TFRS 3 işletme birleşmeleri ve bir uygulama

Abstract

Bu çalışmanın amacı, işletme birleşmelerinin TFRSler kapsamında değerlendirilerek işletmenin muhasebe kayıtlarında nasıl izlendiğini ortaya koymaktır. Çalışmanın konusuna uygun olarak, örnek uygulamalar yapılmıştır. Örnek uygulamalardan biri birleşememe durumunda işletmenin takip edeceği süreci, diğeri ise birleşme durumunda işletmenin takip edeceği süreci ortaya koymaktadır. Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde birleşme, birleşmeyle ilgili temel kavramlar ve işletme büyüme stratejilerine yer verilmiştir. Ayrıca işletme birleşmelerinin türleri ve işletme birleşmelerinin nedenleri açıklanmıştır.İkinci bölümünde, işletme birleşmeleri, birleşme uygulamalarına yön veren temel düzenlemeler çerçevesinde ele alınmıştır. Bu doğrultuda işletme birleşmeleri, TTK, Sermaye Piyasası Kanunu(SerPK), Rekabetin Korunması Hakkında Kanun(RKHK) ve Vergi Kanunları; Gelir Vergisi Kanunu(GVK), Kurumlar Vergisi Kanunu(KVK), Katma Değer Vergisi Kanunu(KDVK) ve Harçlar Kanunu kapsamında açıklanmıştır. Ayrıca bu bölümde işletme birleşme süreci de açıklanmıştır.Üçüncü bölümde, TFRS 3 kapsamında işletme birleşmeleri ele alınmıştır. Bu standardın amacı, kapsamı, işletme birleşmelerinin muhasebeleştirilmesinde kullanılacak olan satın alma yöntemi, edinilen tanımlanabilir varlıkların, üstlenilen tanımlanabilir borçların, azınlık paylarının ve şerefiyenin ölçülmesi ve muhasebeleştirilmesine yer verilerek açıklanmıştır.Ayrıca bu bölümde işletme birleşmeleri ile ilgili birleşememeye ve birleşmeye ilişkin örnek uygulama yapılmıştır. Birleşememeye ilişkin örnek uygulamada birleşmeye konu olan taraflar edinen bir işletme ile edinilen bir işletmedir. Her bir işletmenin birleşme öncesi bilanço ve gelir tabloları verilmiştir. Daha sonra edinilen işletmedeki yatırımın ve edinilen işletmenin özsermayesindeki edinen işletmenin payı elimine edilmiştir. Ve bu eliminasyon işleminden sonra kalan konsolide bakiyeler konsolide bilanço ve gelir tablosunu oluşturmuştur. Ancak genel kurulda birleşme oy çoğunluğu ile reddedildiği için edinilen işletmenin alacak ve borç bakiyesi veren hesapları ters kayıtla kapatılmayacaktır. Birleşmeye ilişkin örnekte ise, birleşmeye konu olan taraflar edinen bir işletme ile edinilen üç işletmeden oluşmaktadır. Her bir işletmenin birleşmeden hemen sonra bilanço ve gelir tabloları verilmiştir. Daha sonra edinilen işletmelerdeki yatırımların ve edinilen işletmelerin özsermayesindeki edinen işletmenin payı elimine edilmiş ve konsolide bilanço ve gelir tablosuna ulaşılmıştır. Genel kurulda, birleşme, oy çoğunluğu ile kabul edildiği için edinilen işletmelerin alacak ve borç bakiyesi veren hesapları ters kayıtla kapatılmıştır.Çalışmanın sonuç bölümünde ise, çalışma konusunun genel olarak değerlendirilmesine yer verilmiştir.

The aim of this study is to reveal how to be followed of business combination at the financial statements of business by evaluating them within the context of TFRS. Model applications up to study theme have been made. One of the model applications put forth the process that business will follow in case of not combining, and the other put forth the process business will follow in case of combination.This study consists of three parts. Combination, basic concepts related to combination, and business growth strategies are in the first part. Moreover, types and the reasons of business combinations have been explained.In the second part, business combinations have been dealt with within the scope of basic regulations directing combination applications.Accordingly, business combinations have been explained within the context of Turkish Commercial Law, Capital Market Law, Law about Competition Protection and Tax Laws, Income Tax Law, Corporate Tax Law, Value-added Tax Law and Fees Law. Moreover, business combination process has also been explained in this part.Business combinations have been dealt with in the context of TFRS 3 in third part. The aim, context of this standard, purchase method that will be used in recognition of business combination have been explained by including measurement and recognition of identifiable assets acquired, identifiable debts taken on, minority shareholders and goodwill. In this part, a model application have been made related to combination and not combining of business combinations. The subject of combination in the model application about not combining are a business acquiring supporters and a business acquired.Precombination balance sheet and income statement of each business are presented. And then, share of investment in acquired business and business acquiring in equity of acquired business has been eliminated.And after this elimination remaining consolidated amount made up consolidated balance sheet and income statement. But as combination was refused unanimously at the general meeting, rendering claim and debt amount accounts of acquired business weren't closed with reverse entry. At the example of combination, it consists of three businesses that were acquired by one business acquiring supporters being subject of combination. Right after combination, balance sheet and income statement of each business were given.And then, share of investment in acquired business and business acquiring in equity of acquired business has been eliminated, and consolidated balance sheet and income statement were acquired. At the general meeting, as combination was accepted by a large majority, rendering claim and debt amount accounts of acquired business were closed with reverse entry.In the last part of the study, a general evaluation of the study is presented.