Okul yöneticilerinin etkili liderlik özellikleri ile öznel iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bireylerin ve toplumun değişmesi, gelişmesi ve ilerlemesi eğitimin ve eğitim sisteminin amaçlarını gerçekleştirmek üzere kurulan okulların kendinden beklenen işlevleri yerine getirmesine bağlıdır. Bu araştırmada `okul yöneticilerinin etkili liderlik özellikleri ile öznel iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi` bazı değişkenlere göre incelenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama modeline dayalı betimsel bir çalışmadır. Araştırmaya katılan okul yöneticilerine ve öğretmenlere `Kişisel Bilgi Formu`, `Öznel İyi Oluş Ölçeği` ve `Etkili Liderlerin Nitelikleri Ölçeği` uygulanarak, araştırmanın verileri toplanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde bağımsız gruplar t testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin etkili liderlik özellikleri öğretmen görüşlerine göre incelendiğinde okul yöneticilerinin etkili liderlik özellikleri cinsiyete göre farklılaşmadığı, kadın yöneticilerin öznel iyi oluş düzeyleri erkek okul yöneticilerinden daha düşük olduğu bulunmuştur. Okul yöneticilerinin etkili liderlik özellikleri öğretmen görüşlerine yaş değişkenine göre incelendiğinde, tüm alt boyutlarda 36+ yaş grubu lehine anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Okul yöneticilerinin etkili liderlik özellikleri öğretmen görüşlerine göre memnuniyet düzeyleri incelendiğinde, vizyon sahibi olmak alt boyutu dışındaki diğer alt boyutlarda çalışma ortamından memnun olmayan öğretmenler lehine anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Evli olan okul yöneticilerinin öznel iyi oluş düzeyleri bekâr olan okul yöneticilerinden daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenler okul yöneticilerinin izin almada problem yaşayıp yaşamama değişkenine göre etkili liderlik özelliklerinin tüm alt boyutlarında hayır cevabı veren öğretmenler lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Gelir durumlarından memnun olan okul yöneticilerin öznel iyi oluş düzeylerinin gelir durumlarından memnun olmayan okul yöneticilerinden daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu sonuçlar ilgili literatür ile tartışılarak araştırmacılar için önerilerde bulunulmuştur.

The evolution, improvement and advancement of both individuals and the society depend on the self-fulfillment of schools that have been established to realize the purpose of education and educational system. In this research, `to investigate the relationship between the effective leadership characteristics and subjective well-being level of school administrators` have been analyzed according to some variables. The research is a descriptive study based on relational screening model. The research data has been collected by implementing `personal Information Form`, `Subjective Well-Being Scale` and `Qualities of Effective Leadership Scale` to the participating school administrators and teachers. Independent groups t test has been used to analyze the research data. When the school administrators' effective leadership characteristics have been examined according to the teachers' opinions, it has been identified that school administrators effective leadership did not differ according to gender and the subjective well-being level of female school administrators are lower than male school administrators. When school administrators' effective leadership characteristics have been examined according to teachers' opinions age variables, significant differences have been found in favor 36+ age group for all sub-dimensions. When school administrators' effective leadership characteristics have been examined according to teachers' opinions satisfaction levels, except from the sub-dimension of having a vision, in all other sub-dimensions significant differences have been found in favor of teachers who are not satisfied with their school environments. It has been concluded that married school administrators have higher subjective well-being level than the single school administrators. According to teachers' opinions having problems in getting permission variable, it has been found a significant difference in favor of teachers' who replied `no` in all sub-dimensions of effective leadership characteristics. It has been observed that the subjective well-being level of school administrators who are satisfied with their level of income is higher than the school administrators who are not satisfied with their level of income. The related literature about the results has been discussed and some recommendations have been mentioned for further research.