süreleri ve yöneticilik yapma süreleri açısından nasıl farklılıklar gösterdiği ortaya koymaktır.Bu araştırmanın evrenini 2011-2012 Eğitim-Öğretim yılında, Kayseri ili merkez ve taşra ilçelerinde görev yapan okul yöneticileri oluşturmaktadır. Tüm ilçelerden tesadüfü yöntemle seçilmiş 500 okul yöneticisine ölçek ulaştırılmış ve geri dönen sağlıklı doldurulmuş 238 ölçek örneklemi oluşturmuştur. Örneklem gurubuna alınan okul yöneticilerinin 34'ü kadın, 204'ü erkektir. 24'ü okul öncesi eğitim kurumlarında, 119'u ilköğretim kurumlarında, 95 ise ortaöğretim kurumlarında görev yapmaktadır. Bu araştırma, genel tarama ve ilişkisel tarama modelinde betimsel bir araştırmadır.Verilerin toplanmasında ?Kişisel Bilgi Formu? ve okul yöneticilerinin psikolojik iyi oluş düzeylerini belirlemek amacıyla daRyff (1989) tarafından geliştirilen ve Akın (2008) tarafından Türkçe'ye uyarlaması yapılan olan ?Psikolojik İyi Olma Ölçeği? (PİOÖ) kullanılmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen verilerin analizinde SPSS programının 16.0 versiyonu kullanılmıştır. Cinsiyet, çalıştıkları okul düzeyleri, mesleki deneyim süreleri ve yöneticilik yapma süreleri gibi değişkenler için, frekans (f), yüzde (%), aritmetik ortalama ( ), standart sapma (ss), t testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır.Okul yöneticilerinin cinsiyetlerine göre, psikolojik iyi oluş ölçeğinin alt boyutlarından özeklik iyi oluş boyutu, çevresel hâkimiyet iyi oluş boyutu ve öz kabul iyi oluş boyutunda kadın okul yöneticilerin lehine anlamlı farklılıklar olduğu saptanmıştır.Okul yöneticilerinin çalıştıkları okul düzeylerine göre, psikolojik iyi oluş ölçeğinin tüm alt boyutlarında (özeklik iyi oluş boyutu, çevresel hâkimiyet iyi oluş boyutu, bireysel gelişim iyi oluş boyutu, diğerleriyle olumlu ilişkiler iyi oluş boyutu, yaşam amaçları iyi oluş boyutu ve öz kabul iyi oluş boyutu) okul öncesi okul yöneticilerinin, ilköğretim ve ortaöğretim okul yöneticilerinden yüksek iyi oluş puanına sahip oldukları saptanmıştır.Okul yöneticilerinin yöneticilik yapma sürelerine göre, psikolojik iyi oluş ölçeğinin tüm alt boyutlarında (özeklik iyi oluş boyutu, çevresel hâkimiyet iyi oluş boyutu, bireysel gelişim iyi oluş boyutu, diğerleriyle olumlu ilişkiler iyi oluş boyutu, yaşama amaçları iyi oluş boyutu ve öz kabul iyi oluş boyutu) bir yıldan az çalışan okul yöneticilerinin, 1-5 yıl, 6-10 yıl ve 11 yıl ve üzeri çalışan okul yöneticilerinden yüksek iyi oluş puanına sahip oldukları saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Okul Yöneticisi, Psikolojik İyi Oluş

Continuousness of the nations and transference of their cultures to the new generations can be possible through the education. Education process, which is a service focus on person, can be successful through professional management techniques which are used by professional administrators. Educational establishments which are managed by healthy and happy people will be raise happy and healthy individuals.The aim of this study showsthat how school administrators? well-being levels differ according to their genders, levels of educational institutions which they work in, time of their workexperiencesand time of to be administrator.Populations of this study based on school administrators which are Works in centrum of the city of Kayseri and rural areas of the Kayseri in 2011-2012 educational years. 500 school administrators are involved to the study randomly and sample of this study consist of 238 filled,reliable scales. 34 female administrators and 204 male administrators were included of this study. 24 of them work in preschool institutions, 119 of them work in elementary schools and95 of them work in secondary schools. This study is a descriptive research relies on general scanning model and relational scanning model.Demographic information questionnaire and psychological well-being scale (PİOÖ) which is developed by daRyff(1989) and this inventory and was adopted by Akın(2008), were used in order to collect dataSPSS version 16.0 was used in analyses of the results. Frequency, percentage, arithmetic mean, standard deviation , t test an one way anova were used for variables such as gender, school levels which they work, time of work experiences and time of being administrators.According to gender of school administrators, subscales of autonomy, subscales of environmental mastery, subscale of self-acceptance Show significantly difference for female administrators.According tolevels of educational institutions which they work in, for preschools? administrators and elementary schools? and secondary schools? administrators have high well-being score in all of the subscales of psychological well-being scale which are Autonomy, Environmental Mastery, Personal Growth, Positive Relations with Others, Purpose in Life, Self-Acceptance.According to time of being administrator, individuals who works as a administrators less than one have high well-being score than work for 1-5 years, 6-10 years, and more than 11 years in all subscales of psychological well-being scales which are Autonomy, Environmental Mastery, Personal Growth, Positive Relations with Others, Purpose in Life, Self-Acceptance.Keywords: School administrators, Pyschological well-being