Yabancılara Türkçe öğretiminde akademik okuryazarlık öğretimine yönelik bir eylem araştırması

Abstract

Araştırmacının kendi gözlemleri, uzman görüşleri, öğrenciler/öğretim elemanları/ okutmanlarla yapılan görüşmeler ve alan araştırmaları neticesinde, Erciyes Üniversitesine yükseköğrenim için gelen yabancı uyruklu öğrencilerin üniversite bünyesinde gördükleri dil öğrenim sürecinin onların akademik ihtiyaçlarını tam olarak karşılamak için yeterli olmadığı ve yükseköğrenim hayatları içerisinde birçok dilsel problem durumu yaşadıkları belirlenmiştir. Söz konusu problem durumundan hareketle yabancı uyruklu öğrencilerin akademik dil ihtiyaçlarını belirlemek ve çözüm yolları geliştirmek üzere alan araştırmalarına ve öğrenci ihtiyaçlarına dayanarak yabancı uyruklu öğrenciler için Türkçe akademik okuryazarlık öğrenme alanları ve becerileri oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu öğrenme alanları ve becerileri yurt dışında Kaliforniya akademik okuryazarlık standart örneklerine (CCSS ve İCAS/CERT), yurt içi Türkçe ve Edebiyat öğretim programlarına, uzman görüşlerine ve öğrenci ihtiyaçlarına dayandırılarak oluşturulmuştur. Oluşturulan becerilerin denenmesi ve öğrencilere kazandırılması amacıyla akademik metinler, ders öğretim planları, beceriler/kazanımlar listesi, akademik kavram listeleri ve etkinlikler geliştirilmiştir. Geliştirilen içeriğin uygulanması için on iki haftalık bir öğretim süreci planlanmıştır. Öğretim paketinin uygulama süreci nitel araştırma çerçevesinde eylem araştırması modelinde gerçekleştirilmiştir. Süreç çözümlemesi aşamasında; veri toplama araçları olarak belirlenen araştırmacı günlükleri, öğrenci günlükleri, ders video kayıtları, öğrenci etkinlik kâğıtları, sosyal medya paylaşımları, görüşme kayıtları ve elektronik posta yazışmaları kullanılmıştır. Çalışmayla birlikte yabancılara Türkçe öğretimi alanı içerisinde akademik Türkçe boyutuna yönelik olarak yedi öğrenme alanı belirlenmiştir. Bu alanlar: Eleştirel Yaklaşım ve Okuma Anlama Süreci, Yazma Süreci ve Üretim, Dinleme ve Anlamı Yapılandırma, Konuşma ve İletişime Geçme, Kavram Geliştirme Süreci, Akademik Düşünce ve Eleştirel Düşünce Alışkanlığı, Bilgi Teknolojileri ve Okuryazarlığı başlıklarında oluşturulmuştur. Eylem araştırması süresi boyunca elde edilen veriler betimsel çözümleme ve içerik çözümlemesine (Nvivo 11) tabi tutulup yorumlandığında; oluşturulan öğretim materyali ve içeriğinin etkili olduğu, öğrencilerin birçok öğrenme alanında ilerleme gösterdikleri ve uygulama sürecinden son derece memnun kaldıkları görülmüştür. Araştırma kapsamında oluşturulan akademik okuryazarlık öğretim süreci öğrenme alanları ve kazanımlarının, yabancı uyruklu öğrencilerin akademik başarıları için son derece yararlı ve gerekli olduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Yabancılara Türkçe Öğretimi, Akademik Okuryazarlık, Eylem Araştırması

It's precipitated that the nine-months language learning within universities to fulfil the academic needs of foreigners who come Turkey for higher education in Erciyes University is not enough and academic programs and contents are not created towards academic requirements in consequence of own observations of researcher, interviews with instructors and students and field studies. From this problem issue of view, the necessity of forming academic language learning fields and skills of Turkish language specific to foreign students, and for this purpose, the domestic (Turkish language programs) and foreign (CCSS and İCAS/CERT) literature scanned and applied to expert opinion. In accordance with acquired results, learning fields of Turkish language (specially foreign students) and skills/acquirements are created, a subject teaching material (academic texts, lesson plans, skill/acquirements, vocabularies and activities) is developed for the purpose of gaining created skills to students. A twelve-week instruction schedule is planned for applying this created content to relevant students. This academic literacy education process (schedule) is fulfilled as action research model to try a new approach as part of qualitative research and observe the process. At the stage of process analysis, researcher diaries, student diaries, course video records, student activity papers, social media sharings and e-mail records which determined as data collection tools are used. Consequently, when the literature scanned, it is observed there are scarcely any studies intended to trait of Turkish language academic literacy. In this sense, important contributions submitted to the literature with study, seven learning domains are determined toward the academic trait of Turkish language. These domains: Critical Approach and Reading Comprehension Process, Writing Process and Production, Listening and Configuring Sense, Speaking and Communicating, Notion Development Process, Habit of Academic Thinking and Critical Thinking, Information Technologies and Literacy When data collection tools interpreted, it is understood that the foreign students who are studying at higher education are so pleased with process and made progress on many learning (writing and production, reading- comprehension, communication, notion development, general knowledge, information technologies, academic thinking) fields. It is understood that this learning process is highly important which should be fulfilled before higher education stage for all foreign students.Key Words: Turkish Teaching as a Foreign Language, Academic Literacy, Action Research