Görme engellilerin ana dili eğitiminde kavram geliştirme süreçleri

Abstract

Ana dili eğitiminde bireylerin kavram gelişimleri oldukça önemlidir. Kavramlar bireylerin düşünce ve dil gelişimlerinin temelini oluşturur. Bu araştırmada ana dili eğitiminde görme engellilerin kavram geliştirme süreçleri incelenmiştir. Görme engellilerin kavram geliştirme süreçleri incelenerek onların hangi kavramları nasıl geliştirdikleri araştırılmaktadır. Bu araştırmada görme engellilerin kavram geliştirme süreçleri araştırmanın temel sorusunu oluşturmaktadır. Bu kapsamda görme engellilerin dokunarak öğrenme, soyut öğrenme, işiterek öğrenme, akademik öğrenme gibi özellikleri alt başlıklar olarak ele alınmıştır.Araştırma sürecinde nitel araştırma modellerinden durum araştırması kullanılmıştır. Açık uçlu sorularla elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle tahlil edilmiştir. Araştırma nitel bir araştırma olduğundan sınırlı sayıda kişilerden amaca uygun bir örneklem seçilmiştir. Bu araştırmada amaçlı örneklem kullanılmıştır. Amaçlı örneklem türlerinden ölçüt örneklem kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler derinlemesine irdelendiği için beş kişiden oluşan bir çalışma grubu yeterli görülmüştür. Veri toplama aracı olarak bu araştırma nitel bir araştırma olduğu için açık uçlu sorular tercih edilmiştir. Veri toplama tekniği olarak ise yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır.Araştırma sonucunda görme engelli bireylerin işitme, dokunma, tatma ve koklama duyularını çok etkin bir biçimde kullandıkları ve üst düzeydeki bilişsel ve duyuşsal öğrenmeleri rahatlıkla gerçekleştirdikleri görülmüştür. Ayrıca bu bireylerin akademik öğrenmeler dahil her konuda kendi içlerinde benzerlikleri olduğu gibi çok sayıda bireysel farklılıkları olduğu da anlaşılmıştır.Anahtar Sözcükler: Görme engelli, ana dili eğitimi, kavram geliştirme süreci, öğrenme

In mother tongue based education, concept development of individuals is quite substantial. Concepts underline individuals' thinking and language development. In this study, concept development processes of sight-disabled people in mother tongue based education have been examined. By examining concept development processes of sight-disabled people, it has been investigated how they develop some certain concepts.In this study, concept development processes of sight-disabled people give rise to the basic question of the study. Within this scope, some features of sight-disabled people such as learning by touch, abstract learning, audio learning and academic learning have been handled as sub-heading. During investigation, situation survey method which is one of qualitative research method has been used. Data obtained with open ended questions have been resolved with descriptive analysis method. As this study is a qualitative research, a goal-oriented sample has chosen from limited number of individuals. In this study intentional sample has been used. Criterion sampling member of intentional sample has been used. As data obtained with research have been profoundly investigated, working group consisting of five members has been found enough. Since this study is a qualitative research, open ended questions have been preferred as data collection tool. On the other hand, structured-interview method has been used as data collection technique. It is understood from the research result that sight-disabled individuals use their hearing, touching, tasting and sniffing senses quite efficiently and they easily perform cognitive and affective learning . Moreover it is understood that these individuals have certain similarities within themselves as well as a large number of individual differences. Key words: Sight-disabled, mother tongue based education, concept development process, learning