Ortaokul sosyal bilgiler dersinde tarihsel kanıt kullanımının öğrencilerin tutumlarına etkisi ve öğretmen görüşleri

Abstract

ORTAOKUL SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE TARİHSEL KANIT KULLANIMININ ÖĞRENCİLERİN TUTUMLARINA ETKİSİ VE ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNesibe ŞENERErciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri EnstitüsüYüksek Lisans Tezi, Eylül 2019Danışman: Prof. Dr. Cevdet KIRPIKÖZETBu çalışmada sosyal bilgiler öğretmenlerinin Kültür ve Miras ünitesinde tarihsel kanıt kullanımına dair görüşlerini ve öğrencilerin sosyal bilgiler dersine yönelik tutumlarına olan etkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırmanın yönteminde hem nicel hem de nitel yöntemin beraber kullanıldığı karma yöntem kullanılmıştır. Öğrenci tutumlarını belirlemede nicel yöntem araçlarından ön test son test kontrol gruplu yarı deneysel desen modeli yapılmıştır. Öğretmen görüşlerini ortaya çıkarmak üzere nitel araştırma yönteminde kullanılan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 6. Sınıf sosyal bilgiler dersine giren 17 öğretmen ile Talas ilçesinde bulunan imam hatip kız ortaokulunda 6. Sınıfa devam eden 40 öğrenci (20 deney grubu, 20 kontrol grubu) oluşturmaktadır. Okulda bulunan iki altıncı sınıf şubeleri arasında yapılan kura ile deney ve kontrol grupları belirlenmiştir. Elde edilen nitel veriler betimsel analiz yoluyla değerlendirilmiştir. Nicel veriler ise SPSS 22 programında analiz edilmiştir. Çalışmanın nitel boyutu için Kayseri ilinde görev yapan ortaokul sosyal bilgiler öğretmenleri arasından kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemiyle 17 öğretmene ulaşılmıştır. Çalışmanın nicel kısmında deney gruplarına 6 hafta boyunca kanıt temelli etkinliklerle ders işlenirken; kontrol grubuna ise müfredat ve yıllık planlar dâhilinde MEB ders kitabı ile ders işlenmiştir. Öğretmenlerle yapılan görüşme sonucunda kanıt kullanımının öğrencilerin öğrenme sürecine katkı sunduğu ortak görüşüne ulaşılmıştır. Nicel çalışma sonuçlarına göre ise; deney grubu ve kontrol grubunun sosyal bilgiler dersine yönelik tutum puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Bunun yanı sıra deney grubunun ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir farklılık görülmezken, kontrol grubunun ön test ve son test puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Öğretmen Görüşleri, Tutum, Kanıt, Birinci Elden Kaynak

THE EFFECT OF HISTORICAL EVIDENCE USE IN MIDDLE SCHOOL SOCIAL SCIENCES CLASS ON STUDENTS' ATTITUDES AND TEACHERS' OPINIONSNesibe ŞENERErciyes University, Institute of Educational SciencesMaster Thesis, September 2019Supervisor: Prof. Dr. Cevdet KIRPIKABSTRACTIn this study, it is aimed to investigate the views of social studies teachers about the use of evidence (first hand source) in the `Culture and Heritage` unit and their effect on students' attitudes. The study was carried with mixed method in which both quantitative and qualitative methods were used together. In the determination stage of student attitudes, a quasi-experimental design model with pre-test and post-test with control group was used. As data collection tool, the semi-structured interview form used in the qualitative research method was used to reveal teacher views. The sample of the study consists of 17 teachers studiyng with 6th graders and 40 students (20 experimental groups, 20 control groups) who are continuing their education in 6th grade in a public middle school in Talas, Kayseri. Experimental and control groups were determined randomly among all sixth grade students in the school. The qualitative data were evaluated through descriptive analysis while quantitative data were analyzed by SPSS 22 program. In the quantitative part of the study, the experimental groups studied for 6 weeks with activities generated from primary sources while the control group was exposed to the MoNE book in line with the curriculum and annual plans. As a result of the interview with the teachers, it was concluded that the use of evidence contributed to the students' learning process. According to the results of the quantitative study there was no significant difference between the attitude scores of the experimental group and the control group towards the social studies course. In addition, there was no significant difference between the pre-test and post-test scores of the experimental group. However, there was a significant difference between the pre-test and post-test mean scores of the control group.Keywords: Social Sciences, Evidence, Primary Sources Views of teachers, Attitude