Okul yöneticilerinin yönetici kaygı düzeyleri ile çatışma yönetimi stratejileri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı; okul yöneticilerinin kaygı düzeyleri ile çatışmayı yönetme stratejileri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı noktasında incelenmesidir. Okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan okul yöneticilerinin kaygı düzeyleri ile çatışmayı yönetme stratejileri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Okul yöneticilerinin demografik özelliklerini belirlemek için araştırmacı tarafından geliştirilen `Kişisel Bilgi Formu`, yöneticilerin kaygı düzeylerini belirlemek için Şahin (2011) tarafından geliştirilen `Yönetici Kaygı Ölçeği` ve yöneticilerin çatışma yönetimi stratejilerini ölçmek için Gümüşeli'nin (1994) Türkçe'ye uyarladığı Rahim Örgütsel Çatışma Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde t-testi, ANOVA, tukey ve korelasyon analizi istatistiki yöntemlerinden faydalanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, okul yöneticilerinden müdürlerin iş yükü kaygısı düzeylerinin müdür yardımcılarından daha düşük olduğu, yönetici kaygısının yönetim süreci kaygısı alt boyutu ve iş yükü kaygısı alt boyutunda okul yöneticilerinin çocuk sahibi olma durumlarına göre gruplar arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Yaşı yüksek olan okul yöneticilerinin iş yükü kaygısı düzeyleri genç olan okul yöneticilerininkinden, öğretmenlik kıdemi fazla olan okul yöneticilerinin iş yükü kaygısı düzeyleri öğretmenlik kıdemi az olan okul yöneticilerininkinden, yöneticilik kıdemi fazla olan okul yöneticilerinin iş yükü kaygısı düzeyleri yöneticilik kıdemi az olan okul yöneticilerininkinden, eğitim düzeyi ön lisans olan okul yöneticilerinin iş yükü kaygısı düzeyleri lisansüstü olan okul yöneticilerininkinden, görev yaptığı okul türü okul öncesi olan okul yöneticilerinin iş yükü kaygısı düzeyleri lise olan okul yöneticilerininkinden, öğrenci sayısı fazla olan okul yöneticilerinin yönetim süreci kaygısı düzeyleri az olan okul yöneticilerininkinden anlamlı düzeyde düşüktür.Yaşı fazla olan okul yöneticilerinin uyma stratejisini kullanma düzeyleri az olan okul yöneticilerininkinden yöneticilik kıdemi fazla olan okul yöneticilerinin uyma stratejisini kullanma düzeyleri az olan okul yöneticilerininkinden, eğitim düzeyi lisansüstü olan okul yöneticilerinin uyma stratejisini kullanma düzeyleri lisans olan okul yöneticilerininkinden, görev yaptığı okul türü okul öncesi olan okul yöneticilerinin uyma stratejisini kullanma düzeyleri görev yaptığı okul türü lise olan okul yöneticilerininkinden anlamlı düzeyde yüksektir. Personel sayısı fazla olan okul yöneticilerinin kaçınma stratejisini kullanma düzeyleri personel sayısı az olan okul yöneticilerininkinden anlamlı, öğrenci sayısı fazla olan okul yöneticilerinin kaçınma stratejisini kullanma düzeyleri öğrenci az olan okul yöneticilerininkinden anlamlı düzeyde yüksektir. Bununla birlikte, bütünleştirme stratejileri ile yönetim süreci kaygısı, uzlaşma stratejileri ile yönetim süreci kaygısı, uzlaşma stratejileri ile iş yükü kaygısı, bütünleştirme stratejileri ile iş yükü kaygısı, uyma stratejileri ile yönetim süreci kaygısı, uyma stratejileri ile iş yükü kaygısı, kaçınma stratejileri ile iş yükü kaygısı, hükmetme stratejileri ile yönetim süreci kaygısı, hükmetme stratejileri ile iş yükü kaygısı arasında bir ilişki olmadığı ortaya çıkarılmıştır. Ancak kaçınma stratejileri ile yönetim süreci kaygısı arasında düşük düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu, tespit edilmiştir. Bu araştırmanın sonuçları okul yöneticilerinin kaygı düzeyleri ile çatışmayı yönetme stratejileri arasındaki güçlü bir ilişkiden söz edilemeyeceğini göstermiştir.Anahtar Kelimeler: Okul yöneticileri, Kaygı, Çatışma

In order to study the relationship between anxiety level of school managers serving in preschool, primary school, secondary school and high school, and their conflict management strategies, relational screening method was used. So as to gather the personal information of the participants the researcher developed a `demographic form`, `Managers' Anxiety Scale` Şahin (2011) was used to measure managers' level of anxiety, and `Rahim Organizational Conflict Inventory` which was adapted to Turkish by Gümüşeli (1994) was used in order to measure managers' conflict management strategies. Statistical analysis methods such as t-test, ANOVA, Tukey and correlation analysis were used in order to analyse the data obtained.According to the results, it was found that the workload anxiety level of school managers was lower than that of assistant school managers, and there was a significant difference among the groups, according to school managers' status of having a child, in terms of anxiety about management process and anxiety about workload, which are sub dimensions of managers' anxiety. Older school managers had significantly lower level of workload anxiety compared to younger school managers. School managers with higher level of seniority in teaching had significantly lower level of workload anxiety compared to school managers with lower level of seniority in teaching. School managers with higher level of seniority in management had significantly lower level of workload anxiety compared to school managers with lower level of seniority in management. School managers with associate's degree had significantly lower level of workload anxiety compared to school managers with a postgraduate degree. School managers who serve in a preschool had significantly lower level of workload anxiety compared to school managers who serve in a high school. School managers whose school have more students had significantly lower level of management process anxiety compared to school managers whose school have fewer students. Older school managers had significantly higher level of using accommodation strategy compared to younger school managers. School managers with higher level of seniority in teaching had significantly higher level of using accommodation strategy compared to school managers with lower level of seniority in teaching. School managers with a postgraduate degree had significantly higher level of using accommodation strategy compared to school managers with a bachelor's degree. School managers who serve in a preschool had significantly higher level of using accommodation strategy compared to school managers who serve in a high school. School managers whose school have more personnel had significantly higher level of using avoidance strategy compared to school managers whose school have fewer personnel. School managers whose school have more students had significantly higher level of using avoidance strategy compared to school managers whose school have fewer students. Nevertheless, no relationship was found between integration strategies and management process anxiety; and between resolution strategies and management process anxiety; and between resolution strategies and workload anxiety; and between integration strategies and workload anxiety; and between accommodation strategies and management process anxiety; and between accommodation strategies and workload anxiety; and between avoidance strategies and workload anxiety; and between domination strategies and workload anxiety. However, it was found that a low level of positive and significant relationship exists between avoidance strategies and management process anxiety. The results of this research demonstrate that a strong relationship cannot be indicated between anxiety level of school managers and conflict management strategies.Keywords: School administrators, Anxiety, Conflict