Küçük sanayi işletmelerinde finansman kaynakları içinde kredilerin yeri ve bir uygulama

Abstract

TEZ ÖZETt IMIıtyn Uv.'M liHİP nnnynl n('ıii`inıl «/` h»I1' V'M'Iİmi ı rıııUlı bir çok Ülkeyi gözden geçirdiğimizde ilginç bir tabloyla karşılaşırız. Bu yanda 3 - 6 kişinin çalıştığı küçük işletmeler büyük firmaların, davranışları ve toplumsal yapıyı etkileme biçimleri hakkında birçok kaynak bulunabilmesine, teori Üretilmesine rağmen, küçük işletmelerin üzerinde pek fazla durulmamıştır. Ancak zamanla ekonomik ve sosyal boyutlarda kapandıkları öneme paralel olarak bir nitelik değişikliğine uğramışlardır. Artık bugün küçük işletme deyince başarısız olduğu için küçük ölçeklerde kalmış işletmeler değil tam tersine dinamik, yenilikçi fırsatları zamanında değer lendirebilen işletmeler kastedilmektedir. ülkemiz küçük işletmelerin varlığı yönünden başka ülkelerde görülmeyecek bir geçmişe sahiptir. Özelliklede batı ve doğu ticaretinin ortasında yer alması onu yönlendirmiş, ancak zamanla gerekli gelişmeyi göstermediği için duraklama devresine girmiştir. Cumhuriyetin ilanıyla yeniden gündeme gelmiş ve gelişmeye başlamıştır. Nitekim D.t.E'nin 1985 işyeri sayımında işyerlerinin %93 ünü küçük, %7 ini büyük olarak saptamıştır. İstihdam açısından ise %68 ile çalışanların büyük bir kısmını bünyesinde toplamıştır. Bugün ülkemizde küçük işletmelerden bahsedildiği zaman hemen akla `Küçük Sanayi İşletmeleri` gelmektedir. Ve insanların değişen taleplerini karşıladığı, ekonominin hemen her sektörüne girebildiği.için gittikçe daha fazla değer kazanmaktadır. Sanayileşmiş Ülkelerin özel Üretiminin 1/3 ünün küçük sanayi işletmeleri tarafından yapılması bu düşüşü desteklemektedir. Küçük sanayici genellikle bilgi ve tecrübesiyle üretime rahatlıkla yön verebilmekte ancak diğer işletme fonksiyonlarına gelince aynı başarıyı gösteremeyip bazı sorunlarla karşılaşmaktadır. Bu soruların içinde en önemlisi de finansman olmaktadır. Başlangıçta özsermayenin sınırlı olması, finansal tabloları sağlamadaki güçlükler, küçük girişimcinin ihtiyacı olan krediyi bulmada, sorunla karşılaşmakta dır. Bunun sonucunda zor durumda kalınca ya faizle örgütlenmemiş para piyasasından para bulmaktaya da borçlanarak mal satın almaktadır..Çünkü banka kredileri hem küçük işletme kredi ihtiyacını karşılayamamakta hem de bankalar daha çok büyük işletmelerle çalışmayı tercih etmektedirler. Bütün bunlar küçük girişimci için caydırıcı unsur olmaktadır. Ülkemizde küçük sanayi destekleyen tık banka Türkiye Halk Bankası 'dır. Fakat o da ihtiyacı tam karşılayamamaktadır. Bunun yanında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı her yıl bütçesinden bir fon ayırarak uzun vadeli, düşük faizli kredi vermekte, yine BA?-KUR 1985 'den beri kısa vadeli işletme kredi vermektedir. Dış kaynaklı fonlar ve diğer bankalar biraz olsun yardımcı olmaktadırlar. Dünyada küçük sanayiye yönelik kredilerde, genellikle devlet desteği görülmektedir. Devlet birtakım yasal tedbirler alarak, sigorta teşkilatları kurarak küçük sanayiciye imkânlar tanımaktadır. ülkemizde, konunun önemi nedeniyle birtakım yasal düzenlemeler ve tedbirler getirilmiş olmakla beraber etkin bir yönlendirme için kanunlarla yeniden koordine edilmesi gerekir. Bu amaçla diğer ülkelerinbu konudaki yasal tedbirleri incelenerek bünyemize uygun bir sistem kurulmasına çalışılmaktadır. AET 'ye girme aşamasında bulunduğumuz şu günlerde daha dengeli bir ekonomi oluşturmak çabalarında küçük işletmelerin göz ardı edilemeyeceği düşüncesiyle yapılan bu çalışma beş bölüme ayrılmıştır. Önce küçük işletmelerin genel hatları İçinde inceleyip nasıl geliştiği hakkında açıklama yapılmış, ikinci bölümde genel sorunlar ve ekonomik açıdan önemi üzerinde durulmuş, Üçüncü bölümde küçük sanayi işletmelerinin çok ihtiyaç duyduğu finansman kaynakları ve bu kaynakların içinde kredilerin yeri incelenmiş hem tüketiciye hem de dünyada küçük sanayiye yönelik krediler araştırılmıştır. Dördüncü bölümde küçük işletmeleri kapsayan bir anket uygulaması yapılmıştır. Son bölümde de konuyla ilgili güçlüklerin giderilmesi için ileri sürülen öneriler ile araştırma son bulmuştur.