Fen alanı öğretmenlerinin araştırma sorgulamaya dayalı öğretime yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, fen alanı öğretmenlerinin araştırma sorgulamaya dayalı öğretime yönelik tutumlarını bazı değişkenlere göre belirlemektir. Çalışmada karma modeli kullanılmıştır. Çalışma grubu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Yozgat il ve ilçelerinde görev yapan fen alanı (fen bilimleri, fizik, kimya, biyoloji) öğretmenlerinden oluşmuştur. Araştırma verileri `Araştırma Sorgulamaya Dayalı Öğretime Yönelik Öğretmen Tutum Ölçeği` ve öğretmen görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Fen alanı öğretmenlerinin araştırma sorgulamaya dayalı tutumlarını belirlemeye yönelik geliştirilen ölçekle nicel veriler toplanmıştır. Görüşme formu ile nitel veriler toplanmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler parametrik testler olan t-testi ve ANOVA ile çözümlenmiş ve bu çözümlerde SPSS 20,0 istatistik programı kullanılmıştır. ANOVA'da gruplar arası farkın kaynağını belirtmek için Scheffe (post hoc) testinden yararlanılmıştır. Sonuçlar p=0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Görüşme verileri betimsel analiz yapılarak tablo ve şemalarla verilmiştir. Yapılan analizlere göre; Araştırma Sorgulamaya Dayalı Öğretime (ASDÖ) yönelik tutumları öğretmenlerin cinsiyete göre, mesleki deneyim yılın göre, mezun olunan branşlara göre, görev yaptığı okul türüne göre, mezuniyet durumlarına göre, sınıflardaki ortalama öğrenci sayısına göre ve ders kitabı dışında kullanılan kaynaklara göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Çalışmadan elde edilen diğer sonuçlara göre; öğretmenlerin ASDÖ'ye yönelik tutum ortalamalarının mesleki gelişim eğitimine katılmalarına göre, okuldaki laboratuar sınıfını kullanma sıklığına göre ve öğretmenlerin ASDÖ yaklaşımının kullanma sıklığına göre anlamlı bir fark görülmektedir. Öğretmenlerle yapılan görüşmede ise; bu yaklaşımdan haberdar oldukları; daha çok araştırma soruları vererek ve deney ortamı oluşturarak ASDÖ yaklaşımını uygulamaya çalıştıkları; eksik donanım, sınırlı zaman, kalabalık sınıflar gibi faktörlerin uygulamaları zorlaştırdığı; öğrencilerin verilen görevleri kısmen yerine getirebildikleri bulunmuştur. Çalışmadan elde edilen bulgulara dayanarak bir takım öneriler sunulmuştur. Buna göre; ASDÖ yaklaşımını kullanmak isteyen tüm öğretmenleri mesleki gelişim eğitimine katılmaları sağlanabilir. Öğretmenlerin laboratuar sıkıntısı yaşamaması için tüm okullarda eksiksiz laboratuar sınıfı oluşturulabilir. Ayrıca tüm bunların sıkıntısız ilerleyebilmesi için gerekli hizmet içi eğitimler düzenlenerek öğretmenler bu eğitimlere yönlendirilebilir.

The aim of this study is to determine the attitudes of science teachers towards inquiry-based teaching according to some variables. Mixed model was used in the study. The study group consisted of science (science, physics, chemistry, biology) teachers working in the provinces and districts of Yozgat in 2018-2019 academic year. The research data were collected by using Teacher Attitude Scale for Inquiry Based Teaching and teacher interview form. Quantitative data were collected with this scale, which was developed to determine the attitudes of science teachers based on research. Qualitative data were collected with interview form. The data obtained from the study were analyzed by parametric tests t-test and ANOVA and SPSS20.0 statistical program was used in these solutions. Scheffe (post hoc) test was used to determine the source of the difference between the groups for ANOVA. The results were evaluated in p =0,05 significance level. Interview data were given by tables and diagrams with descriptive analysis. According to the analysis; The attitudes towards Inquiry Based Teaching do not show a significant difference according to gender of the theachers, professional experience according to year, graduation according to the branches of the school, type of school, graduation status, average number of students in classes and sources used outside of textbook. According to other results obtained from the study; according to the frequency of teachers 'attitudes towards to attend professional development education, according to the frequency of using the laboratory class in the school and the frequency of using the teachers' approach. In the interview with the teachers; they are aware of this approach; they are trying to apply IBT approach by giving more research questions and creating an experimental environment; factors such as incomplete hardware, limited time, crowded classes make applications difficult; It was found that students could partially fulfill the assigned tasks. Based on the findings obtained from the study, some suggestions are presented. According to this; All teachers who want to use IBT approach can be allowed to participate in professional development training. A complete laboratory class can be established in all schools in order to prevent teachers from experiencing laboratory problems. In addition, teachers can be directed to these trainings by organizing in-service trainings necessary for all these to proceed without any problems.