Pamuk (Gossypium hirsutum L. ) ve soya (Glycine max L. )`nın birlikte ekiminin verim ve bazı agronomik özellikler üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırma, pamuk (Gossypium hirsutum L.)- soya (Glycine max L.)'nın birlikte ekiminin verim ve bazı agronomik özellikler üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Deneme Tarlasında 2018 yılında yürütülmüştür. Araştırmada, pamuk `Lima` çeşidi ile `Mona` soya çeşidi materyal olarak kullanılmıştır. Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülen denemede pamuk ve soya birlikte (a) yalın pamuk tek sıralı (70 cm sıra arası), b) yalın pamuk iki sıralı (105/ 35 cm), c) bir sıra pamuk+ bir sıra soya (35 cm), d) iki sıra pamuk+ iki sıra soya (35 cm), e) yalın soya (70 cm)) ekilmişlerdir. Çalışmadan elde edilen verilere göre, pamukta ortalama sonuçlarda, bitki boyu 65.25- 72.85 cm, bitki koza sayısı 9.00- 13.95 adet/bitki, kütlü verimi 185.90- 471.00 kg/da arasında, çiçeklenme tarihi 62 gün, koza açma tarihi ise 101 gün bulunmuştur. Soyada ortalama sonuçlarda bitki boyu 61.95- 70.55 cm, bin tane ağırlığı 144.25- 153.75 g, verim 241.63- 452.83 kg/da arasında, çiçeklenme gün sayısı 54 gün, fizyolojik olgunlaşma gün sayısı ise 142 gün saptanmıştır. Pamukta en iyi sonuçlar yalın pamuk iki sıralı ekim şeklinden (bitki boyu 72.85 cm, bitki koza sayısı 13.95 adet/bitki, kütkü verimi 471 kg/da), soyada ise soya yalın ekiminden (bitki boyu 70.15 cm, bin tane ağırlığı 153.75 gr, tane verimi 452.83 kg/da) elde edilmiştir. Farklı ekim oranlarında LER (Alan Eşdeğerlik Oranı) değeri 1.15-1.55 arasında değişim gösterdiği belirlenmiştir. Çalışmanın en iyi ekim sistemi iki sıra soya ve iki sıra pamuk ekim şekli tespit edilmiştir.

Cotton (Gossypium hirsutum L. ) and soybean (Glycine max L.) intercropping systems research was conducted in 2018 at Ege University Faculty of Agriculture. The research was conducted within the Field Crops Department in order to determine the effects of intercropping of cotton and soybean on yield and some agronomical characteristics. In this study, cotton 'Lima' variety and soybean 'Mona' variety were used as plant materials. Experiment was conducted in a RCBD (Randomized Complete Block Design) in four replication. Cotton and soybean planting patterns were; a) sole cotton (70 cm spaced single rows), b) sole cotton (105/35 cm spaced double rows strips), c) cotton intercropped with soybeans in a 1:1 row ratio (35 cm spaced rows), d) cotton intercropped with soybean in a 2:2 row ratio (35 cm spaced rows) and e) sole soybean (70 cm spaced rows). According to the average data that obtained from this study, plant height of cotton ranged between 65.25-72.85 cm, bolls/plant of cotton ranged between 9.00- 13.95, seed cotton yield ranged between 185.90- 471.00 kg/da, the flowering date of cotton was 62 days, and the cotton bolls opening date was 101 days. Plant height of soyben ranged between 61.95-70.55 cm, 1000- seed weight of soybean ranged between 144.25- 153.75 g, seed yield of soybean ranged between 241.63- 452.83 kg /da, the flowering date of soybean was 54 days, the date of physiological maturity of soybean was 142 days. The best results in cotton were generally obtained from the sole cotton 105/35 cm spaced double rows strips and in soybean, obtained from sole soybean planting. It was determined that LER (Land Equivalent Ratio) value ranged between 1.15-1.55 at different planting systems. It was concluded that the cotton intercropped with soybean in a 2:2 row ratio would be useful.