İşletmelerde örgütsel değişime direnme ve bu sorunun çözümlenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

ÖZET Yaşadığımız dünya, her gün yüzlerce değişikliğin meydana geldiği son derece dinamik bir ortamdır. Bu nedenle, örgütler etkili bir biçimde yaşamlarını sürdürebilmek için, çevrelerindeki ve bünyelerindeki değişimleri sürekli izlemek, yorumlamak ve bu değişimlere uygun olarak yapılarında, süreçlerinde ve yöntemlerinde gerekli değişiklikleri gerçekleştirmek durumundadırlar. Öte yandan, işletme örgütlerindeki anlayış ve dolayısıyla örgütlerde ortaya çıkan değişimler, günümüz işletmecilerinin eski sorunlarının çözümlenmesini sağlarken, yeni sorunlarla da karşı karşrya kaim alan sonucunu doğurur. İşgörenler, örgütte meydana gelen değişimlere çeşitli nedenlerle direnme gösterirler. Değişimin sağlanması ancak, bu direnme göstermenin asgari seviyede tutulmasına bağlı olduğundan, bireylerin direnme göstermeleri hangi nedenlerle olmaktadır, sebeplerinin açıklanması gerekir. Bu sorunlar ve çözüm biçimlerini incelemek, çağımız yöneticilerinin sürekli olarak yerine getirmesi gereken görevlerden biridir. Bu çalışmada da, şimdiye kadar sistematik, tam ve gerçekçi bir şekilde ele alınmayan, örgütsel değişime karşı direnme sorununa cevap aranması, teoride ve uygulamada mevcut olan görüşlerin belirlenerek bir sentez meydana getirilmesi üzerinde durulmaktadır. Yapılan çalışmada, öncelikle örgütsel` değişimi gerektiren iç ve dış çevre koşullan, örgütsel değişim süreci, yöntemleri ve uygulanması, genel olarak ele alınmıştır. Daha sonra da, örgütsel değişime direnmenin nedenleri incelenmiş ve direnmenin çözümlenmesinde kullanılabilecek yöntemler üzerinde durulmuştur. Aynca, uygulama bölümünde, Türkiye' nin en büyük 500 sanayi kuruluşunu kapsayan, ankete dayalı bir araştırma yer almaktadır. Bu araştırma sonucu elde edilen bulguların değerlendirilmesi ile, işletmelerde örgütsel değişime direnme sorunları tespit edilerek, bu sorunların giderilmesine ilişkin çözüm önerileri geliştirilmiştir. 164

ABSTRACT The world we are living on, is a higly dynamic environment in which hundreds of changes take place everyday. Therefore, in order to survive efficiently, the organizations have to follow the changes in their environments and their structures continuously and have to make changes in organizatoin's structure, methods and process which is in accord to changes of environment. On the other hand, the understanding in business organizations and the changes taking place while providing the businessmen with solving their past problems also results in their facing with new problem. Employees resist to the changes occuring in the organizations for various reasons. Since the existence of change depends on keeping this resistance problems at the minimum level, for which reasons individuals resist must be explained. To examine these problems and solutions types of these is one of the duties that manager must perform continuously. In this study searching a soluation to the problem of resistance to organizational change, which has not been examined realistically and systematically until now and formation of a synthesis by determining the point of views are pointed out. In this study made, firstly outside and inside environment conditions that requiring organizational change, organizational change process, methods and application of it is generally pointed out. And then, the reasons of resisting to organizational change have been examined and the methods that can be used in solving resistance are pointed out. Also, in the last chapter of this study, a research based on a questionnaire covering the largest 500 industrial instituations is taking place. With the result of this study, avaluating the results obtained the resistance to organizational change problems of businesses' have been determined and proposals oriented to the solutions of these problems have been developed. Î65