Adölesanların benlik imajlarını etkileyen etmenlerden anababa tutum algısı

Abstract

ÖZET Bu araştırma demokratik ve otoriter olarak algılanan anababa tutumlarının lise son sınıf öğrencilerinin benlik imajlarına etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Adana İli Merkez genel liselerinin öğrencileri oluşturmuştur. Farklı yapıları nedeniyle kız veya erkek liseleri, meslek okulları, özel liseler örnekleme alınmamış, ömeklem 387 kız 444 erkek olmak üzere toplam 831 öğrenciden oluşturulmuştur. Araştırmanın bağımlı değişkeni olan benlik imajını ölçmek için «Offer Benlik İmajı Envanteri», bağımsız değişkeni olan anababa tutumlarının öğrenciler tarafından algılanma biçimini belirlemek için de Kuzgun tarafından geliştirilen «Anababa Tutum Ölçeği» kullanılmıştır. Anababa tutumları demokratik ve otoriter olmak üzere iki boyutta ele alınmıştır. Alt amaçlarla ilgili bulgular korelasyon katsayısı, «t» testi, tek yönlü ve çok yönlü varyans analizleriyle elde edilmiştir. Sonuç olarak, araştırma bulguları, anababaların «demokratik» tutumlarının gencin benlik imajını olumlu yönde etkilerken «otoriter» tutumların olumsuz yönde etkilediğini göstermektedir. Demokratik ve otoriter tutumlar hangi cins ebeveynden gelirse gelsin aynı etkiyi yapmakta, kız ve erkekleri eşit biçimlerde etkilemektedir. Bu sonuçlara göre, demokratik bir ortam, gelişimin her döneminde, özellikle adölesan dönemi gibi kişiliğin yeniden örgütlenmeye çalışıldığı kritik bir dönemde gencin benlik tasarımının olumlu gelişmesine yardım ederek çevresine uyumunu kolaylaştırmaktadır.

ABSTRACT This study has been planned to investigate the effect of perceived parental attitudes being democratic and authoritatic on adolescents self-image. The sample has been drawn out of high school student population in Adana district. Private schools, state schools for boys or girls, and vacational schools are not included in the sample... The sample consists of total 831 students (387 female and 444 male students). To measure the dependent variable self-image, Offer's Self-Image Questionnaire is used and the independent variable, perceived parental attitudes, is measured by Parental Attitude Scale which is adapted by Kuzgun. In the study, parental attitudes are taken as having two dimensions: democratic and authoritatic. The «t» test, correlation coefficent, and analysis of variance techniques are used to analyze the data. Findings reveal that the Self-Image of adolescents who perceived their parents as democratic is positively effected by this perception; whereas those who perceived their parents as being authoritatic have a less positive self- image. Democratic and authoritatic attitudes of either mother or father have the same infuence on adolescents, regardless of their sex. Adolescence is very critical period in which the individual is trying to recognize his. personality. In this sense, a democratic atmosphere is very effective in helping the adolescent develop a positive self-concept, thus facilitating his adjustment to his environment.