6-18 yaş zihinsel özürlülerde okuldaki problem davranışların kaynaklarını belirleyen bir ölçek (Motivation Assessment Scale-Mas) uyarlama çalışması

Abstract

ÖZET Bu araştırma, 6-18 yaş zihinsel özürlülerin okulda görülen problem davranışlarının kaynaklarını belirleyecek bir ölçeği (Motivation Assessment Scale-MAS) Türk kültürüne uyarlamak amacıyla yapılmıştır. Araştırma Adana, Ankara, Hatay ve İçel illerinde Milli Eğitim Bakanlığı' na bağlı özel ve resmi 9 özel eğitim kurumuna devam eden 210 öğrenci ile yapılmıştır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirliğini test etmek için yapılan analizlerde ölçeğin orjinalindeki gibi dört faktörden oluştuğu görülmüştür ve her faktör bir altölçek olarak adlandırılmıştır. 1. altölçek Kendine Uyarıcı Yaratma, 2. altölçek Zor Görevden Kaçma, 3. altölçek Dikkat Çekme, 4. altölçek İstediğini Elde Etme faktörlerini kapsamaktadır. Yapılan ayırdedici geçerlik çalışmasında her alt ölçeğin ayırdedici olduğu bulunmuştur. Ölçeğin altölçekler dikkate alınarak test-tekrar test devamlılık katsayıları hesaplanarak ölçekten alınan puanların zamana bağlı olarak değişmediği bulunmuştur. Ayrıca değerlendiriciler arası güvenirlik hesaplanarak ölçeğin değişik değerlendiricilerin kullanımına uygun olduğu tespit edilmiştir. Ölçeğin, yapılan analizlerle eğitilebilir / öğretilebilir zihinsel özür düzeyinde 6-12 / 13-18 yaş grubunda, kız ve erkek öğrenciler için geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu saptanmıştır. VI

ABSTRACT The aim of this study is to adapt the Motivation Assessment Scale-MAS to Turkish culture. The scale aims to measure the problematic behaviors of 6-18 year old mentally retarded children in the school setting. Subjects were 210 students registered to private and government special education schools in Adana, Ankara, Hatay, İçel. Statistical analyses done to measure the reliability and validity of the scale revealed four factors as in the original form. Each factor was considered as subscales of sensory consequences, escape, social attention, and tangibles. Disciriminative validity testing revealed a disciriminative characteristics of each subscales. Test-retest reliability analyses revealed a consistenty scores therefore a high reliability for the scale was accepted. Also interrater reliability was measured and the scale was considered to be reliable interrater. All the analyses revealed that the scale can be considered as valid and reliable for 6-12 / 13-18 age groups male and female educable and trainable mentally retardeds. vn