Ortaöğretim okullarındaki öğretmenlerin etkili okul algıları (Kayseri ili örneği)

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Kayseri ilinde bulunan ortaöğretim okullarının, ortaöğretim okulu öğretmenlerinin etkili okula ilişkin algılamalarını çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Öğretmenlerin algılarına göre; okul yöneticisi, öğretmen, öğrenci, eğitim öğretim süreci, okul kültürü ve ortamı ile okul çevresi ve veliler boyutlarında öğretmenlerin etkili okula ilişkin, algılamalarında bir farklılığın olup olmadığını, bir farklılık varsa bu farklılığın boyutunu belirlemektir.Bu araştırmanın evrenini, 2012/2013 eğitim-öğretim yılında, Kayseri ili merkez Melikgazi ve Kocasinan ilçelerindeki ortaöğretim okullarında görev yapan 3532 okul yöneticisi ile öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunda maksimum çeşitlilikte okul türündeki öğretmenlerden rastgele seçilen 435 öğretmene ölçek uygulanmıştır. Araştırma verileri, Şişman (1996) tarafından geliştirilen Etkili Okul Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin çözümlenmesi amacıyla t-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Tukey Çoklu Karşılaştırma testi kullanılmıştır.Öğretmenlerin cinsiyet değişkenine göre okul çevresi ve veliler boyutuna ilişkin öğretmen algıları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Kadın öğretmenlerin okul çevresi ve velilere yönelik algıları erkek öğretmenlerden daha yüksektir. Ortaöğretim okulu öğretmenlerinin okulda aldığı görev değişkenine göre etkili okulun okul çevresi ve veli boyutuna ilişkin algıları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Ortaöğretim okulu öğretmenlerinin çalıştığı okulun devlet veya özel okul olma durumuna bağlı olarak, etkili okulun boyutlarına ilişkin algılamaları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin çalıştığı okul türü değişkenine göre etkili okulun boyutlarına ilişkin algıları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin çalıştığı kıdem değişkenine göre etkili okulun boyutlarına ilişkin algıları arasında anlamlı bir fark sadece eğitim-öğretim süreci boyutuna ilişkin bulunmuştur. Ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin branş değişkenine göre etkili okulun boyutlarına ilişkin algıları arasında anlamlı bir fark öğretmen boyutuna yönelik tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Etkililik, Etkili Okul, Örgütsel Etkililik, Algı, Okul Geliştirme

The purpose of this study is to research secondary schools in the province of Kayseri, secondary school teachers' perceptions of effective school in terms of different variables. The purpose is to determine whether there is a difference among perceptions of teachers about effective school and to determine the size of this difference if there is a difference according to the perceptions of teachers in the dimensions of school manager, teacher, student, education process, school culture and climate and school environment and parents.The population of this study consists of 3532 teachers and school administrators working in secondary schools in the central Melikgazi and Kocasinan counties in Kayseri province in 2012/2013 Education Season. 435 randomly selected teachers out of maximum range of schools were surveyed. Research data are collected using Effective School Scale which is developed by Şişman (1996). In order to solve problems of this survey t-test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Tukey multiple comparison test was used.Significant difference was found between the perceptions of secondary school teachers related to dimensions of the school environment and parents. Perceptions of female teachers were higher than that of males related to parents and the school environment. Significant difference was found between perceptions of secondary school teachers according to the duty which they undertake. Depending on the state of being public or private school, significant difference was found between the perceptions of dimensions of effective school. There is a significant difference between the secondary school teachers? perceptions of the dimensions of effective schools related to parameter of school type. A significant difference between the perceptions of dimensions of effective school was found only related to the dimension of education process in terms of seniority variable of secondary school teachers. A significant difference between secondary school teachers' perceptions according to branch parameter is determined related to the dimension of teacher. Keywords: Effectiveness, Effective School, Organizational Effectiveness, Perception, School Development